Tại khu vực Cửa khẩu Quốc tế đường bộ số 2 Kim Thành (Lào Cai), anh Nguyễn Văn Ba, lái xe chở hàng nông sản từ miền Nam ra đã xuất xong lô thanh long sang Trung Quốc. Hiện anh Ba đang chờ nhận hàng nông sản từ đầu bên kia nhập về. Qua đó, có thêm lợi nhuận từ tiền cước vận tải thay vì chạy xe không từ Lào Cai ngược về phía Nam cả nghìn cây số.

"Ở đây, anh em lái xe chở hàng xuất khẩu rất phong phú, người chở hoa quả lấy từ chợ đầu mối TP.HCM hoặc dưới khu Vũng Tàu, Tây Ninh lên Lào Cai, người chở hoa từ Đà Lạt ra. Cơ bản xuất khẩu rất thuận lợi vì chủ hàng, đấu mối mua đã làm việc với nhau từ trước, đến đây chỉ làm thủ tục rồi xuất khẩu luôn", anh Ba cho biết.

Theo thống kê của cơ quan chức năng, mỗi ngày tại cửa khẩu Kim Thành bình quân có gần 300 phương tiện chở nông sản xuất nhập khẩu. Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu là hoa quả tươi như: Bưởi, chôm chôm, chuối, dưa hấu, xoài, thanh long… Một trong những mặt hàng nông sản giá trị đó là sầu riêng thì hiện đang gặp khó trong việc xuất khẩu do phía bạn kiểm soát chặt chẽ hàm lượng cadimi và vàng O trong sản phẩm... Chính vì vậy, hầu hết các chủ hàng không mấy mặn mà với việc lựa chọn sầu riêng để xuất khẩu.

Những năm gần đây, hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa qua cửa khẩu Lào Cai không ngừng gia tăng cả về số lượng cũng như giá trị. Ông Vương Trinh Quốc, Trưởng Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Lào Cai cho biết: Nếu như tổng giá trị hàng hóa xuất nhập khẩu qua Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai (Việt Nam) - Hà Khẩu (Trung Quốc) năm 2001 chỉ đạt gần 210 triệu USD; con số này năm 2024 đã đạt 3,625 tỷ USD.

“Tính từ đầu năm 2025 đến giữa tháng 2/2025, tổng giá trị xuất nhập khẩu hàng hóa qua cửa khẩu Lào Cai đạt trên 135 triệu USD; thời điểm này chưa phải là cao điểm thu hoạch của hoa quả tươi Việt Nam do chưa vào chính vụ. Do đó, mỗi ngày duy trì được khoảng 300 lượt xe như hiện nay cũng là tín hiệu tốt. Tuy vậy, so với điều kiện, lợi thế của tỉnh Lào Cai hiện nay thì chưa khai thác được hết để mở rộng dung lượng xuất khẩu và tạo ra nhiều việc làm cho người dân địa phương”, ông Quốc cho biết thêm.

Thời gian qua, để tạo điều kiện thuận lợi trong hoạt động xuất nhập khẩu, hạ tầng cửa khẩu Lào Cai đã được cải thiện rất nhiều, không còn tình trạng ùn ứ, ách tắc. Cụ thể, Ban quản lý khu kinh tế tỉnh Lào Cai đã vận hành 5 luồng thông quan tại Cửa khẩu quốc tế đường bộ số 2 Kim Thành thay cho 2 luồng như trước đây; trong đó, có 2 luồng xuất khẩu, 3 luồng nhập khẩu. Đây là nỗ lực nhằm gia tăng năng lực thông quan hàng hóa qua địa bàn tỉnh, giảm thiểu tình trạng ách tắc xảy ra nhất là vào dịp cao điểm cuối năm. 

Tuy nhiên, để khai thác hết tiềm năng, thế mạnh bên cạnh việc kêu gọi đầu tư, gặp gỡ, lắng nghe những ý kiến kiến nghị của doanh nghiệp để kịp thời tháo gỡ của chính quyền địa phương, thì chính các doanh nghiệp cũng cần tăng cường hợp tác, mở rộng thị trường xuất nhập khẩu và lựa chọn đưa hàng hóa xuất nhập khẩu qua đường Lào Cai. Muốn vậy, phải tính được chi phí logistics qua đầu Lào Cai hiệu quả nhất, thấp nhất thì mới thúc đẩy xuất nhập khẩu tại cửa khẩu này.