Mạng lưới điều trị mở rộng, kết quả ấn tượng về số liệu

Khởi động từ ngày 8/5/2014 với 15 bệnh nhân tham gia tại cơ sở đầu tiên thuộc Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh (nay là Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh). Tính đến ngày 31/10/2025, mạng lưới Methadone của tỉnh Lạng Sơn đã mở rộng lên 9 cơ sở điều trị và 9 điểm cấp phát. Hiện có 1.264 bệnh nhân đang tham gia điều trị ổn định trong chương trình này.

Methadone là một CDTP tổng hợp, được sử dụng dưới dạng siro uống. Thuốc có tác dụng tương tự các CDTP khác nhưng không gây nhiễm độc hệ thần kinh trung ương. Với thời gian bán hủy trung bình khoảng 24 giờ, người bệnh chỉ cần uống một liều duy nhất mỗi ngày để ngăn chặn hội chứng cai, từ đó duy trì trạng thái ổn định, tạo điều kiện quay trở lại học tập, lao động và sinh hoạt bình thường. Thêm vào đó, Methadone có độ dung nạp tốt, hạn chế việc phải tăng liều khi điều trị lâu dài.

Chia sẻ về quy trình điều trị, Bác sĩ Nguyễn Hữu Phương, Phòng khám đa khoa chuyên khoa – Cơ sở điều trị Methadone 001, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết: “Điều trị Methadone gồm bốn giai đoạn”. Giai đoạn dò liều (hai tuần đầu): Bác sĩ đánh giá mức dung nạp và điều chỉnh liều thận trọng để tránh nhiễm độc. 

Giai đoạn điều chỉnh liều (một đến ba tháng): Mục tiêu là đưa người bệnh về liều tối ưu, chấm dứt hội chứng cai và loại bỏ hoàn toàn cảm giác thèm nhớ ma túy. Giai đoạn duy trì: Người bệnh uống liều cố định hàng ngày để phòng ngừa tái sử dụng. Giai đoạn giảm liều: Dành cho những trường hợp sẵn sàng ngừng điều trị. Kể cả khi đã giảm liều về 0 mg, người bệnh vẫn cần được hỗ trợ tâm lý – xã hội.

Đạt "mũi tên trúng nhiều đích" về kinh tế - xã hội

Trên thế giới và tại Việt Nam, điều trị Methadone hướng tới ba mục tiêu xuyên suốt. Giảm thiểu tác hại sức khỏe và an ninh: Hạn chế lây nhiễm HIV, viêm gan B, C do dùng chung dụng cụ tiêm chích; giảm tử vong do sốc thuốc; và giảm hoạt động tội phạm.

 Chấm dứt sử dụng CDTP bất hợp pháp: Giúp người bệnh giảm hoặc chấm dứt hoàn toàn việc sử dụng ma túy bất hợp pháp. Cải thiện chất lượng sống: Phục hồi chức năng lao động, giúp người nghiện duy trì việc làm, ổn định cuộc sống và tăng sức sản xuất xã hội.

Một ưu điểm nổi bật của Methadone là chi phí hợp lý. Trung bình mỗi ngày, người bệnh chỉ phải chi khoảng 10.000 đồng mức chi rất thấp so với khoản tiền họ bỏ ra cho việc dùng ma túy. Điều này không chỉ giảm gánh nặng tâm lý, tiền bạc của gia đình, mà còn tiết kiệm đáng kể chi phí xã hội cho an sinh, an ninh trật tự và điều trị bệnh truyền nhiễm.

Sau 10 năm triển khai, chương trình Methadone tại Lạng Sơn đã thực sự trở thành “mũi tên trúng nhiều đích”: Giúp gần 1.300 người bệnh thoát khỏi vòng xoáy ma túy, giảm đáng kể tỷ lệ lây nhiễm HIV, hạn chế tội phạm và mang lại cơ hội làm lại cuộc đời. Những kết quả này là minh chứng rõ ràng cho sự đúng đắn của chính sách, cùng sự đồng hành bền bỉ của ngành y tế và cộng đồng.