Trần Đề là huyện ven biển của tỉnh Sóc Trăng, trên địa bàn có 14 chùa Khmer, tỷ lệ đồng bào dân tộc chiếm gần 50% dân số toàn huyện, đồng bào dân tộc Khmer hầu hết theo Phật giáo Nam tông Khmer. Các chùa Phật giáo Nam tông Khmer là nơi bảo tồn và lưu giữ các di sản văn hóa, là nơi sinh hoạt, giao lưu của đồng bào Khmer, là nơi rèn luyện đạo đức, nâng cao dân trí... cho sư sãi, phật tử, nên các hoạt động như: giáo dục, lễ hội, sinh hoạt tín ngưỡng, tôn giáo đều tập trung ở các điểm chùa. Vì thế, ngoài các vị được bầu chọn Người cón uy tín theo Quyết định số 28/2023/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, thì các vị chức sắc, sư sãi đối với đồng bào dân tộc Khmer đều là những Người có uy tín và rất được Nhân dân  tôn trọng.

Theo ông Sơn Siêl, Người có uy tín của xã Viên An cho biết, nhưng muốn thực hiện thành công việc gì trong phum sóc, thì phải phối hợp với các vị sư sãi, chức sắc và Ban quản trị chùa. Đơn cử như tuyên truyền, vận động đồng bào, phật tử tham gia làm các công trình giao thông nông thôn, ông cũng đã đến chùa Bâng Tone Sa (xã Viên An, huyện Trần Đề), do Hòa thượng Thạch Sông làm trụ trì, để trình bày và mời Hoà thượng tham gia, vì với đồng bào Khmer, Hoà thượng là người được người dân, phật tử  tôn kính.

Ông Sơn Siêl chia sẻ: "Ngoài hoạt động, thực hiện theo Phật sự, Hòa thượng Thạch Sông rất tích cực hỗ trợ chính quyền địa phương tuyên truyền, vận động phật tử thượng tôn pháp luật, áp dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất, vươn lên thoát nghèo; Hoà thượng và chùa cũng tham gia vào các phong trào thi đua do địa phương phát động, giữ gìn trật tự an ninh, góp phần tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc".

Trong giai đoạn 2019 – 2024, Hòa thượng Thạch Sông đã trực tiếp tổ chức mở 129 lớp sơ cấp Pali và Vini, thu hút 3.197 tăng sinh, học sinh; mở 76 lớp dạy chữ Khmer cho 2.493 học sinh. Trong đại dịch Covid-19, ông cùng Chi hội Đoàn kết sư sãi yêu nước huyện vận động phật tử, quyên góp 5,4 tỷ đồng hỗ trợ người dân khó khăn. Hoà thượng được Bộ trưởng, Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc tặng Bằng khen đã có thành tích xuất sắc trong thực hiện công tác dân tộc và chính sách dân tộc của Đảng, Nhà nước.

Ông Triệu Hoàng Na, Trưởng Phòng Dân tộc huyện Trần Đề chia sẻ: Hòa thượng Thạch Sông vừa là trụ trì vừa là đảng viên, luôn tiên phong trong việc giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa, tín ngưỡng của Phật giáo Nam tông Khmer. Hòa thượng không chỉ giáo dục phật tử trân trọng và bảo tồn phong tục tập quán dân tộc, mà còn tuyên truyền, củng cố niềm tin vào chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước. Hoà thượng đã góp phần quan trọng trong việc xây dựng và giữ vững khối đại đoàn kết toàn dân tộc, trở thành tấm gương sáng về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Một vị nữa cũng đã có nhiều đóng góp quan trọng trong các hoạt động Phật sự và thế sự của huyện Trần đề,  là Thượng toạ Trần Văn Tha, hiện giữ cương vị Phó Trưởng ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh, Chánh Thư ký Hội Đoàn kết sư sãi yêu nước tỉnh Sóc Trăng, trụ trì chùa Tà Mơn, xã Viên Bình, Thượng tọa luôn được phật tử, người dân địa phương yêu quý, kính trọng. Thượng toạ là tấm gương hiếu học, không chỉ tu dưỡng nâng cao trình độ cho bản thân, mà còn động viên các sư trong chùa tham gia các khoá học.

 Hiện nay, chùa Tà Mơn, là một trong những ngôi chùa có số lượng sư sãi có trình độ học vấn cao (3 sư Thạc sĩ, 6 sư cử nhân và nhiều vị sư đang theo học ở Trường Bổ túc Văn hóa Pali Trung cấp Nam Bộ , Học viện Phật giáo Nam tông Khmer). Bên cạnh đó, với vai trò thành viên của Mặt trận tổ quốc Việt Nam tỉnh, Thượng toạ, tham gia công tác thế sự, như mở lớp dạy chữ Khmer, các lớp dạy nghề truyền thống của dân tộc (nghề mộc, thợ xây dựng, thợ vẽ hoa văn cho các chùa Khmer).

Ông Nguyễn Trọng Sơn, Phó Bí thư Huyện uỷ, Chủ tịch UBND huyện Trần Đề cho biết: Các vị chức sắc ở các chùa Khmer trên địa bàn, không chỉ làm tốt công tác Phật sự mà còn là cầu nối quan trọng giữa chính quyền và người dân. Các vị đã tích cực hỗ trợ địa phương trong công tác tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, giáo dục phật tử mà còn là những tấm gương tiêu biểu để đồng bào DTTS noi theo. 

"Với tinh thần sống “Tốt đời, đẹp đạo” và kiên định phương châm “Đạo pháp - Dân tộc - Chủ nghĩa xã hội”, các vị đã tích cực tham gia vào việc bảo tồn, phát triển văn hoá dân tộc, giữ gìn và phát huy tiếng nói, chữ viết của dân tộc, các lễ hội, phong tục tập quán, nghi lễ tôn giáo…, góp phần xây dựng nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. ”, ông Nguyễn Trọng Sơn, Chủ tịch UBND huyện Trần Đề ghi nhận.

Trong thực tế, có rất nhiều tấm gương tiêu biểu là những vị chức sắc ở các chùa Khmer trong tỉnh Sóc Trăng. Các vị là người được đồng bào phật tử tin tưởng, tôn trọng và có ảnh hưởng lớn đến đời sống tinh thần, vật chất của đồng bào. Các vị luôn làm tốt vai trò của mình trong tuyên truyền, vận động đồng bào thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhất là chính sách, pháp luật về dân tộc, tôn giáo; gắn bó, vận động đồng bào đoàn kết, yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau, cùng nhau phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh; giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá truyền thống của dân tộc Khmer.