Xã Xốp, huyện Đăk Glei là xã đặc biệt khó khăn. Toàn xã có 4 thôn, với 558 hộ, 1.916 nhân khẩu; trong đó, đồng bào DTTS chiếm hơn 90%. Do điều kiện địa hình đồi núi dốc và đời sống của người dân còn nhiều khó khăn nên việc bố trí đất ở cho người dân gặp nhiều khó khăn.

Trước những khó khăn đó, năm 2024, từ nguồn vốn Chương trình MTQG 1719, tỉnh Kon Tum đã quan tâm triển khai đầu tư Dự án bố trí sắp xếp dân cư tập trung và tại chỗ xã Xốp, nhằm bố trí cho 111 hộ dân trên địa bàn xã có đất và căn nhà mới để ổn định cuộc sống; trong đó, điểm thôn Đăk Xi Na bố trí cho 20 hộ và điểm thôn Kon Liêm bố trí cho 91 hộ. Đến nay, có 30 hộ hoàn thành nhà và chuyển đến ở; 81 hộ còn lại hiện đang đẩy nhanh tiến độ xây dựng, sớm hoàn thiện căn nhà để ổn định cuộc sống.

Dọn dẹp lại căn nhà mới hoàn thành để chuẩn bị đưa cả gia đình về ở, anh A Nghía, thôn Kon Liêm, xã Xốp, huyện Đăk Glei phấn khởi chia sẻ: Gia đình thuộc diện hộ DTTS thiếu đất ở, đang ở chung với bố mẹ, không đảm bảo về diện tích đất ở. Được Dự án hỗ trợ cấp 240m2 đất ở tại điểm bố trí sắp xếp dân cư tập trung thôn Kon Liêm, được hỗ trợ 20 triệu đồng để di chuyển đến nơi ở mới và gia đình dùng tiền tích góp, vay mượn anh em, người thân thêm 200 triệu đồng để xây dựng ngôi nhà khang trang.

“Ước mơ về ngôi nhà mới đã thành hiện thực, giờ chỉ lo việc sản xuất và lo cho các con ăn học. Nếu Nhà nước không quan tâm hỗ trợ thì gia đình rất khó có được đất ở và căn nhà mới như thế này”, anh A Nghía chia sẻ thêm.

Ông Nguyễn Thanh Tùng, Chủ tịch UBND xã Xốp, huyện Đăk Glei cho biết: Sau khi huyện đầu tư xong cơ sở hạ tầng tại Dự án bố trí sắp xếp dân cư tập trung và tại chỗ thì xã tiến hành họp các hộ dân, triển khai cấp đất, hỗ trợ kinh phí để các hộ dân làm nhà. Quá trình làm nhà thì xã thường xuyên kiểm tra, đôn đốc để các hộ dân làm nhà đảm bảo chất lượng và đúng tiến độ. Hiện các hộ đã hoàn thành ngôi nhà rất phấn khởi vì được ở trong căn nhà mới, khang trang, rộng rãi và đầy đủ tiện nghi. Bởi trước kia chưa có đất thì phải ở chung với bố mẹ, nhiều thế hệ trong gia đình nên sinh hoạt cũng gặp nhiều khó khăn.

Triển khai thực hiện Dự án 2, Chương trình MTQG 1719, giai đoạn 2021-2025, UBND tỉnh Kon Tum đã phê duyệt 16 dự án sắp xếp, ổn định dân cư cho 9.231 hộ tại địa bàn 8 huyện: Tu Mơ Rông, Kon Plông, Đăk Glei, Sa Thầy, Đăk Tô, Ngọc Hồi, Ia H’Drai, Đăk Hà. Với mục tiêu bố trí ổn định tập trung cho 799 hộ, bố trí ổn định dân cư tại chỗ cho 8.412 hộ, bố trí ổn định dân cư xen ghép cho 20 hộ. Đến nay, có 9 Dự án hoàn thành và bố trí ổn định tại chỗ cho 5.331 hộ; ổn định tập trung cho 58 hộ.

Anh A Ru, thôn Đăk Wơk, xã Hơ Moong, huyện Sa Thầy chia sẻ: Gia đình mới thoát nghèo năm 2023 và được xã bố trí gần 200m2 đất ở tại khu tái định cư, hỗ trợ thêm 30 triệu đồng, gia đình góp thêm 20 triệu đồng để xây dựng nhà. Căn nhà đã hoàn thành nên gia đình rất phấn khởi. Có nhà mới, khu dân cư đẹp nên gia đình yên tâm rồi.

Anh A Ngọc, thôn Đăk Kinh, xã Ngọk Lây, huyện Tu Mơ Rông cho biết: Sau khi được cấp 250m2 đất ở tại khu tái định cư, huyện vừa đầu tư và hỗ trợ 44 triệu đồng thì gia đình thêm vào 60 triệu đồng xây dựng được căn nhà gần 70m2. Nếu như không có sự hỗ trợ của Nhà nước thì gia đình sẽ không có đất và không làm được căn nhà như thế này.

Cùng với đó, triển khai thực hiện Dự án 1, Chương trình MTQG 1719, tỉnh Kon Tum đã hỗ trợ nhà ở cho gần 300 hộ. Điều đáng mừng là ngoài nguồn hỗ trợ của Nhà nước thì phần lớn các hộ đều góp thêm kinh phí để xây dựng căn nhà được khang trang, rộng rãi hơn theo ý muốn của gia đình.

Bà Y Búc, thôn 3, xã Đăk Pne, huyện Kon Rẫy chia sẻ: Năm 2025, tôi được hỗ trợ 44 triệu đồng từ Chương trình MTQG 1719, huyện hỗ trợ thêm 16 triệu đồng từ Chương trình xóa nhà tạm và tôi góp thêm 40 triệu đồng để làm được căn nhà xây hơn 50m2. Căn nhà hoàn thành tôi vui mừng lắm, vì ước mơ có căn nhà khang trang, sạch đẹp của tôi đã thành hiện thực.

Ông Đào Đức Tiến, Trưởng phòng Dân tộc và Tôn giáo huyện Kon Rẫy cho biết: Thực hiện Chương trình MTQG 1719, từ năm 2021 đến nay, huyện đã hỗ trợ đất ở cho 15 hộ, nhà ở 55 hộ. Quá trình triển khai hỗ trợ thì các hộ đồng bào DTTS rất phấn khởi, đã tự nguyện góp thêm kinh phí và cộng đồng giúp thêm ngày công để xây dựng nhà. Qua đó, giúp họ có nhà ở ổn định và tạo động lực để họ nỗ lực lao động sản xuất, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc trên chính mảnh đất quê hương.

Với mục tiêu giải quyết kịp thời vấn đề thiếu đất ở, nhà ở, giúp các hộ đồng bào DTTS sớm ổn định chỗ ở, an tâm phát triển kinh tế và giảm nghèo bền vững. Ngoài việc chỉ đạo các địa phương quyết liệt triển khai thực hiện, UBND tỉnh Kon Tum còn chỉ đạo các Sở, ngành có liên quan thường xuyên kiểm tra, giám sát để các địa phương đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện các dự án bố trí sắp xếp, ổn định dân cư tập trung và tại chỗ. Nhờ vậy, việc triển khai các dự án đã đảm bảo chất lượng và đúng theo tiến độ đề ra.

Ông U Minh Nam, Phó Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Kon Tum cho biết: Hiện một số dự án cơ bản đã hoàn thành đầu tư cơ sở hạ tầng, bước đầu hỗ trợ đất ở, nhà ở cho hộ gia đình ổn định đời sống; đảm bảo kết cấu hạ tầng thiết yếu và phát triển sản xuất. Góp phần mang lại hiệu quả về kinh tế - xã hội, hướng tới hình thành các điểm dân cư đạt chuẩn theo tiêu chí nông thôn mới, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại, sinh hoạt, sản xuất, vận chuyển nông, lâm sản, hàng hóa của người dân trong khu vực, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh, hướng tới thu hẹp khoảng cách về kinh tế và trình độ phát triển giữa các vùng trong tỉnh.

Qua triển khai Dự án 1 và Dự án 2, Chương trình MTQG 1719 đã giải quyết căn bản tình trạng thiếu đất ở, nhà ở cho các hộ nghèo, hộ cận nghèo đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh Kon Tum, giúp đồng bào DTTS yên tâm phát triển sản xuất, cải thiện cuộc sống và vươn lên thoát nghèo bền vững, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, giữ vững an ninh chính trị và xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.