Sáng 7/9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng lãnh đạo các nước dự Hội nghị Cấp cao ASEAN-Ấn Độ lần thứ 20 và Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) lần thứ 18.

Trong đó, Hội nghị Cấp cao ASEAN-Ấn Độ lần thứ 20 đề cao quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện thiết lập năm 2022, dấu mốc trong lịch sử quan hệ.

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi khẳng định ASEAN là trụ cột trong chính sách Hành động Hướng Đông và là trọng tâm trong Sáng kiến Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Ấn Độ. Trải qua hơn 4 thập kỷ, hợp tác ASEAN-Ấn Độ không ngừng phát triển trên nền tảng các mối liên hệ, giao lưu lịch sử lâu đời và sự gần gũi về địa lý, chia sẻ các giá trị chung về hòa bình, ổn định và thịnh vượng, góp phần xây dựng trật tự thế giới dựa trên luật lệ, bảo đảm lợi ích cho nhân loại.

Hoan nghênh kết quả triển khai Kế hoạch hành động 2021-2025, các nước cho rằng cần tận dụng hiệu quả tiềm năng của thị trường 1,5 tỷ dân và chiếm 1/3 GDP toàn cầu, tạo thuận lợi hơn nữa cho trao đổi thương mại và đầu tư, củng cố kết nối, tự cường chuỗi cung ứng, triển khai hiệu quả Khu vực Thương mại tự do ASEAN-Ấn Độ (AIFTA).

ASEAN và Ấn Độ nhất trí tập trung ưu tiên hợp tác biển bền vững, kinh tế biển xanh, chống khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, nâng cao năng lực y tế, thúc đẩy kết nối, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số, đồng thời mở rộng hợp tác chuyển đổi năng lượng, ứng phó biến đổi khí hậu. Thủ tướng Ấn Độ công bố thành lập Quỹ ASEAN-Ấn Độ vì tương lai số.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính bày tỏ tin tưởng, với nỗ lực của hai bên, Đối tác Chiến lược toàn diện ASEAN-Ấn Độ đầy tiềm năng và hứa hẹn để phát triển bứt phá trong thời gian tới. Để hiện thực hóa mục tiêu đó, Thủ tướng đề nghị tăng cường hơn nữa kết nối về kinh tế và thương mại, triển khai hiệu quả AIFTA, phát huy các thế mạnh bổ trợ cho nhau đẩy mạnh giao thương, đầu tư, kết nối, bảo đảm chuỗi sản xuất và cung ứng, tạo thuận lợi hơn nữa cho hàng hóa tiếp cận thị trường của nhau.

Nhấn mạnh kết nối cơ sở hạ tầng, giao thông, Thủ tướng đề nghị hai bên dành nguồn lực thích đáng hơn để sớm hoàn tất các dự án đường cao tốc kết nối Ấn Độ với ASEAN, mong muốn mở rộng tới Việt Nam và lan tỏa khắp ASEAN, cả về đường bộ, hàng hải và hàng không. Đồng thời, cần đẩy nhanh kết nối và hợp tác chuyển đổi số, tạo thuận lợi cho ứng dụng thành quả đổi mới sáng tạo, gắn liền với cuộc sống người dân, mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp công nghệ hai bên.

Trên tinh thần "không bỏ ai ở lại phía sau", Thủ tướng đề nghị Ấn Độ đẩy mạnh triển khai Sáng kiến Hội nhập ASEAN và phát triển Tiểu vùng Mekong, bao gồm thông qua hợp tác Mekong-sông Hằng, nhằm làm sâu sắc hơn nữa kết nối trong thực hiện các mục tiêu về phát triển bền vững giữa ASEAN và Ấn Độ, góp phần thúc đẩy tăng trưởng bao trùm và phát triển đồng đều.

Hội nghị đã thông qua các tuyên bố chung về hợp tác biển và tăng cường an ninh lương thực trong thời kỳ khủng hoảng.

* Các nước đã trao đổi sâu rộng về các vấn đề quốc tế và khu vực như Biển Đông, Myanmar, Bán đảo Triều Tiên, xung đột tại Ukraine… Các nước nhấn mạnh tầm quan trọng của hòa bình, an ninh, ổn định ở khu vực là điều kiện tiên quyết, phục vụ nỗ lực tăng trưởng bao trùm và phát triển bền vững hiện nay. Các đối tác khẳng định ủng hộ các nỗ lực, cách tiếp cận cân bằng, khách quan và lập trường chung của ASEAN trong các vấn đề này.

Chia sẻ ý kiến tại các hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đề nghị các đối tác cần thể hiện ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trên thực tế, cùng ASEAN thúc đẩy đối thoại, tham vấn, xây dựng lòng tin, ứng phó các thách thức chung, xây dựng cấu trúc khu vực mở, minh bạch, bao trùm và dựa trên luật pháp quốc tế.

Thủ tướng cùng các nước ASEAN tái khẳng định lập trường chung về Biển Đông, nhấn mạnh đảm bảo an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không trên Biển Đông là lợi ích của tất cả các quốc gia, đề nghị các đối tác ủng hộ thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố DOC, xây dựng Bộ Quy tắc Ứng xử COC hiệu lực, hiệu quả, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước LHQ về Luật Biển 1982, góp phần đưa Biển Đông thành vùng biển của hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển bền vững.

Chia sẻ về tình hình Myanmar, Thủ tướng khẳng định ASEAN đã đi đầu và sẽ tiếp tục dẫn dắt trong quá trình hỗ trợ Myanmar vượt qua khó khăn trên cơ sở Đồng thuận 5 điểm và khẳng định Việt Nam sẽ tích cực tham gia, đóng góp có trách nhiệm vào tiến trình này và viện trợ nhân đạo cho người dân Myanmar.