Chúng tôi đến làng muối Khánh Tường là khu dân cư tiêu biểu đã chuyển dịch đất canh tác nông nghiệp kém hiệu quả sang sản xuất muối làm thay đổi toàn diện đời sống người dân địa phương. Nhờ nguồn thu nhập từ nghề muối, đời sống người dân Khánh Tường no ấm, bà con đoàn kết chung tay xây dựng thôn xóm khang trang, góp phần đưa xã Tri Hải đạt chuẩn nông thôn mới vào tháng 5/2015.

Mới tầm 9 giờ sáng, vợ chồng anh Bùi Hóa cào gần xong khu ruộng muối 5 sào vun đống trắng tinh ở đầu thôn Khánh Tường. Anh con trai Bùi Văn Ninh dùng xe rùa đẩy trên 50 chuyến lên gò đất vun thành đống chuẩn bị vào bao cân bán cho thương lái. Với sức trẻ, anh Ninh điều khiển xe rùa chở 1 tạ muối khéo léo đi giữa bờ ruộng rộng khoảng 0,5m. Ngừng tay cào muối, anh Hóa nói: “Gia đình canh tác 1ha ruộng muối nhờ thời tiết thuận lợi, tôi thu hoạch mỗi tháng 3-4 lứa, mỗi lứa cào khoảng 10 tấn muối. Muối vào bao thương lái cân trả tiền liền với giá 900 ngàn đồng/tấn, cao gấp hai lần năm ngoái. Muối năm nay trúng mùa được giá nên bà con vui mừng lắm”.

Kề bên ruộng muối của anh Bùi Hóa, diêm dân trẻ Nguyễn Thành Minh cũng đang tất bật đẩy xe rùa đưa muối lên bờ. Tranh thủ thời gian nghỉ tay ngắn ngủi, anh Minh phấn khởi: “Vợ chồng mới ra riêng không có đất sản xuất, em nhận chăm sóc 3 sào ruộng muối ăn chia với chủ ruộng tỷ lệ 5/5. Nhờ muối năm nay trúng mùa thu mỗi lứa 4-5 tấn bán được giá nên phần ăn chia bảo đảm cuộc sống gia đình 4 nhân khẩu”.

Niềm vui trúng mùa muối của diêm dân thôn Khánh Tường.

Đi theo con đường bê tông khang trang từ Tỉnh lộ 702 đến cuối thôn Khánh Tường là cánh đồng muối rộng mênh mông mới được diêm dân khai thác trong những năm gần đây. Chúng tôi lấy làm bất ngờ là việc đẩy xe muối lên bờ đâu chỉ có trai tráng mà ngay cả phụ nữ cũng đảm đương được công việc nặng nhọc này. Đổ gọn xe muối vào đống trên gò đất, chị Đàm Thị Mỹ Linh mở khăn che nắng cười hồn hậu: “Mấy năm trước, khu đất này trồng đậu, trồng bắp rất bấp bênh. Nhờ có chủ trương của Nhà nước cho chuyển sang làm muối nên em canh tác 4 sào ruộng muối cho thu nhập ổn định, bảo đảm cuộc sống gia đình. Em làm thợ may nhưng muối có giá nên gác bàn máy ra đồng cào muối cho kịp mùa vụ”.

Theo hướng chỉ tay của chị Đàm Thị Mỹ Linh, chúng tôi tìm đến nhà ông Đặng Văn Hoàng, Bí thư Chi bộ thôn Khánh Tường. Pha ấm trà ngon mời khách, ông Hoàng kể cho chúng tôi nghe câu chuyện “đổi đời” của diêm dân làng muối. Ông Hoàng nhớ như in những “cột mốc” năm tháng chuyển từ đất nông nghiệp sang ruộng muối ở Khánh Tường.

Niềm vui trúng mùa muối của diêm dân thôn Khánh Tường.

Từ năm 2000 trở về trước, đời sống người dân Khánh Tường thuộc diện nghèo nhất xã Tri Hải. Quanh năm bà con dựa vào 80ha đất rẫy trồng bắp, trồng đậu rất bấp bênh nên 80% số hộ trong thôn thuộc diện nghèo. Được chính quyền huyện cho phép chuyển đất nông nghiệp kém hiệu quả sang làm ruộng muối, cấp ủy chi bộ vận động bà con huy động các nguồn lực đầu tư vốn liếng lên bờ, làm nền, đặt ống bơm nước biển chuyển đổi được 70ha ruộng muối. Các vùng đất rẫy tục danh Hốc Lim, Hốc Kén, Hốc Bò lần hồi được bà con chuyển sang ruộng muối đem lại nguồn thu nhập cao.

Cụ thể, ruộng muối ở Khánh Tường cho năng suất trung bình 200-230 tấn/ha/năm, sản lượng đạt 15.000 tấn. Với giá muối ổn định 900 ngàn đồng/tấn như hiện nay, toàn thôn có thu nhập trên 13 tỷ đồng/năm. Kết hợp nguồn thu nhập của 120 lao động làm công nhân cho các doanh nghiệp sản xuất muối trên địa bàn huyện đã bảo đảm cuộc sống ngày càng khá giả, nuôi con học hành thành đạt, xây dựng nhà ở khang trang. Toàn thôn hiện có 148 hộ, với 570 khẩu, chỉ còn 3 hộ nghèo do già yếu neo đơn hưởng bảo trợ xã hội. Các diêm dân Cù Đăng Hương, Bùi Hóa, Trương Văn Bé là những điển hình tiêu biểu vươn lên làm giàu trên đồng muối Khánh Tường.

Ông Đặng Văn Hoàng chia sẻ thêm niềm vui: Chi bộ thôn Khánh Tường có 9 đảng viên lãnh đạo nhân dân đoàn kết vươn lên làm giàu từ nghề muối, xây dựng thôn xóm bình yên, gia đình hạnh phúc. Con em đều được đến trường học tập, nhiều cháu tốt nghiệp đại học. Khánh Tường là khu dân cư đầu tiên của xã Tri Hải đạt chuẩn 19 tiêu chí nông thôn mới. Chi bộ thôn vinh dự được Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen vì đã có thành tích xuất sắc trong thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh (giai đoạn 2011- 2015).

Ông Lưu Xuân Hải, Phó Chủ tịch UBND huyện Ninh Hải cho biết, toàn huyện hiện có 625ha muối của diêm dân, sản lượng trung bình hằng năm đạt 144 ngàn tấn. Lãnh đạo địa phương khuyến khích bà con diêm dân mở rộng diện tích canh tác muối trải bạt nâng cao chất lượng sản phẩm. Đồng thời mời gọi các doanh nghiệp đầu tư công nghệ chế biến muối tinh, muối I-ốt và các sản phẩm khác từ muối tại hai xã Tri Hải và Nhơn Hải. Qua đó nâng cao chuỗi giá trị hạt muối, bảo đảm đời sống diêm dân, tích cực góp phần xây dựng huyện Ninh Hải đạt chuẩn nông thôn mới giai đoạn 2016- 2020.

THÁI SƠN NGỌC