Analytic
Báo Dân tộc và Phát triẻn
Chuyên trang

Dân tộc - Tôn giáo với sự phát triển của đất nước

Bản sắc và hội nhập

Nét đẹp Lễ cúng Trăng, đút cốm dẹp của đồng bào Khmer

Tào Đạt - Như Tâm - 7 giờ trước

Trong khuôn khổ Lễ hội Oóc Om Bóc, khi trăng tròn đầy và sáng nhất, cũng là lúc đồng bào Khmer ở Cần Thơ long trọng tổ chức Lễ cúng Trăng để tưởng nhớ công ơn vị thần mặt trăng đã giúp bảo vệ mùa màng, điều hòa thời tiết, mang lại no ấm cho bà con trong phum, sóc.

Đồng bào Khmer ở Nam Bộ tổ chức Lễ cúng Trăng vào ngày Rằm trong khuôn khổ lễ hội Oóc Om Bóc. Ðây là một trong những lễ hội lớn trong năm của đồng bào Khmer.
Đồng bào Khmer ở Nam Bộ tổ chức Lễ cúng Trăng vào ngày Rằm, trong khuôn khổ Lễ hội Oóc Om Bóc. Ðây là một trong những lễ hội lớn trong năm của đồng bào Khmer.
Theo quan niệm của người Khmer, mặt trăng là vị thần điều hòa thời tiết, giúp mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, đem lại sự no ấm. Vì vậy đồng bào Khmer tổ chức lễ cúng để tạ ơn vị thần bằng những nông sản vừa thu hoạch được trong vụ mùa vừa qua.
Theo quan niệm của người Khmer, mặt trăng là vị thần điều hòa thời tiết, giúp mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, đem lại sự no ấm. Vì vậy đồng bào Khmer tổ chức lễ cúng để tạ ơn vị thần bằng những nông sản vừa thu hoạch được trong vụ mùa vừa qua.
Cúng Trăng có thể được tổ chức tại chùa, tại nhà hoặc một nơi có thể nhìn thấy mặt trăng.
Cúng Trăng có thể được tổ chức tại chùa, tại nhà, hoặc một nơi có thể nhìn thấy mặt trăng.
Mâm lễ dâng cúng khá đơn giản, chủ yếu là sản vật gần gũi, trồng hoặc hái được trong vườn nhà như khoai môn, khoai mì, dừa tươi, chuối, các loại bánh làm từ bột. Trong đó, một lễ vật bắt buộc phải có là cốm dẹp - một loại cốm được dùng bằng hạt nếp vừa chín tới rang rồi quết dẹp.
Mâm lễ dâng cúng khá đơn giản, chủ yếu là sản vật gần gũi, trồng hoặc hái được trong vườn nhà như khoai môn, khoai mì, dừa tươi, chuối, các loại bánh làm từ bột. Trong đó, một lễ vật bắt buộc phải có là cốm dẹp - một loại cốm được làm bằng hạt nếp vừa chín tới rang rồi quết dẹp.
Bà Dương Thị Quý (dân tộc Khmer, ngụ phương Mỹ Xuyên, TP. Cần Thơ) cho biết: Đồng bào Khmer chủ yếu sống bằng nghề trồng lúa nước và rau màu theo 2 mùa mưa nắng. Hằng năm, dịp Lễ cúng Trăng cũng trùng với thời gian thu hoạch sản vật. Lúa nếp thu hoạch sớm nhất, nên người ta chọn nếp làm cốm dẹp dâng cúng thần mặt trăng với hy vọng năm sau mùa màng sẽ tiếp tục bội thu, người người an cư lạc nghiệp.
Bà Dương Thị Quý (dân tộc Khmer, ngụ phương Mỹ Xuyên, TP. Cần Thơ) cho biết: Đồng bào Khmer chủ yếu sống bằng nghề trồng lúa nước và rau màu theo hai mùa mưa và nắng. Hằng năm, dịp Lễ cúng Trăng cũng trùng với thời gian thu hoạch sản vật. Lúa nếp thu hoạch sớm nhất, nên người ta chọn nếp làm cốm dẹp dâng cúng thần mặt trăng với hy vọng năm sau mùa màng sẽ tiếp tục bội thu, người người an cư lạc nghiệp.
Ngoài ra, bà con còn trang trí 2 cây trụ làm cổng ngay bàn cúng tượng trưng cho “Vành đai vũ trụ”. 3 cây nến cắm trên cổng tượng trưng cho 3 mùa trong năm là “nắng, mát, mưa“.
Ngoài ra, bà con còn trang trí 2 cây trụ làm cổng ngay bàn cúng tượng trưng cho “Vành đai vũ trụ”. 3 cây nến cắm trên cổng tượng trưng cho 3 mùa trong năm là “nắng, mát, mưa“. 12 lá trầu được treo hai bên cổng tượng trưng cho “12 tháng trong năm và 12 con giáp“. 7 trái cau có hình dáng con ong bầu tượng trưng cho “7 ngày trong tuần“. 30 lá trầu đặt bên phải bàn cúng tượng trưng cho “tháng đủ” và 29 lá trầu đặt bên trái bàn cúng tượng trưng cho “tháng thiếu“.
Dưới ánh trăng, mọi người cùng nhau cầu nguyện, tạ ơn thần linh. Các vị sư đọc kinh cầu an và ban phước lành cho mọi người.
Nằm trong chuỗi các sự kiện Lễ hội Oóc Om Bóc - Đua ghe Ngo TP. Cần Thơ năm 2025, Lễ cúng Trăng năm nay diễn ra vào tối 4/11, tại Chùa Kh’leang (phường Sóc Trăng, TP. Cần Thơ). Dưới ánh trăng, mọi người cùng nhau cầu nguyện, tạ ơn thần linh. Các vị sư đọc kinh cầu an và ban phước lành cho mọi người.
(CHÙM ẢNH) Nét đẹp Lễ cúng Trăng, đút cốm dẹp của đồng bào Khmer 7
Nghi thức quan trọng được thực hiện tiếp sau Lễ cùng Trăng là đút cốm dẹp. (Trong ảnh: Phần trình diễn đâm cốm dẹp tại Lễ cũng Trăng vào tối 4/11)
Nghi thức quan trọng được thực hiện tiếp sau Lễ cùng Trăng là đút cốm dẹp. (Trong ảnh: Phần trình diễn đâm cốm dẹp tại Lễ cũng Trăng vào tối 4/11)
(CHÙM ẢNH) Nét đẹp Lễ cúng Trăng, đút cốm dẹp của đồng bào Khmer 9
Các sư sãi, các vị achar, người có uy tín trong cộng đồng phum, sóc hoặc người cao tuổi nhất trong gia đình bốc từng nắm cốm dẹp lần lượt đút vào miệng người nhỏ tuổi rồi vỗ nhẹ sau lưng và hỏi những điều ước nguyện của con cháu.
Các sư sãi, các vị Achar, Người có uy tín trong cộng đồng phum, sóc hoặc người cao tuổi nhất trong gia đình bốc từng nắm cốm dẹp lần lượt đút vào miệng người nhỏ tuổi rồi vỗ nhẹ sau lưng và hỏi những điều ước nguyện của con cháu.
Ông Nguyễn Minh Tuấn – Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thành phố Cần Thơ cho biết, Lễ cúng Trăng là phong tục truyền thống góp phần nâng cao nhận thức trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa của đồng bào dân tộc Khmer, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa tinh thần cho Nhân dân trong thời kỳ hội nhập và phát triển. Qua đó, còn thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước trong việc thực hiện chính sách dân tộc, phát huy tiềm năng thế mạnh của đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn thành phố gắn với chủ trương phát triển kinh tế, văn hóa và an sinh xã hội.
Ông Nguyễn Minh Tuấn - Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP. Cần Thơ cho biết, Lễ cúng Trăng là phong tục truyền thống góp phần nâng cao nhận thức trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa của đồng bào dân tộc Khmer, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa tinh thần cho Nhân dân trong thời kỳ hội nhập và phát triển. Qua đó, còn thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước trong việc thực hiện chính sách dân tộc, phát huy tiềm năng thế mạnh của đồng bào các DTTS trên địa bàn thành phố gắn với chủ trương phát triển kinh tế, văn hóa và an sinh xã hội.
Lễ cúng Trăng góp phần làm cho không khí lễ hội thêm tưng bừng, náo nhiệt, tạo nên sự đa dạng văn hóa của lễ hội, vừa tạo ra sản phẩm văn hóa đặc trưng, phục vụ phát triển du lịch theo hướng liên kết vùng, miền
Lễ cúng Trăng góp phần làm cho không khí lễ hội thêm tưng bừng, náo nhiệt, tạo nên sự đa dạng văn hóa của lễ hội, vừa tạo ra sản phẩm văn hóa đặc trưng, phục vụ phát triển du lịch theo hướng liên kết vùng, miền...