“Việc lựa chọn chuyên đề giám sát này đã đáp ứng kỳ vọng của cử tri, nhân dân, để góp phần thúc đẩy, nâng cao chất lượng việc đổi mới sách giáo khoa trong thời gian tới”, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội nêu rõ.
Tham gia thảo luận, các thành viên Đoàn giám sát đánh giá cao Bộ Giáo dục và Đào tạo trong việc chuẩn bị tài liệu tương đối đầy đủ, toàn diện, đồng thời bày tỏ đồng tình với nhiều nội dung trong báo cáo.
Các đại biểu cũng đề nghị làm rõ việc áp dụng Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 trong khối giáo dục thường xuyên, các trường dạy nghề. Một số ý kiến đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo cần có phương án khả thi để giúp giáo viên tiếp cận sớm hơn tài liệu giảng dạy, nhất là đối với những khối lớp đang tiến hành đổi mới chương trình.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho rằng, một điểm mới quan trọng trong Chương trình giáo dục phổ thông mới là chuyển từ truyền tải kiến thức sang phát triển năng lực, đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo làm rõ việc chuyển đổi phương thức thi, kiểm tra đánh giá năng lực theo quan điểm này, bảo đảm nâng cao chất lượng giáo dục theo đúng định hướng đề ra.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Thị Mai Hoa cho biết, hiện nay các trường học đang triển khai việc chuyển đổi chương trình cũ sang chương trình mới theo trình tự cuốn chiếu, gây ra sự đứt gãy giữa nội dung chương trình cũ ở cấp học dưới và chương trình mới ở cấp học trên, gây khó khăn cho các em học sinh.
Đại biểu đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo làm rõ các giải pháp để giúp học sinh bổ trợ kiến thức, đồng thời giúp các giáo viên có phương pháp giảng dạy phù hợp để tháo gỡ vướng mắc này.
Theo Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Đỗ Chí Nghĩa, qua khảo sát thực tế, hiện nay các địa phương đang có những cách hiểu khác nhau trong việc sử dụng sách giáo khoa, do vậy, cần có sự đẩy mạnh về công tác thông tin, truyền thông để thống nhất cách hiểu, tạo sự đồng thuận trong xã hội đối với vấn đề này.
Giải trình về những nội dung này, Thứ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Hữu Độ cho biết, việc kiểm tra, đánh giá năng lực theo hướng là đánh giá quá trình, thông qua các hoạt động, dự án. Trong quá trình thực hiện các hoạt động để giải quyết vấn đề, học sinh phải tìm tòi, trao đổi, khám phá. Qua đó, giáo viên đánh giá thường xuyên. Trong việc đánh giá định kỳ, xây dựng các ma trận đề phù hợp.
Liên quan việc bổ trợ kiến thức cho học sinh, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ nhấn mạnh, Bộ đã ban hành công văn hướng dẫn quy định khối lượng kiến thức cần bổ sung cho từng môn học; các nhà trường xây dựng chương trình để bù đắp kiến thức cho các em.
Đối với việc chuẩn bị đội ngũ giáo viên cho chương trình mới, Thứ trưởng Giáo dục và Đào tạo phân tích, các nước trên thế giới không phải tất cả môn khoa học đều có giáo viên dạy được 3 phân môn mà tùy theo điều kiện của từng nhà trường để bố trí giáo viên phù hợp.
Bộ đã đưa ra lộ trình, yêu cầu các nhà trường xây dựng kế hoạch để giáo viên có thể chuyển từ đơn môn thành đa môn và có lộ trình từng năm; rất linh hoạt với từng nhà trường, qua đó bảo đảm chất lượng đội ngũ giáo viên.
Tại phiên họp, báo cáo kết quả thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội, Thứ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Hữu Độ cho biết, về việc ban hành chính sách, pháp luật, Bộ đã ban hành Quyết định số 2632/QĐ-BGDĐT ngày 24/7/2015 Kế hoạch thực hiện Nghị quyết 88 của Quốc hội và Quyết định 404 của Thủ tướng Chính phủ; ban hành 24 văn bản quy phạm pháp luật để triển khai các nhiệm vụ giải pháp thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.
Bộ cũng đã tổ chức triển khai thực hiện 28 nhiệm vụ nghiên cứu khoa học cấp thiết phục vụ xây dựng, triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới; chuyển giao kết quả nghiên cứu cho Ban Phát triển chương trình tổng thể và Ban Phát triển các chương trình môn học và hoạt động giáo dục...
Đánh giá kết quả thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cho biết, về mục tiêu tạo chuyển biến căn bản, toàn diện chất lượng giáo dục phổ thông, Chương trình giáo dục phổ thông 2018 với cách tiếp cận khác biệt căn bản so với Chương trình giáo dục phổ thông 2006 là tiền đề quan trọng để thực hiện mục tiêu tạo chuyển biến căn bản, toàn diện chất lượng giáo dục phổ thông, đó là chuyển từ chương trình định hướng nội dung sang chương trình định hướng phát triển phẩm chất, năng lực học sinh.
Chương trình giáo dục phổ thông cụ thể hóa mục tiêu giáo dục phổ thông, giúp học sinh làm chủ kiến thức phổ thông, biết vận dụng hiệu quả kiến thức, kỹ năng đã học vào đời sống và tự học suốt đời, có định hướng lựa chọn nghề nghiệp phù hợp, biết xây dựng và phát triển hài hoà các mối quan hệ xã hội, có cá tính, nhân cách và đời sống tâm hồn phong phú....
Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội đề nghị, Tổ giúp việc tổng hợp, tiếp thu đầy đủ các ý kiến phát biểu tại phiên họp để hoàn thiện các văn bản.
Lưu ý về lịch trình đi các tỉnh/thành phố để giám sát, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội đề nghị, Tổ giúp việc, rà soát kỹ tiêu chí lựa chọn các cơ sở giáo dục nơi Đoàn đến làm việc, bảo đảm đủ các loại hình, tiêu chí. Chương trình giám sát chi tiết và các hoạt động cụ thể cần sắp xếp khoa học, hợp lý, bảo đảm tiết kiệm thời gian, hiệu quả.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội nhấn mạnh yêu cầu của Đoàn giám sát đặt ra là phải hoàn thành việc tổng hợp báo cáo của Chính phủ, các bộ, ngành trung ương và 63 tỉnh, thành phố (Hội đồng nhân dân, Đoàn đại biểu Quốc hội và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh) phục vụ cho việc xây dựng Báo cáo giám sát và chuẩn bị dự kiến các nội dung làm việc với Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương vào ngày 28/3/2023; tài liệu gửi đến các thành viên Đoàn giám sát trước ngày 20/3/2023.