Quả vả được biết đến là một vị thuốc dân gian quý, được sử dụng trong y học cổ truyền để hỗ trợ điều trị nhiều loại bệnh khác nhau, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến tiêu hóa và suy nhược cơ thể.Đặc điểm thực vật
Cây vả là một loại cây gỗ có thân và cành tương đối lớn, cao khoảng 5 – 10m. Cây thường xanh nhưng nếu được trồng ở xứ lạnh thì vẫn sẽ bị rụng lá vào mùa Đông.
Lá cây có hình tim gần như tròn với kích thước lớn. Phiến lá khá to, mềm và có lông ở mặt dưới. Mép khía của lá răng không đều nhau, phần cuống lá khá dài và to.
Cụm hoa của cây thường mọc dày đặc trên thân hoặc trên cành già. Hoa đực sẽ có 4 cánh đài và 2 nhị, trong khi hoa cái chỉ có 3 cánh đài. Cụm hoa sẽ phát triển thành quả to có hình đầu dẹt.
Phần quả khi còn non sẽ có vỏ ngoài màu xanh kèm lông mịn trên bề mặt. Bên trong quả có một lớp cơm màu trắng và đến khi quả chín thì sẽ có màu đỏ. Quả vả giống như quả sung nhưng kích thước to hơn.
Bài thuốc hay từ quả vả
Chữa cảm hoặc ngộ độc: Lấy 200g quả sung, 200g quả vả, 50g rễ canh châu, 50g lá móc mèo đem thái nhỏ, phơi khô rồi tẩm rượu, cuối cùng là sao vàng sắc uống 2 lần/ngày, mỗi ngày 1 thang.
Hỗ trợ tiêu độc: Dùng lá và rễ vả sắc lấy nước, uống thành nhiều lần và dùng hết trong ngày.
Trị mụn đỏ ở mũi: Lấy nhựa cây vả bôi nhiều lần vào chỗ mụn, vài ngày liền sẽ khỏi.
Chữa khản tiếng: Sắc 150g quả vả với nước, thêm đường đủ ngọt uống 3 lần/ngày, mỗi lần uống 5g.
Chữa sưng, đau họng: Chuẩn bị 50g lá chó đẻ, 100g quả vả non, 30g búp tre. Rửa sạch nguyên liệu, giã nát, sao nóng hỗn hợp rồi đắp lên phần cổ đang bị đau rát. Dùng băng gạc giữ lại, duy trì thực hiện 2 lần/ngày, làm trong vài ngày sẽ thấy hiệu quả.
Hoặc: Lấy nhựa quả vả được dùng để bôi hoặc quả vả được chế biến theo cách riêng để trị sưng đau họng.
Giúp lợi sữa: Sấy khô quả vả, tán thành bột. Pha 12g bột vả khô với nước ấm và uống 2 lần mỗi ngày. Sau 3-5 ngày sử dụng, lượng sữa mẹ có thể tăng lên đáng kể.
Chữa viêm loét dạ dày: Dùng quả vả khô được tán thành bột mịn. Mỗi lần uống khoảng 5g bột với nước ấm, sử dụng 3 lần/ngày.
Hỗ trợ tiêu hóa, trị kiết lỵ, táo bón: Lấy quả vả tươi hoặc khô có thể được sử dụng trong các món ăn hàng ngày như kho thịt, kho cá, hoặc làm rau sống.
Ngăn ngừa táo bón: Dùng 3 trái vả mỗi ngày tương đương với 5g chất xơ sẽ có tác dụng phòng ngừa bệnh táo bón, nhất là ở người cao tuổi.
Chữa tiêu chảy, tiêu hóa kém: Phơi khô trái vả, thái hạt lựu, tiếp theo đem sao vàng, cho vả và nước sôi cùng một ít đường trắng hãm làm trà uống thay nước hàng ngày.
Chữa suy nhược cơ thể, kém ăn, gầy yếu: Dùng 500g quả vả vừa chín tới, phơi nắng hoặc sấy khô, cắt nhỏ. Ngâm với 1 lít rượu trắng trong khoảng 10-20 ngày. Ngày uống 3 lần trước bữa ăn và lúc đi ngủ, mỗi lần một chén nhỏ.
Điều trị bệnh trĩ, đại tiện phân khô: Lấy 1 khúc ruột già lợn và 20 quả vả cho vào nồi, đổ thêm nước nấu nhừ, nêm nếm gia vị và ăn hết trong ngày. Ngoài ra bạn có thể dùng lá vả đem giã nát đắp vào búi trĩ, thực hiện từ 2 - 3 lần/ngày cho đến khi bệnh thuyên giảm.
Lưu ý
Hàm lượng đường cao trong quả vả có thể khiến trẻ dễ bị tiêu chảy hay sâu răng.
Không nên ăn quá nhiều quả vả 1 lúc sẽ rất dễ bị đầy bụng.
Quả vả có tác dụng hạ đường huyết, do đó người bình thường nếu sử dụng không đúng cách có thể dẫn tới tình trạng hạ đường huyết.