Analytic
Báo Dân tộc và Phát triẻn
Chuyên trang

Dân tộc - Tôn giáo với sự phát triển của đất nước

Sắc màu 54

Món ăn xứ Huế

Nguyệt Anh - 18:18, 07/04/2025

Mưa xứ Huế không chỉ gợi nỗi buồn man mác mà còn đánh thức những ký ức ẩm thực rất riêng của vùng đất cố đô. Trong những ngày mưa dầm, Huế chẳng thiếu sơn hào hải vị, nhưng người Huế lại tìm về những món ăn dân dã, bình dị. Không chỉ để ấm bụng, những món ăn ấy còn gói ghém cả một nếp văn hóa, một tinh thần sống thong dong, chậm rãi, tỉ mỉ và tinh tế của người Huế.

Trải nghiệm mặc cổ phục thưởng thức đặc sản Huế trong Phủ Nội vụ (Hoàng cung Huế).
Trải nghiệm mặc cổ phục thưởng thức đặc sản Huế trong Phủ Nội vụ (Hoàng cung Huế)

Người Huế xưa nay nổi tiếng cầu kỳ trong ẩm thực, ngay cả với những món ăn dân dã. Không có món nào làm qua loa, không có món nào thiếu công dụng. Mỗi món ăn không chỉ là sự phối hợp giữa nguyên liệu và gia vị, mà còn phản ánh tinh thần sống của người Huế - chỉn chu, kỹ lưỡng và luôn đặt hồn mình vào từng động tác chế biến.

Bún lòng xào nghệ - món ăn dân dã ấy cũng không ngoại lệ. Lòng lợn già phải sơ chế kỹ, rửa với muối, chanh và gừng cho hết mùi. Nghệ giã nhuyễn lấy nước tươi để giữ màu vàng tự nhiên. Từng cọng bún mềm được đảo đều cho thấm nghệ, không để bún gãy hay dính cục. Người Huế tin rằng, nghệ không chỉ làm đẹp món ăn mà còn giúp cân bằng tính hàn, tính nóng trong lòng lợn - một quan niệm âm dương điển hình trong văn hóa ẩm thực.

Cá bống kho thệ - tinh hoa của nghệ thuật kho khô kiểu Huế lại đòi hỏi sự kiên nhẫn tuyệt đối. Cá bống nhỏ được xếp ngay ngắn vào nồi, ướp mắm Huế thơm nồng rồi kho hai lửa. Ngọn lửa đầu giữ cho cá săn, ngọn lửa sau làm cá thấm mắm đường, bóng mượt màu hổ phách. Người Huế không thêm nước, bởi nước kho tiết ra từ chính thân cá và mắm nguyên chất mới là cái "hồn" của món ăn. Từng con cá cong cong, khô nhưng vẫn giữ được vị ngọt - thành phẩm ấy là sự cộng hưởng của kỹ thuật điêu luyện và sự nâng niu văn hóa ẩm thực của tổ tiên.

Món cá bống kho thệ.
Món cá bống kho thệ

Ẩm thực Huế không chỉ làm ngon cho dạ dày, mà còn đáp ứng cả thị giác và tâm hồn. Điều đó thể hiện rõ trong những món ăn ngày mưa - những món ăn dân dã nhưng cách bày biện lại tinh tế như một nghi thức nghệ thuật.

Bún bò Huế là món ăn đặc trưng, mang đậm hồn cốt ẩm thực cố đô. Bún bò Huế là sự kết hợp hài hòa giữa nước dùng ngọt thanh từ xương bò, vị đậm đà của mắm ruốc và chút cay nồng của ớt. Sợi bún cọng to, mềm dai, ăn kèm thịt bò thái mỏng, giò heo béo ngậy, huyết luộc và chả Huế thơm lừng. Một tô bún bò nóng hổi, cay cay, thấm đẫm hương vị Huế làm ấm lòng thực khách trong những ngày mưa lạnh.

Trong khi đó, bánh bèo Huế lại mang vẻ thanh tao, nhẹ nhàng. Bánh nhỏ nhắn được đặt trong chén sứ trắng, làm từ bột gạo hấp chín, nhân tôm giã nhuyễn, hành phi và tóp mỡ giòn rụm. Khi ăn, chan chút nước mắm Huế pha ngọt nhẹ, cay cay, tạo nên bản hòa tấu hương vị đầy tinh tế. Bánh bèo mềm mịn, dẻo thơm, vị ngọt của tôm, béo của tóp mỡ và cay nhẹ của nước mắm hòa quyện, để lại dư vị khó quên. Bún bò đậm đà, bánh bèo thanh tao - cả hai đều là lát cắt tinh túy của ẩm thực Huế, khiến thực khách nhớ mãi.

Bánh bèo xứ Huế.
Bánh bèo xứ Huế

Bánh canh xứ Huế là món ăn dân dã mang đậm hương vị cố đô, nổi tiếng với sợi bánh dai mềm, nước dùng đậm đà từ xương hầm, tôm, cua hoặc cá lóc. Bánh canh Huế có vị ngọt thanh tự nhiên từ hải sản, thêm chút cay nồng của ớt, tạo nên hương vị đặc trưng khó quên. Khi ăn, người ta thường cho thêm hành lá, ngò rí, hành phi, chút tiêu và nước mắm ớt. Sự kết hợp giữa vị béo của nước dùng, vị dai của bánh và hương thơm của gia vị khiến bánh canh Huế trở thành món ăn khó cưỡng.

 Bún bò Huế.
Bún bò Huế.

Ẩm thực Huế ngày mưa, dù chỉ là những món dân dã, cũng mang trong mình hồn cốt và khí chất riêng của vùng đất cố đô. Không đơn thuần là món ăn, đó còn là sự kết tinh của nếp nghĩ, nếp sống, sự tinh tế và trân trọng từng khoảnh khắc sống của người dân xứ Huế. Mỗi món ăn không chỉ làm ấm bụng, mà còn kể cho thực khách nghe câu chuyện của một miền đất dịu dàng, sâu lắng, nơi mưa cứ rơi và bếp lửa chẳng khi nào tắt.

Tin cùng chuyên mục
Cà Mau: Họp mặt mừng Chôl Chnăm Thmây năm 2025

Cà Mau: Họp mặt mừng Chôl Chnăm Thmây năm 2025

Ngày 12/4, tại chùa Monivongsa Bopharam, phường 1, TP Cà Mau, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Cà Mau long trọng tổ chức họp mặt mừng Tết Chôl Chnăm Thmây năm 2025 của đồng bào dân tộc Khmer. Đến dự và tặng quà, hoa chúc mừng có ông Nguyễn Minh Luân, Uỷ viên Thường vụ Tỉnh uỷ, Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau; bà Nguyễn Thu Tư, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Cà Mau; cùng tham dự có các đồng chí đại diện lãnh đạo Tỉnh uỷ, HĐND, UBND, Uỷ ban MTTQ Việt Nam tỉnh, các Sở, ban ngành và các phòng chuyên môn của Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Cà Mau.