“Xã bán thì chúng tôi mua”

Ông Phạm Đình Tư ở xóm 6, xã Diễn Trung được mua lô đất, với diện tích 300 m2 và đã nộp 2,5 triệu đồng, được xã cấp phiếu thu từ năm 1998. Trên thửa đất đó, ông Tư đã làm nhà 2 tầng kiên cố và sinh sống ổn định từ đó đến nay. Nhiều năm nay, ông Tư nhiều lần đến UBND xã Diễn Trung làm thủ tục cấp sổ đỏ cho thửa đất này và được làm các thủ tục, nhưng khi chuyển hồ sơ lên huyện thì bị ách lại. Lý do mà UBND huyện Diễn Châu không cấp sổ đỏ, là do ông Tư không chứng minh được nghĩa vụ tài chính đối với thửa đất đã mua.

“Dân làm sao biết là bán đúng hay sai thẩm quyền. Thấy xã bán thì chúng tôi mua. Mua đất rồi xây nhà ở kiên cố đã 25 năm nay. Nếu xã bán trái thẩm quyền tại sao chúng tôi xây nhà kiên cố mà chính quyền không có ý kiến gì”, ông Tư rất bực bội. 

Ông Tư cũng cho biết, điều khá lạ lùng là cùng mua đất vào thời điểm đó, nhưng cách đây ít năm, một số hộ dân đã làm được sổ đỏ thông qua người môi giới. Ông nói: “Lúc đó có người gợi ý nộp 30 triệu đồng cho môi giới thì sẽ được cấp sổ đỏ. Một số người đã nộp tiền, đúng là đã được cấp bìa, còn tôi nghĩ mình mua đất đàng hoàng, cần gì phải qua môi giới thì bị ách lại”.

Giống như ông Tư, năm 1998, ông Cao Minh Khôi cũng mua một thửa đất khoảng 250 m2 do xã Diễn Trung bán với giá 2,5 triệu đồng. Phiếu thu ghi: “Nộp tiền lệ phí mua đất lập quán”. Ông Khôi cho biết, do đất bám đường làng nên lúc đó xã ghi như vậy để ông mua mở quán bán hàng. Ông Khôi đã làm nhà ở kiên cố hơn 20 năm nay, nhiều lần đề nghị cấp sổ đỏ nhưng đều bị trả hồ sơ với lý do tương tự.

Hay ông Hồ Thuần (ở xóm 14, xã Diễn Trung) cần tách hộ, nên đã làm đơn gửi UBND xã Diễn Trung để mua một lô đất thuộc xóm 6 hiện nay và được lãnh đạo xã đồng ý. Sau đó, ông Thuần được mua một lô đất cùng khu vực với ông Khôi với giá 2,5 triệu đồng. Phiếu thu ghi lý do thu tiền: “Nộp tiền mua đất nền”. Thế nhưng, đến nay, gia đình ông Thuần vẫn không thể làm sổ đỏ vì “chưa chứng minh được nghĩa vụ tài chính”.

Dân đâu có sai, tại sao phải gánh chịu

Theo bà con thì toàn xã hiện có gần 200 hộ dân đang dở khóc dở cười vì mua đất của xã mà không được cấp sổ đỏ, trong đó chỉ tính riêng xóm 6 đã có gần 100 hộ. Phiếu thu của xã thời điểm đó cũng rất tùy tiện. Có người thì được ghi “nộp tiền mua đất’, nhưng có người lại bị ghi là “tiền mượn đất lập quán, tiền san hộ, lệ phí địa chính, tiền mua đất nền…”.

Ông Phạm Đình Tư đã làm phép so sánh và chứng minh dân không sai: “Lúc đó, giá đất mặt tiền Quốc lộ 1A ở xã Diễn An giáp với xã Diễn Trung, giá cũng chỉ 5 triệu đồng mỗi lô. Từ nhiều năm qua, chúng tôi đều phải đóng thuế sử dụng đất phi nông nghiệp cho thửa đất này và đã ở ổn định hơn 20 năm nay, nếu lấy lý do xã bán đất trái thẩm quyền và người dân chưa thể hiện nghĩa vụ tài chính là không đúng, vì bà con đã nộp 2,5 triệu đồng/thửa cho xã rồi. Nhiều người trong phiếu thu đã ghi rõ là nộp tiền mua đất nền. Thế thì dân sai chỗ nào mà không được cấp sổ đỏ”.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Huỳnh Trình - Chủ tịch UBND xã Diễn Trung, cho biết xã đã nhận được hồ sơ của người dân đề nghị cấp sổ đỏ. Tuy nhiên, thủ tục cấp sổ gặp khó khăn, do nội dung thu tiền khi giao đất không rõ. Ông Trình giải thích: “Trong phiếu thu, lúc đó ghi là thu lệ phí đất ở, lệ phí địa chính, thu san hộ, hoặc thu hoa lợi công sản chứ không ghi rõ thu tiền sử dụng đất nên khó xác định nghĩa vụ tài chính”.

Năm 2021, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Quyết định số 28 để giải quyết, tháo gỡ khó khăn nhằm cấp, đổi sổ đỏ cho những thửa đất tồn đọng chưa được cấp, đổi sổ đỏ trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Tuy nhiên, theo ông Phan Xuân Vinh - Phó Chủ tịch UBND huyện Diễn Châu, quyết định này vẫn không gỡ được khó khăn để cấp sổ đỏ cho hàng trăm hộ dân ở xã Diễn Trung được. Vì số tiền mà người dân đã nộp cho xã thời điểm đó có thể tương đương với tiền mua 1 thửa đất. Nếu coi đó là tiền người dân nộp thì có căn cứ để cấp sổ đỏ, nhưng huyện không thể tự khẳng định được đó là nộp tiền mua đất. Việc quyết định cấp sổ đỏ này đã vượt quá thẩm quyền của huyện. Hiện tại, UBND huyện Diễn Châu đang hỏi tỉnh và đang phải chờ cấp tỉnh quyết định.

Đúng như lời một người dân đã nói, xã bán đất như thế này thì khác gì bán vịt trời cho dân!