Sinh ra và lớn lên cùng người dân buôn làng xã Krông Na, anh Y Bun Toản hiểu rõ phong tục, tập quán cũng như khó khăn đặc thù của người dân nơi biên cương Tổ quốc, đặc biệt là công tác khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe còn nhiều hạn chế.

Năm 2011, sau khi tốt nghiệp Trung cấp Y tại Trường cao đẳng Phương Đông Đà Nẵng, thành phố Đà Nẵng, anh Y Bun Toản về công tác tại Trung tâm Y tế huyện Buôn Đôn. Đến năm 2019, anh được điều chuyển công tác về Trạm Y tế xã Krông Na, đảm nhiệm công tác phòng, chống dịch. 

“Ở đây bà con quen với việc ốm đau thì tìm thầy cúng và  tự chữa bệnh bằng thuốc nam dân gian. Việc quan trọng là phải tuyên truyền bà con hiểu, dần tiếp cận y tế ”, anh Y Bun Toản nói.

Xã Krông Na cách xa trung tâm huyện 40km, địa bàn rộng, dân cư phân bổ rải rác, bốn bề là rừng già, có buôn nằm lọt giữa rừng. Vì thế, nơi đây từng là điểm nóng về bệnh sốt rét với hàng chục ca mắc mỗi năm và đã có trường hợp tử vong vì sốt rét. “Nguồn lây của loại bệnh truyền nhiễm nguy hiểm này là do vệ sinh môi trường không đảm bảo, trong khi người dân chưa hiểu để phòng bệnh đúng cách. Việc quan trọng đầu tiên là phải hướng dẫn người dân cách phòng bệnh”, Y Bun Toản cho hay.

Nhiều buôn ở xa trung tâm, việc tiếp cận người dân gặp nhiều khó khăn do giao thông đi lại còn nhiều cách trở. Song bất kể ngày hay đêm, mưa hay nắng y sĩ Y Bun Toản vẫn sẵn sàng lên đường khi bệnh nhân cần giúp đỡ.

Điển hình như buôn Đrăng Phốk cách trung tâm xã 25km, đường vào buôn trước đây toàn đường đất nắng thì bụi và mưa thì lầy lội, nên việc tiếp cận người dân rất khó khăn. Y Bun Toản cùng cán bộ y tế phải đến từng hộ dân để tuyên truyền, phát màn chống muỗi, hướng dẫn cách phòng bệnh. Phối hợp chặt chẽ với đội ngũ y tế thôn, buôn nắm tình hình, hỗ trợ người dân kịp thời trong phòng, chống dịch bệnh. Nhờ đó, hai năm nay xã Krông Na không còn ghi nhận ca mắc sốt rét nào.

Ông Y Tê Bkrông, Bí thư Chi bộ buôn Đrăng Phốk chia sẻ: buôn có 145 hộ với 8 thành phần dân tộc, đời sống kinh tế của người dân còn nhiều khó khăn. Khi người dân đau ốm cần giúp đỡ, y sĩ Y Bun Toản luôn có mặt kịp thời. Nhờ sự tận tâm, gần gũi ấy giúp người dân thay đổi nhận thức về chăm sóc sức khỏe.

Hay như thời điểm dịch Covid-19 bùng phát mạnh, y sĩ Y Bun Toản không quản ngại khó khăn, đến từng nhà bệnh nhân lấy mẫu, theo dõi tình trạng cách ly và điều trị. Hầu như ca bệnh nào trên địa bàn anh cũng trực tiếp điều tra, xác minh. Nhiều đêm thức trắng, nhưng sáng hôm sau anh vẫn tiếp tục đi địa bàn hướng dẫn bà con phòng chống dịch. Với lợi thế thông thạo 3 ngôn ngữ Lào, Việt, Mnông, y sĩ Y Bun Toản giúp việc tuyên truyền phòng, chống dịch hiệu quả cao hơn.

Y sĩ Y Bun Toản tâm sự: Xã có 14 dân tộc sinh sống, có những ngôn ngữ dân tộc tôi nghe hiểu được nhưng không nói được, phải nhờ bà con trong buôn hỗ trợ. Khi những ca bệnh nguy hiểm được phát hiện, xử lý kịp thời tôi thấy rất vui, nhưng cũng tự nhủ bản thân cần cố gắng hơn nữa, nỗ lực trau dồi kiến thức để nâng cao trình độ chuyên môn, để giúp bà con được nhiều hơn..

Bà Hồ Thị Tuyết Lan, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Buôn Đôn nhận xét, y sĩ Y Bun Toản là người con của buôn làng và có nhiều năm công tác nơi biên cương Tổ quốc. Sự tận tâm, nhiệt huyế của y sĩ Y Bun Toản đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao nhận thức về chăm sóc sức khỏe của người dân nơi biên giới, kiểm soát các dịch bệnh nguy hiểm, trong đó có bệnh sốt rét đã được đẩy lùi, nâng cao sức khỏe cộng đồng.