Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu ý kiến tại Hội nghị. (Ảnh: Thanh Giang)Cùng dự có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị: Nguyễn Hòa Bình, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ; Nguyễn Văn Nên, Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh; lãnh đạo các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương.
Vùng Đông Nam Bộ (mới) có diện tích trên 28 nghìn km2; dân số gần 21 triệu người; mật độ dân số 749 người/km2; quy mô GRDP hơn 150 tỷ USD; thu ngân sách nhà nước đạt hơn 795 nghìn tỷ đồng (chiếm 36,3% cả nước); xuất khẩu đạt hơn 135 tỷ USD (chiếm 33,3%); dư nợ tín dụng đạt gần 5,3 triệu tỷ đồng (chiếm 33,9%); số doanh nghiệp còn hoạt động hơn 381 nghìn doanh nghiệp (chiếm 41,4%); với gần 23 nghìn dự án FDI (chiếm 55,4%) với tổng vốn đầu tư hơn 205 tỷ USD (chiếm gần 42%).
6 tháng đầu năm 2025, GRDP của vùng ước đạt 7%, thấp hơn mức bình quân chung cả nước; đứng thứ 6/6 vùng kinh tế. Quy mô GRDP đạt 1.122 nghìn tỷ đồng, đứng đầu các vùng kinh tế. Tổng thu ngân sách nhà nước là 431,5 nghìn tỷ đồng, đạt 57,1% so dự toán. Xuất khẩu đạt 115,7 tỷ USD, chiếm 31% của cả nước; kim ngạch nhập khẩu phục hồi trở lại, đều tăng so cùng kỳ, cả vùng tăng 11%. Tiếp tục dẫn đầu cả nước về số dự án và tổng số vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (tương ứng gần 24 nghìn dự án và trên 210 tỷ USD).
Ngày 1/7, Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương và Bà Rịa-Vũng Tàu chính thức sáp nhập, hình thành "siêu đô thị" lớn nhất của Việt Nam, khu vực Đông Nam Á. Sự sáp nhập này không đơn thuần là mở rộng địa giới hành chính, mà đặt nền móng cho một mô hình phát triển mới, đa trung tâm, tích hợp và bền vững, tạo tiền đề để Thành phố Hồ Chí Minh vươn lên thành một đô thị phát triển hàng đầu khu vực.
Thành phố Hồ Chí Minh mới sáp nhập có tổng diện tích đạt 6.773km², chiếm 2,04% diện tích cả nước; dân số 14 triệu người, chiếm 13,8%; lực lượng lao động khoảng 7,4 triệu người, tương ứng 13,8%. Đây là nguồn nhân lực quy mô lớn, góp phần thúc đẩy phát triển công nghiệp, tài chính, thương mại-dịch vụ. Về kinh tế, GRDP Thành phố Hồ Chí Minh đạt khoảng 2.716 nghìn tỷ đồng, tương đương 113 tỷ USD, chiếm 23,6% GDP cả nước. Điều này cho thấy sức mạnh kinh tế của Thành phố Hồ Chí Minh là rất lớn, động lực tăng trưởng kinh tế quan trọng của cả nước.
Phát biểu ý kiến kết luận Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, đến nay cuộc cách mạng về tổ chức bộ máy cơ bản là thành công, tạo sự chuyển biến về trạng thái, xoay chuyển tình thế để đất nước bước vào kỷ nguyên mới–kỷ nguyên vươn mình của dân tộc phát triển văn minh, giàu mạnh, thịnh vượng; tác động tích cực tới cả Vùng Đông Nam Bộ. Thủ tướng nêu rõ, Vùng Đông Nam Bộ cũng giữ vững phát triển kinh tế-xã hội, an sinh xã hội, góp phần quan trọng vào thành tích chung của cả nước.
Từ nay đến cuối năm, Thủ tướng nhấn mạnh các nhiệm vụ trọng tâm, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các địa phương, đặc biệt là Thành phố Hồ Chí Minh, cần rà soát lại thể chế để hoàn thiện, bổ sung những cơ chế, chính sách cần thiết, đơn giản hóa, bãi bỏ các thủ tục hành chính không cần thiết.
Quang cảnh Hội nghị. (Ảnh: Thanh Giang)Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính tập hợp ý kiến đóng góp của các địa phương để trình Chính phủ. Rà soát lại quy hoạch vùng theo địa giới hành chính mới, giao Bộ Tài chính thực hiện việc này, trong đó nhất là Thành phố Hồ Chí Minh, tinh thần là quy hoạch tích hợp mang tính khoa học, thực tiễn, có tính khả thi cao trên tinh thần kiến tạo không gian phát triển mới đột phá, hiệu quả hơn, phù hợp sự phát triển chung của đất nước, tạo động lực mới, khí thế mới; các tỉnh như Tây Ninh, Đồng Nai cũng thực hiện như vậy.
Sau khi có quy hoạch, thể chế rồi thì cần coi trọng huy động nguồn lực để thực hiện quy hoạch, thể chế, đặc biệt là huy động hợp tác công tư và sự tham gia của thành phần kinh tế tư nhân; lấy nguồn lực của Nhà nước là dẫn dắt, kích hoạt mọi nguồn lực của xã hội, nhất là nguồn lực tư nhân, FDI. Chúng ta có không gian phát triển mới, có điều kiện phát triển mới, có điều kiện mới với tầm nhìn xa, trông rộng, vì vậy phải tích cực đào tạo nguồn nhân lực tương xứng sự phát triển mới. Quản trị phải thông minh đáp ứng yêu cầu phát triển mới. Tổ chức không gian phát triển mới, phối hợp nhịp nhàng giữa các tỉnh, thành phố, giữa các bộ, ngành bảo đảm hiệu quả, sát tình hình thực tế, thúc đẩy Vùng Đông Nam Bộ phát triển nhanh và bền vững.
Thủ tướng nêu rõ, về kết quả áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù: Nghị quyết số 98/2023/QH15 quy định 44 cơ chế đặc thù. Thành phố đã triển khai áp dụng 36/44 cơ chế, bước đầu mang lại kết quả tích cực; 6/44 cơ chế đang xây dựng văn bản triển khai và 2/44 cơ chế dừng thực hiện do đã có quy định mới thay thế. Trên cơ sở này, cùng với sự chỉ đạo của Chính phủ, Thành phố Hồ Chí Minh đã đạt nhiều kết quả nổi bật, cụ thể như: Tháo gỡ các vướng mắc tồn đọng nhiều năm (các vướng mắc đối với các dự án BOT); bảo đảm an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững (các chính sách bố trí vốn để vay giảm nghèo và giải quyết việc làm), đến nay Thành phố không còn hộ nghèo theo chuẩn nghèo cả nước; chủ động nguồn lực từ ngân sách Thành phố để thực hiện dự án liên vùng, cao tốc, giúp sớm hoàn thiện thủ tục đầu tư, đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án (cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Mộc Bài); huy động nguồn lực xã hội cho phát triển (thu hút nhà đầu tư chiến lược cho Cảng trung chuyển Cần Giờ, các dự án theo mô hình TOD)...
Về quan điểm chỉ đạo, Thủ tướng nhấn mạnh, Thành phố Hồ Chí Minh phải quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, hành động quyết liệt hơn, phát huy các cơ chế, chính sách đặc thù hiệu quả hơn với tinh thần 5 “đi đầu”: Đi đầu trong chuyển đổi số, phát triển và ứng dụng khoa học và công nghệ, thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và phát triển đô thị thông minh. Đi đầu trong thu hút đầu tư các ngành công nghiệp cao, công nghệ xanh gắn với phát triển bền vững. Đi đầu trong phát triển các ngành tài chính, dịch vụ, du lịch giá trị gia tăng cao và phát triển kinh tế biển. Đi đầu trong phát triển nhân lực chất lượng cao, chuyên gia hàng đầu trong các lĩnh vực trọng tâm. Đi đầu trong thực hiện chính sách xã hội, công bằng, tiến bộ, an sinh xã hội.
Đề cập phương hướng, nhiệm vụ trong thời gian tới, Thủ tướng nêu rõ, về triển khai Nghị quyết số 98 Quốc hội, tiếp tục rà soát lại, vừa làm vừa rút kinh nghiệm; cơ chế đã thông, nhận thức đã được nâng tầm, đã chín, hành động phải quyết liệt và hiệu quả hơn và chứng minh đề xuất của chúng ta là “đúng, trúng”, hiệu quả, phù hợp thực tiễn. Tinh thần là có tư tưởng tấn công mạnh hơn, sáng tạo hơn, phối hợp chặt chẽ hơn giữa các cơ quan, đơn vị, mạnh dạn tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, mạnh dạn kiến tạo các cơ chế phát triển mới. Thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp thông suốt.
Thủ tướng nêu rõ, Thành phố Hồ Chí Minh phải đặt mục tiêu tăng trưởng GRDP năm 2025 đạt 8,5%, trong đó 6 tháng cuối năm phấn đấu đạt 10,3%. Thành phố phải ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng, kiểm soát lạm phát, bảo đảm nâng cao đời sống nhân dân vì tầm cỡ, tầm nhìn, khát vọng, vị trí của Thành phố Hồ Chí Minh đã khác trước, phải hiện thực hoá thông qua Nghị quyết 98. Chú trọng phát triển văn hoá, xây dựng công nghiệp văn hoá, giải trí; bảo đảm an sinh xã hội tốt hơn.
Thủ tướng khẳng định, Thành phố Hồ Chí Minh đủ khả năng đi lên từ bàn tay, khối óc, khung trời, cửa biển, “Biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể”, vươn tầm trở thành thành phố mang tầm khu vực và thế giới.
Liên quan công tác của Vùng Đông Nam Bộ, Thủ tướng yêu cầu kiện toàn bộ máy của Hội đồng vùng theo địa giới hành chính mới; rà soát, cập nhật quy hoạch mới; xây dựng và trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết mới hoặc Kết luận về phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh vùng Đông Nam Bộ trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc; rà soát, cập nhật và đề xuất cơ chế, chính sách đặc thù cho vùng Đông Nam Bộ.
Cho ý kiến chỉ đạo về các dự án hạ tầng trọng điểm, trong đó có Trung tâm tài chính quốc tế, Thủ tướng nêu rõ, đây là dự án của cả nước, cả vùng, chứ không riêng của Thành phố Hồ Chí Minh, do đó các bộ, ngành, địa phương phải nỗ lực triển khai thành công.
Đối với Dự án Vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh, Thủ tướng yêu cầu các bộ, cơ quan và địa phương trong vùng phối hợp chặt chẽ, quyết tâm triển khai dịp 19/8 này.
Đối với Dự án cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, Thủ tướng yêu cầu khẩn trương triển khai theo tinh thần hợp tác công tư.
Đối với Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Thủ tướng yêu cầu sớm triển khai dự án đường sắt tốc độ cao hoặc đường sắt đô thị kết nối sân bay với sân bay Tân Sơn Nhất.
Đối với các dự án giao thông kết nối vùng: Cao tốc Gia Nghĩa-Chơn Thành; đối với Dự án cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh–Mộc Bài, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương liên quan rà soát, tháo gỡ các vướng mắc, sớm khởi công ngày 19/8 này; nghiên cứu tuyến đường sắt Lộc Ninh–Biên Hòa kết nối cảng Cái Mép, cảng Cần Giờ...