Phát biểu khai mạc Hội nghị, ông Hoàng Xuân Thuận - Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Lạng Sơn, cho biết: Lộc Bình là huyện miền núi biên giới hội tụ nhiều yếu tố thuận lợi để phát triển du lịch, với cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, bản sắc văn hóa dân tộc đậm đà và vị trí địa lý chiến lược. Với diện tích hơn 1.000km2, Lộc Bình có địa hình đa dạng, gồm núi rừng, thung lũng, sông suối và cao nguyên, tạo nên cảnh quan hùng vĩ và khí hậu mát mẻ quanh năm - điều kiện lý tưởng để phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng.

Huyện Lộc Bình có tiềm năng du lịch phong phú, bao gồm: Rừng núi, sông, hồ, đập; các hệ sinh thái, hệ thống các di tích văn hóa, lịch sử; danh lam thắng cảnh, các giá trị văn hóa bản địa của DTTS… Sự đa dạng về địa hình và khí hậu, cộng đồng DTTS với bản sắc văn hóa phong phú tạo nên nền tảng tài nguyên quý giá, nhiều tiềm năng cho việc phát triển các loại hình du lịch, đặc biệt là du lịch sinh thái và du lịch cộng đồng tại huyện Lộc Bình.

Trong đó nổi bật có các điểm du lịch: Núi Mẫu Sơn; Khu linh địa cổ Mẫu Sơn, danh thắng thác Bản Khiếng, suối Long Đầu, đình Vằng Khắc… Đây là những lợi thế lớn của huyện trong phát triển du lịch, với những sản phẩm du lịch đặc thù, có khả năng cạnh tranh và tạo nên thương hiệu cho du lịch Lộc Bình.

Ngày 08/9/2024 UNESCO công nhận công viên địa chất Lạng Sơn là công viên địa chất toàn cầu. Việc công nhận này có ý nghĩa rất quan trọng cho phát triển du lịch bền vững của tỉnh, trong đó huyện Lộc Bình có 5 điểm trên tuyến du lịch “Đường đến Thủy cung”: Đứt gãy xuyên thời gian, dấu tích kiến trúc Pháp, toàn cảnh Mẫu Sơn, thác Bản Khiếng, thế giới đầm hồ.

Bà Hoàng Thị Thúy - Phó Chủ tịch UBND huyện Lộc Bình nhận định, dù được thiên nhiên ưu đãi và sở hữu nhiều tài nguyên du lịch quý giá, nhưng du lịch nơi đây vẫn đang trong giai đoạn phát triển ban đầu. Các sản phẩm du lịch chưa phong phú, chất lượng dịch vụ còn hạn chế, cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ, công tác quảng bá chưa hiệu quả.

“Lượng khách du lịch đến Lộc Bình những năm gần đây có xu hướng tăng, đặc biệt là khách nội tỉnh và các tỉnh lân cận. Tuy nhiên, khách lưu trú ngắn ngày, chủ yếu là tham quan, chưa có nhiều dịch vụ giữ chân khách. Toàn huyện hiện chỉ có một số cơ sở lưu trú quy mô nhỏ, chưa có khách sạn, khu nghỉ dưỡng đạt tiêu chuẩn cao để phục vụ du lịch dài ngày”, bà Thúy chia sẻ.

Hiện nay, huyện Lộc Bình đã và đang chú trọng phát triển hạ tầng giao thông kết nối như mở rộng, nâng cấp các tuyến đường vào khu du lịch Mẫu Sơn, tuyến kết nối cửa khẩu Chi Ma - Mẫu Sơn - Lạng Sơn. Đồng thời, tăng cường kêu gọi đầu tư từ các doanh nghiệp lớn trong và ngoài tỉnh, tạo cơ chế thuận lợi để hình thành các khu du lịch nghỉ dưỡng, khu du lịch sinh thái, khách sạn tiêu chuẩn từ 3 sao trở lên. Trong đó, ưu tiên các dự án du lịch xanh, bền vững, thân thiện với môi trường.

“Lộc Bình sẽ tăng cường xây dựng thương hiệu du lịch riêng, gắn với hình ảnh Mẫu Sơn - mùa tuyết rơi và bản sắc các dân tộc vùng cao. Phối hợp với các công ty lữ hành để hình thành các Tour liên kết Lạng Sơn - Mẫu Sơn - Chi Ma - Cao Bằng hoặc Hà Nội - Lộc Bình - Đông Bắc”, bà Thúy thông tin.

Phát triển sản phẩm du dịch sinh thái

Tại Hội nghị, các đại biểu đã thảo luận, phát biểu ý kiến, chia sẻ kinh nghiệm, tư vấn liên quan đến xây dựng, phát triển sản phẩm du dịch sinh thái huyện Lộc Bình như: Đánh giá tiềm năng phát triển sản phẩm du lịch sinh thái; định hướng phát triển sản phẩm du lịch sinh thái giai đoạn 2025 - 2030; chiến lược phát triển thị trường và xúc tiến du lịch sinh thái; liên kết, hợp tác, phát triển thị trường du lịch…

PGs.Ts. Phạm Hồng Long - Trưởng khoa Du lịch học, Trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn, cho biết: Từ cách đây 1,5 thế kỷ, khi người Pháp đến Việt Nam, đã thiết lập những nơi nghỉ dưỡng trên núi có khí hậu ôn đới như: Tam Đảo, Sa Pa, Đà Lạt, Mẫu Sơn, Bạch Mã, Măng Đen…

Hầu hết các địa danh trên ngày nay đã trở thành những nơi du lịch sôi động, nhưng Mẫu Sơn đang bị thua kém so với các địa điểm khác có tiềm năng tương đương. Khách đến Mẫu Sơn chủ yếu có tính chất mùa vụ, vào mùa Đông, đặc biệt những ngày có băng tuyết hoặc sương mù dày đặc. Trong khi các thời điểm khác rất thưa thớt du khách.

Theo PGs.Ts. Phạm Hồng Long, còn quá ít doanh nghiệp đầu tư du lịch tại Lộc Bình, dẫn đến chưa có được các khu phố du lịch trên núi. Đặc biệt, Tập đoàn Sun Group có dự án đầu tư quần thể khu du lịch sinh thái, cáp treo trên núi Mẫu Sơn với tổng mức đầu tư trên 7.300 tỷ đồng, nhưng đến nay sau nhiều năm, dự án này gặp nhiều vướng mắc. Điều đó cho thấy chính sách và năng lực tạo cơ chế cho doanh nghiệp đầu tư du lịch trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn vẫn còn yếu kém.

PGs.Ts. Long cho rằng, Lộc Bình cần phải xây dựng câu chuyện cho du lịch, để truyền cảm hứng cho du khách tìm đến.

Còn theo Ts. Lê Quang Đăng - Viện Nghiên cứu phát triển Du lịch Việt Nam cho rằng, Mẫu Sơn là biểu tượng của du lịch Lạng Sơn, đã được hoạch định trong chiến lược và quy hoạch của ngành Du lịch Việt Nam. Do đó, cần thiết phải đầu tư xây dựng để biến nơi đây thành địa điểm du lịch nghỉ dưỡng sinh thái cao cấp từ 4 - 5 sao, để phát triển du lịch tại Lộc Bình.