Hải quan là một trong những lực lượng nòng cốt trong cuộc chiến chống buôn lậu, gian lận thương mại và đấu tranh phòng chống các loại tội phạm ma túy. Ông có thể chia sẻ những kết quả nổi bật của ngành trong thời gian gần đây?

Tình hình buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên các tuyến và địa bàn cả nước vẫn tiềm ẩn nhiều diễn biến phức tạp với phương thức, thủ đoạn tinh vi. Với quyết tâm tích cực, chủ động trong phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, ngành Hải quan, với nòng côt là Cục ĐTCBL, đã bám sát các chỉ đạo của Chính phủ, Ban chỉ đạo 389 Quốc gia, Ban Chỉ đạo 138 của Chính phủ, Bộ Tài chính tổ chức thực hiện quyết liệt, có hiệu quả các nhiệm vụ được giao từ công tác tham mưu đến công tác đấu tranh trực tiếp, kiên quyết đấu tranh không khoan nhượng với tội phạm buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, nhất là ma túy.

Tính từ ngày 15/12/2019 đến ngày 15/11/2020, toàn ngành đã phát hiện, bắt giữ 14.100 vụ, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính hơn 4.231 tỷ đồng. Trong đó có 218 vụ buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới 205 vụ ma túy, 78 vụ vi phạm sở hữu trí tuệ và hàng giả, 13.599 vụ vi phạm hành chính. Cơ quan Hải quan khởi tố 37 vụ án hình sự, chuyển cơ quan khác đề nghị khởi tố 130 vụ.

Tính riêng trong 1 tháng (16/10/2020 đến 15/11/2020), toàn ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp, phát hiện, bắt giữ, tổng số 882 vụ việc vi phạm, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính hơn 275 tỷ đồng; số thu ngân sách đạt gần 6,6 tỷ đồng, cơ quan Hải quan khởi tố 03 vụ án hình sự.

Theo ông, đâu sẽ là những địa bàn trọng điểm về buôn lậu, nhất là trong thời điểm trước tết Nguyên đán Tân Sửu 2021?

Cứ thành thông lệ, cứ vào dịp trước tết Nguyên đán hằng năm, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại và tình trạng buôn bán, vận chuyển trái phép chất ma túy lại gia tăng. Địa bàn trọng điểm là tuyến biên giới, cửa khẩu đường bộ các tỉnh: Quảng Ninh, Lạng Sơn, Lào Cai, Cao Bằng, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị An Giang, Long An, Tây Ninh, Kiên Giang…

Trên tuyến hàng không và tuyến bưu điện, địa bàn trọng điểm là các cửa khẩu Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, Tân Sơn Nhất và Đà Nẵng; bưu điện quốc tế, chuyển phát nhanh tại Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và các thành phố lớn. Còn tuyến đường biển, cảng biển, cảng sông quốc tế, địa bàn trọng điểm là khu vực cảng biển TP Hải Phòng, Quảng Ninh, TP Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu, vùng biển Đông Bắc và miền Trung.

Ở mỗi tuyến trọng điểm lại có những mặt hàng “chủ lực”. Như tuyến cửa khẩu đường bộ chủ yếu là hàng bách hóa tiêu dùng, vật liệu xây dựng, đồ điện tử và mặt hàng tiêu dùng thiết yếu trong dịp Tết Nguyên đán (thuốc lá, rượu, bia, bánh kẹo, hoa quả, thực phẩm, gia súc, gia cầm...).

Tuyến đường hàng không, bưu điện, mặt hàng vi phạm chủ yếu là sản phẩm động vật hoang dã quý hiếm, ngoại tệ, mỹ phẩm, tân dược, thực phẩm chức năng,… Trên tuyến đường biển tập trung vào các mặt hàng xăng, dầu, than, khoáng sản, gỗ, động thực vật và sản phẩm của động thực vật hoang dã, phế liệu, khoáng sản, thiết bị điện tử, điện lạnh, hàng gia dụng đã qua sử dụng…

Thời gian qua, lực lượng Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng triệt phá nhiều vụ mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy, tiền chất. Ông có thể chia sẻ một số vụ việc điển hình?

Liên quan đến công tác đấu tranh phòng, chống ma túy, hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy trên các tuyến biên giới, cửa khẩu, lực lượng chuyên trách phòng chống ma túy của Ngành luôn bám sát định hướng chỉ đạo của lãnh đạo các cấp, nắm chắc tình hình và diễn biến trên các địa bàn trọng điểm. Từ đó, phối hợp, chủ trì đề xuất xác lập và phá thành công nhiều chuyên án lớn về hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy qua biên giới Việt Nam.

Nổi bật nhất có thể kể đến là chuyên án MT619 đấu tranh với đường dây do đối tượng là người Đài Loan (Trung Quốc) điều hành, vận chuyển trái phép ma túy đi Đài Loan. Đây là chuyên án do Cục ĐTCBB chủ trì, phối hợp Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (C04 - Bộ Công an) và lực lượng chức năng phía Đài Loan (Trung Quốc) qua hợp tác quốc tế, tiến hành từ khâu điều tra cơ bản, trinh sát cho đến tổ chức kế hoạch phá án. Kết quả, ngày 3/11/2019, đã triệt phá thành công đường dây vận chuyển buôn bán ma túy xuyên quốc gia này, thu giữ 446 bánh Heroin.

Gần đây nhất, ngày 26/11/2020, Chi cục Hải quan cửa khẩu Tịnh Biên - Cục Hải quan tỉnh An Giang chủ trì kiểm tra, phát hiện 1 đối tượng có hành vi vận chuyển trái phép 10,9 kg Ketamin, tiếp tục đấu tranh, thu giữ thêm khoảng 20 kg ma túy. Trước đó, ngày 04/11/2020, Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Thanh Thủy – Cục Hải quan tỉnh Nghệ An phối hợp với Đồn Biên phòng cửa khẩu Thanh Thủy kiểm tra, phát hiện hơn 100kg ma túy đá (chưa xác định được chủ sở hữu do đối tượng bỏ trốn).

Để tạo thuận lợi trong hoạt động xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh nhưng vẫn đảm bảo công tác kiểm soát hải quan, nhất là thời điểm trước tết Nguyên đán Tân Sửu 2021, Hải quan sẽ tập trung triển khai những giải pháp nào, thưa ông?

Thời gian tới, ngành Hải quan tiếp tục bám sát quan điểm chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, Ban chỉ đạo 138 của Chính phủ và chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Tài chính, của Tổng cục Hải quan về công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, gian lận thương mại và hàng giả. Từ đó, xây dựng kế hoạch kiểm soát, ngăn chặn sát với tình hình thực tế cho từng địa bàn.

Đặc biệt, toàn lực lượng sẽ triển khai có hiệu quả Kế hoạch cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới trước, trong và sau Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021 của Tổng cục Hải quan. Theo đó sẽ tăng cường công tác thu thập thông tin, nắm tình hình, tuần tra, kiểm soát tại địa bàn khu vực cửa khẩu đường bộ, khu kinh tế cửa khẩu, khu vực tập kết hàng hóa gần biên giới, cảng hàng không dân dụng quốc tế, khu vực cảng biển, cảng sông quốc tế, bưu điện, chuyển phát nhanh quốc tế, đường sắt liên vận quốc tế và các địa điểm khác thuộc địa bàn kiểm soát hải quan.

Đồng thời kiểm soát chặt chẽ các hoạt động xuất nhập khẩu đối với hàng hóa, xuất nhập cảnh đối với người và hành lý, phương tiện vận tải trong dịp cuối năm 2020 và trước, trong, sau Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021. Bên cạnh nhiêm vụ tăng cường công tác chống buôn lậu, các đơn vị đảm bảo triển khai, thực hiện tốt công tác thông quan, giải phóng hàng hóa, không để xảy ra ùn tắc tại các cửa khẩu dịp cuối năm 2020; cũng như trước, trong và sau Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021.

Xin trân trọng cảm ơn ông!