Sáng 8/1, tại Nhà Quốc hội đã diễn ra Lễ đón trọng thể Chủ tịch Quốc hội Rossen Jeliazkov và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Bulgaria với sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ. Sau lễ đón đã diễn ra cuộc Gặp hẹp giữa hai Chủ tịch Quốc hội, sau đó hai bên tiến hành hội đàm.

Nồng nhiệt chào mừng Chủ tịch Quốc hội Rossen Jeliazkov và Đoàn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá cao chuyến thăm Việt Nam (sau 12 năm) của Chủ tịch Quốc hội Bulgaria; đồng thời chia sẻ những ấn tượng sâu sắc trong chuyến thăm “xứ sở của hoa hồng” tươi đẹp vào tháng 9/2023 vừa qua với sự đón tiếp trọng thị, nồng hậu của lãnh đạo và nhân dân Bulgaria dành cho Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam.

Bày tỏ vui mừng dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Bulgaria thăm chính thức Việt Nam vào ngày đầu năm mới 2024, Chủ tịch Quốc hội Rossen Jeliazkov nhấn mạnh, chuyến thăm này tiếp tục khẳng định Bulgaria mong muốn tăng cường mối quan hệ hữu nghị hữu nghị truyền thống với Việt Nam, đối tác quan trọng hàng đầu của Bulgaria tại châu Á. Việt Nam là thành viên của ASEAN và Bulgaria là thành viên Liên minh châu Âu (EU), Chủ tịch Quốc hội Bulgaria cho rằng, việc đẩy mạnh hợp tác hai nước là rất quan trọng, mang tính liên tục, mong muốn quan hệ hữu nghị truyền thống phát triển theo tinh thần của Tuyên bố chung Việt Nam - Bulgaria (năm 2013).

Hai nhà lãnh đạo bày tỏ vui mừng và tự hào về thành tựu đạt được sau 73 năm hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao (1950-2023), hợp tác hai nước phát triển tích cực trên tất cả các lĩnh vực như: chính trị - ngoại giao, kinh tế - thương mại - đầu tư, khoa học - công nghệ, giáo dục - đào tạo, quốc phòng - an ninh, văn hóa, thể thao và du lịch, hợp tác địa phương… Mặc dù 2023 là năm khó khăn chung của thương mại toàn cầu nhưng hai nước đã đạt kim ngạch thương mại hơn 200 triệu USD. Hai nhà lãnh đạo nhất trí năm 2024 hai bên sớm họp Ủy ban liên Chính phủ về hợp tác kinh tế, thương mại và khoa học, mở ra các lĩnh vực hợp tác mới, tạo thuận lợi thị trường cho hàng hóa của nhau theo Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA).

Chủ tịch Quốc hội cho biết, Việt Nam đã nỗ lực thực hiện các khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC) về phát triển cá bền vững, đề nghị Bulgaria thúc đẩy Ủy ban châu Âu xem xét, gỡ bỏ “thẻ vàng” (IUU) đối với thủy sản Việt Nam. Đặc biệt đánh giá cao Quốc hội Bulgaria đã phê chuẩn Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam -Liên minh châu Âu (EVIPA) ngay trước thềm chuyến thăm vào tháng 9/2023, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, EVIPA sẽ giúp doanh nghiệp Bulgaria tiếp cận thị trường hơn 100 triệu dân của Việt Nam và vươn ra thị trường ASEAN - khu vực có hơn 650 triệu dân. Chủ tịch Quốc hội mong Bulgaria thúc đẩy các Nghị viện thành viên còn lại của EU phê chuẩn để Hiệp định EVIPA sớm có hiệu lực.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, Việt Nam luôn ghi nhớ sự giúp đỡ quý báu, chí tình, chí nghĩa của Bulgaria dành cho Việt Nam trong đấu tranh giành độc lập, thống nhất đất nước trước đây cũng như trong xây dựng và phát triển ngày nay; cảm ơn Bulgaria đã giúp đào tạo hàng vạn cán bộ, sinh viên, nghiên cứu sinh Việt Nam, trong đó có nhiều lãnh đạo cấp cao Việt Nam. Hai bên cần nghiên cứu Chương trình hợp tác giáo dục mới thu hút các sinh viên, nghiên cứu sinh hai nước theo học các trường, cơ sở đào tạo của mỗi nước về các lĩnh vực hai bên có thế mạnh và có liên kết quốc tế. Cùng với đó, hai bên sớm họp Ủy ban hợp tác Khoa học và Công nghệ để thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực Bulgaria có thế mạnh như công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ cao, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh…

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá cao các hoạt động văn hóa được tổ chức tại hai nước (Lễ hội Hoa hồng, Ngày văn hóa chữ viết Sla-vơ tại Hà Nội, Festival Burgas 2017, Festival Sozopol 2016..); đồng thời đề nghị hai bên phối hợp giao lưu văn hóa, nghệ thuật được tổ chức thường niên, nhất là hướng đến mốc 2025, tròn 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao hai nước; đề nghị Bulgaria giúp Việt Nam đào tạo, huấn luyện các môn thể thao như đấu kiếm, bắn súng, cử tạ…và cử các vận động viên sang Việt Nam tham dự các giải đấu giao lưu. Bulgaria tạo thuận lợi hơn nữa trong việc cấp visa cho công dân Việt Nam. Hai bên đẩy mạnh xúc tiến du lịch ở mỗi nước, trao đổi đoàn các doanh nghiệp du lịch, phát triển du lịch bền vững…

Hai Chủ tịch Quốc hội nhất trí hai bên thúc đẩy hợp tác văn hóa, thúc đẩy giao lưu nhân dân, đưa quan hệ đi vào chiều sâu, bền chặt, theo “Chương trình hợp tác văn hóa 2024 - 2026” ký vào 9/2023 vừa qua; hoan nghênh hợp tác giữa các địa phương hai nước, gồm: Thủ đô Sophia với Thủ đô Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh; Varna với Đà Nẵng; Ruse với Cần Thơ, Sumen với Thanh Hóa, Pleven và Sơn La, Veliko Tarnovo và Huế và gần đây nhất là Vĩnh Phúc với Pernik….

Chủ tịch Quốc hội Bulgaria nhất trí với đề nghị của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ về việc hai nước sớm ký hiệp định cấp Chính phủ để tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp thực hiện các dự án hợp tác lao động tại Bulgaria về y tế, xây dựng, may mặc và nông nghiệp… khi hiện nay Bulgaria đang thiếu hụt lao động. Hai bên tiếp tục triển khai hiệu quả Bản ghi nhớ về hợp tác quốc phòng năm 2013, trong đó có chia sẻ kinh nghiệm về Hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc, hỗ trợ Việt Nam khắc phục hậu quả bom mìn...

Về hợp tác giữa Quốc hội hai nước, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá cao việc Quốc hội Bulgaria mới thành lập Nhóm Nghị sĩ hữu nghị với Quốc hội Việt Nam để cùng phối hợp với Nhóm Nghị sĩ hữu nghị Việt Nam – Bulgaria làm cầu nối, thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa Quốc hội.

Hai nhà lãnh đạo nhất trí Quốc hội hai nước tiếp tục hiện thực hóa Bản ghi nhớ hợp tác mới giữa Quốc hội hai nước mới được ký vào tháng 9/2023; cam kết sẽ triển khai nhanh chóng, tích cực, có hiệu quả trên thực tế trên tinh thần hợp tác Quốc hội hai nước là trụ cột quan trọng trong quan hệ Việt Nam - Bulgaria. Với sự hợp tác giữa hai Nhóm nghị sĩ hữu nghị hai nước sẽ góp phần tạo điều kiện cho Quốc hội hai nước phối hợp lẫn nhau và đồng thời giám sát việc thực hiện các kế hoạch, hiệp định song phương ngay từ năm 2024.

Cùng với đó hai bên tiếp tục duy trì trao đổi đoàn cấp cao của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Nhóm Nghị sĩ hữu nghị; tăng cường trao đổi thông tin, kinh nghiệm hoạt động nghị viện của mỗi nước; phối hợp giám sát và thúc đẩy thực hiện hiệu quả các thỏa thuận hợp tác giữa Chính phủ hai nước; hỗ trợ, trao đổi kinh nghiệm xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật để thuận lợi, tạo điều kiện để Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp và nhân dân hai nước tăng cường giao lưu, hợp tác trên cơ sở cùng có lợi; duy trì tiếp xúc, tham vấn, phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn nghị viện đa phương cũng như trong các vấn đề khu vực và thế giới mà hai bên cùng quan tâm.

Chủ tịch Quốc hội Bulgaria nêu rõ, chuyến thăm lần này của Đoàn sẽ tạo tiền đề tốt đẹp cho những năm tới, để hai bên có thể tự hào về những gì đã đạt được đúng vào dịp lễ kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Bulgaria-Việt Nam vào năm 2025.

Cùng với đó, tham vấn chính trị giữa Bộ trưởng Ngoại giao hai nước dự kiến tổ chức ở Hà Nội và khoá họp lần thứ 24 Ủy ban liên Chính phủ hai nước dự kiến ở thủ đô Sofia là những sự kiện góp phần tăng cường quan hệ hợp tác hai nước. Nhất là trao đổi thương mại những sản phẩm có giá trị gia tăng, lĩnh vực hợp tác tiềm năng như: nông nghiệp công nghệ cao, dược phẩm, công nghệ thông tin, đổi mới sáng tạo, du lịch… Chủ tịch Quốc hội Rossen Jeliazkov cho rằng, những thoả thuận chiến lược giữa Việt Nam và EU đã ký mà Bulgaria là thành viên, sẽ góp phần mở rộng hơn nữa hợp tác hai nước, trong đó có EVIPA, EVFTA. Bulgaria mong muốn tăng cường hợp tác nâng cao chất lượng giáo dục, văn hoá, bình đẳng giới… Hai bên có thể trao đổi giảng viên sang giảng dạy tại các trường đại học của hai nước.

Tại hội đàm, hai nhà lãnh đạo trao đổi tình hình khu vực và quốc tế. Việt Nam đánh giá cao lập trường chung về Biển Đông của EU (8/2019) mà Bulgaria là thành viên. Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bulgaria ủng hộ lập trường của ASEAN và Việt Nam về Biển Đông phù hợp với pháp luật quốc tế, UNCLOS 1982; bảo đảm an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không, duy trì hòa bình, ổn định và hợp tác phát triển tại khu vực và toàn cầu.

Hai nhà lãnh đạo hoan nghênh việc hai nước ủng hộ lẫn nhau vào Hội đồng Nhân quyền, Bulgaria nhiệm kỳ 2024-2026, Việt Nam nhiệm kỳ 2023-2025. Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bulgaria ủng hộ Việt Nam vào Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2026-2028, Hội đồng Kinh tế Xã hội Liên Hợp Quốc (ECOSOC) nhiệm kỳ 2030-2032 và Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2032-2033… Hai bên đẩy mạnh hợp tác trong các khuôn khổ quan hệ Việt Nam với EU như: Hiệp định Hợp tác và Đối tác toàn diện Việt Nam - EU (PCA), các Hiệp định EVFTA, EVIPA…, phối hợp chặt chẽ tại Diễn đàn Hợp tác Á-Âu (ASEM) vì hòa bình, ổn định và phát triển bền vững. Với vai trò Điều phối viên nhóm ASEAN trong ASEM (2023 - 2024), Việt Nam phối hợp với Bulgaria và các thành viên, nối lại hoạt động của ASEM trong thời gian tới.

Chủ tịch Quốc hội cảm ơn Bulgaria đã hỗ trợ cộng đồng Việt Nam vượt qua dịch bệnh tiếp tục hòa nhập xã hội sở tại; đề nghị tiếp tục tạo thuận lợi để cộng đồng góp thiết thực cho hợp tác song phương.

Trong niềm lạc quan của năm mới 2024, hai Chủ tịch Quốc hội bày tỏ tin tưởng rằng, quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam và Bulgaria sẽ không ngừng được củng cố và phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới, nhất là hướng tới 75 năm hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 2025.

*Ngay sau hội đàm, hai Chủ tịch Quốc hội đã chứng kiến lễ ký thỏa thuận hợp tác giữa lãnh đạo thành phố Lai Châu và thành phố Kazanlak, tỉnh Kazanlak (Bulgaria); gặp gỡ phóng viên báo chí hai nước thông báo kết quả hội đàm.

*Sáng cùng ngày, Chủ tịch Quốc hội Rossen Jeliazkov và Đoàn thăm Phòng Truyền thống Quốc hội và ký Sổ vàng lưu niệm.

*Theo chương trình, chiều tối cùng ngày, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì chiêu đãi Chủ tịch Quốc hội Rossen Jeliazkov và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Cộng hòa Bulgaria thăm chính thức Việt Nam./.