Ngay sau khi Trung ương ban hành các văn bản triển khai Chương trình MTQG 1719, tỉnh Hà Giang đã kịp thời cụ thể hóa bằng nhiều nghị quyết quan trọng. Tại Mèo Vạc, UBND huyện đã thành lập Ban Chỉ đạo, tổ giúp việc, các tổ kiểm tra tại 18/18 xã, thị trấn, đồng thời xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các phòng, ban chuyên môn. Các thành viên Ban chỉ đạo được phân công phụ trách sát sao từng nội dung, gắn với vai trò, chức năng chuyên môn để đảm bảo hiệu quả cao nhất trong việc tổ chức thực hiện.

Với vai trò là cơ quan chủ quản thực hiện Chương trình, Phòng Dân tộc và Tôn giáo huyện Mèo Vạc đã làm tốt công tác tham mưu để Chương trình đi đúng hướng và bám sát nhu cầu thực tế của người dân. Công tác tuyên truyền được đẩy mạnh, người dân là đối tượng thụ hưởng được tham gia bàn bạc, đóng góp ý kiến từ khâu lập kế hoạch, tạo nên sự đồng thuận, minh bạch và lan tỏa ý nghĩa của Chương trình ngay từ cơ sở.

Với tổng nguồn vốn hơn 596 tỷ đồng được phân bổ trong giai đoạn 2021–2025, đến nay huyện Mèo Vạc đã giải ngân hơn 515 tỷ đồng, đạt 86,5% kế hoạch. Cơ chế phân bổ vốn được thực hiện theo hướng linh hoạt, lồng ghép nhiều nguồn lực, bám sát định mức và thực tiễn từng địa bàn. Hệ thống tài chính, kế toán ở các cấp cũng được tăng cường kiểm tra, hướng dẫn để đảm bảo thanh quyết toán kịp thời, đúng quy định.

Nhìn lại gần 4 năm triển khai, Chương trình đã tạo nên những chuyển biến tích cực trong bức tranh kinh tế - xã hội của địa phương. Ở thời điểm hiện tại, toàn huyện đã hoàn thành 19/24 mục tiêu đặt ra, đạt 79% kế hoạch. Trong số 10 Dự án thành phần, có thể thấy rõ dấu ấn của Chương trình qua từng nội dung, từng công trình, từng hộ dân được thụ hưởng.

Với Dự án 1: Giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt, đã có 143 hộ nghèo được hỗ trợ chuyển đổi nghề, 343 hộ nghèo được hỗ trợ xây dựng nhà ở mới, hơn 2.300 hộ nghèo được cấp nước sinh hoạt phân tán và 7 công trình nước sạch tập trung đi vào hoạt động phục vụ gần 5.000 hộ dân. 

Ông Giàng Mí Sính, người dân xã Tả Lủng thông tin: “Mặc dù có hồ treo gần nhà, nhưng trước đây gia đình tôi không có dụng cụ để chứa nước, nên hàng ngày phải đi địu từng can về dùng, rất bất tiện. Từ khi được hỗ trợ bồn chứa nước bằng Inox dung tích 1.500 lít, cuộc sống của chúng tôi đỡ khó khăn hơn. Người dân rất phấn khởi khi nhận được sự quan tâm hỗ trợ thiết thực của Nhà nước”.

Với Dự án 3: Phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp bền vững, phát huy tiềm năng, thế mạnh của các vùng miền để sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị, hơn 10.000 ha rừng đặc dụng, rừng phòng hộ đã được hỗ trợ khoán bảo vệ; số mô hình được triển khai thực hiện là 156 dự án với 2.953 hộ nghèo, hộ cận nghèo tham gia.

Cùng với đó, 59 tuyến giao thông nông thôn, 22 công trình điện, hàng chục nhà sinh hoạt cộng đồng, trường lớp học, trạm y tế được đầu tư đồng bộ từ Dự án 4: Đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu, phục vụ sản xuất, đời sống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, tạo nên diện mạo mới cho nhiều thôn bản.

Ông Chảo Chỉn Chản, Chủ tịch UBND xã Thượng Phùng cho biết: Năm 2023 và năm 2024 xã Thượng Phùng đã tích cực giải ngân nguồn vốn, trong đó thực hiện bê tông hóa 4 tuyến đường với tổng nguồn vốn hơn 5,5 tỷ đồng, gồm: Tuyến đường Hoa Cà, thôn Tống Quáng Trải đi thôn Thèn Pả, thôn Khai Hoang I và thôn Khai Hoang II. Có đường giao thông đi lại thuận tiện, người dân trong xã đã tích cực triển khai phát triển một số mô hình kinh tế, bước đầu đã cho thấy kết quả đáng ghi nhận”.

Ở lĩnh vực giáo dục – y tế, 72 lớp xóa mù chữ với hơn 1.300 học viên được tổ chức; hàng nghìn lượt phụ nữ mang thai được khám định kỳ, tầm soát trước sinh; thanh niên được tư vấn sức khỏe trước hôn nhân; các lớp đào tạo nghề, tập huấn cộng đồng diễn ra đều khắp ở các xã.

Đặc biệt, với Dự án 8: Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em để lại dấu ấn đậm nét với gần 200 tổ truyền thông cộng đồng được thành lập, duy trì; hàng trăm “địa chỉ tin cậy” bảo vệ phụ nữ khỏi bạo lực gia đình được thiết lập; hàng chục lớp tập huấn, tọa đàm được tổ chức, thúc đẩy vai trò tham gia của phụ nữ và trẻ em gái trong phát triển cộng đồng.

Ông Nông Văn Ngay, Trưởng Phòng Dân tộc và Tôn giáo huyện Mèo Vạc đánh giá: “Tác động của Chương trình không chỉ thể hiện qua con số đầu tư, công trình hoàn thành mà sâu sắc hơn là sự đổi thay trong tư duy, cách làm của người dân từ “cho gì nhận nấy” sang “cần gì làm nấy”. Từ chỗ trông chờ, ỷ lại vào Nhà nước, nhiều hộ gia đình nay đã chủ động tiếp cận chính sách, mạnh dạn đầu tư sản xuất, học nghề, làm dịch vụ. Người dân bắt đầu quen với việc chủ động liên kết trong sản xuất, chăn nuôi, cải tạo vườn tạp, xây dựng homestay đón khách du lịch… Nói cách khác, người dân đã biết nhìn xa, tính toán cho tương lai, biết tận dụng lợi thế bản địa kết hợp cùng sự hỗ trợ của Nhà nước để phát triển kinh tế một cách bền vững”.