Theo báo cáo của UBND xã Đăk Trăm, từ tháng 9/2023 đến năm 2024, trên địa bàn các thôn: Đăk Đring, Đăk Trăm, Tê Pên, Tê Pheo, Đăk Mông có 51 hộ được bà Nguyễn Thị Kim Thảo (đại diện Doanh nghiệp K.Ngọc) và bà Y Phím hỗ trợ xây dựng “nhà tình thương”. Bà Nguyễn Thị Kim Thảo hỗ trợ mỗi hộ gia đình số tiền 90 triệu đồng để xây dựng, sửa chữa một căn nhà, với diện tích 50m2; các hộ đối ứng từ 30 triệu đồng đến 58 triệu đồng để xây dựng, sửa chữa nhà.

Hiện có 33 căn “nhà tình thương” đã làm xong (trong đó, có một số căn người dân tự hoàn thiện); còn lại 18 căn chưa xong (trong đó, 5 căn xây dang dở, 13 căn đã nhận tiền đối ứng nhưng chưa đổ vật liệu, chưa triển khai xây dựng). Trong số 18 căn nhà chưa xong theo thống kê của xã thì người dân đã đưa tiền đối ứng cho bà Y Phím và bà Nguyễn Thị Kim Thảo để triển khai xây dựng “nhà tình thương” với số tiền khoảng 457 triệu đồng (theo nắm bắt của xã thì hiện nay có một số hộ đã được trả lại tiền đối ứng). Xã sẽ tiếp tục tổng hợp và làm rõ số liệu cụ thể hộ nào tự hoàn thiện nhà, hộ nào đã được nhận lại tiền đối ứng.

Qua kiểm tra, xác minh, nắm tình hình, hiện nay có 10 hộ xây dựng xong nhà, đưa vào sử dụng đã chuyển nhượng đất rẫy cho bà Y Phím và bà Nguyễn Thị Kim Thảo, với diện tích khoảng 13,77ha. Trong đó, có 3 hộ chuyển nhượng đất rẫy để lấy tiền lo việc riêng, gia đình không lấy tiền bán rẫy đối ứng làm nhà; 2 hộ chuyển nhượng đất rẫy vừa lấy tiền lo việc gia đình và đối ứng làm nhà; còn lại 5 hộ chuyển nhượng đất rẫy lấy tiền đối ứng làm nhà.

Theo ông Nguyễn Văn Quang, Chủ tịch UBND xã Đăk Trăm, huyện Đăk Tô, số lượng “nhà tình thương” và số lượng hộ dân bán đất có tăng lên so với báo cáo ban đầu là do sau khi Báo Dân tộc và Phát triển phản ánh thì xã tiếp tục rà soát và các hộ dân nắm được thông tin Báo phản ánh nên đã cung cấp thêm.

Tại buổi làm việc, các hộ dân đã phản ánh với Đoàn công tác quá trình nhận hỗ trợ xây dựng “nhà tình thương” từ bà Nguyễn Thị Kim Thảo (đại diện doanh nghiệp K. Ngọc) và bà Y Phím; việc đóng tiền làm hồ sơ, tiền đối ứng; quá trình bán đất rẫy để đóng tiền đối ứng. Các hộ dân kiến nghị các cơ quan chức năng của tỉnh quan tâm, chỉ đạo giải quyết việc bà Nguyễn Thị Kim Thảo (đại diện Doanh nghiệp K. Ngọc) và bà Y Phím đã nhận tiền đối ứng của người dân nhưng triển khai xây dựng nhà dang dở và không triển khai xây dựng nhà. 

Tại buổi làm việc, ông Đặng Quang Hải - Phó Chủ tịch UBND huyện Đăk Tô đề nghị UBND xã Đăk Trăm tiếp tục rà soát thêm trên địa bàn xã có tổ chức, cá nhân nào hỗ trợ xây dựng “nhà tình thương” như thế này không. Cần làm rõ số liệu tổng số hộ là bao nhiêu, đến nay bao nhiêu hộ đã hoàn thành, bao nhiêu hộ chưa hoàn thành; bao nhiêu hộ gia đình bỏ kinh phí ra đối ứng và số kinh phí đối ứng của từng hộ, nguồn kinh phí đối ứng là ở đâu, tiền tự có hay là tự việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất, hoặc là chuyển nhượng tài sản khác. Trong trường hợp chuyển nhượng đất thì cần làm rõ diện tích bao nhiêu, giá trị chuyển nhượng bao nhiêu, sau chuyển nhượng thì còn đất sản xuất hay hết đất sản xuất. Những người nhận chuyển nhượng từ đâu đến, sử dụng đất này để làm gì.

Ông Đặng Quang Hải cũng đề nghị Văn phòng UBND huyện Đăk Tô tham mưu ngay văn bản chỉ đạo tất cả các xã, thị trấn còn lại rà soát xem có trường hợp nào được hỗ trợ làm nhà tình thương không và tổng hợp thông tin báo cáo UBND tỉnh.

Trao đổi với bà con xã Đăk Trăm, huyện Đăk Tô tại buổi làm việc, ông Nguyễn Quang Thạch - Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Kon Tum khẳng định: Đoàn công tác tiếp thu và tổng hợp toàn bộ ý kiến của bà con một cách khách quan và trung thực, bà con tin tưởng vào chúng tôi, nếu đầy đủ theo cơ sở pháp lý thì chúng tôi sẽ chuyển cho cơ quan chức năng điều tra. Chúng tôi sẽ thực hiện đầy đủ trách nhiệm, làm sao đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho bà con.

Trước đó, ngày 3/5, Báo Dân tộc và Phát triển đã có loạt 3 bài phản ánh: Góc khuất từ những căn “nhà tình thương” ở Đăk Tô. 

Ngay trong ngày 3/5, Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum Lê Ngọc Tuấn đã yêu cầu Chủ tịch UBND huyện Đăk Tô khẩn trương chỉ đạo kiểm tra, làm rõ các nội dung theo phản ánh của Báo Dân tộc và Phát triển, có biện pháp ngăn chặn kịp thời tình trạng nêu trên; kiên quyết xử lý theo quy định đối với các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật (nếu có). Báo cáo UBND tỉnh (đồng gửi Sở Dân tộc và Tôn giáo) trước ngày 07/5/2025.

Đồng thời, giao Sở Dân tộc và Tôn giáo chủ trì, phối hợp với UBND các huyện, thành phố và các đơn vị có liên quan khẩn trương tổ chức kiểm tra, nắm bắt thông tin trên địa bàn toàn tỉnh; trên cơ sở đó, tham mưu cấp có thẩm quyền xem xét xử lý theo đúng quy định pháp luật…

Báo Dân tộc và Phát triển sẽ tiếp tục theo dõi và phản ánh quá trình xử lý vụ việc hỗ trợ xây dựng "nhà tình thương", nhằm đảm bảo quyền lợi chính đáng của các hộ đồng bào DTTS.