Người mắc bệnh tim mạch có xu hướng trẻ hoá

Theo thống kê của Bộ Y tế, có khoảng 200.000 người Việt tử vong vì tim mạch mỗi năm, chiếm 33% ca tử vong. Tỷ lệ tăng huyết áp ở người trưởng thành tăng khoảng 1% mỗi năm và đã chiếm 25%, vậy cứ 4 người trưởng thành thì có một người tăng huyết áp.

Thời gian qua, lượt bệnh nhân thăm khám và can thiệp tim mạch tại Bệnh viện Trung ương Huế tiếp tục gia tăng, trung bình mỗi ngày có từ 600 - 700 bệnh nhân đến khám. Trong đó, số ca chụp mạch và can thiệp tim mạch khoảng 1.000 ca trong 2 tháng.

Lứa tuổi mắc bệnh tim mạch phổ biến chủ yếu từ 50 tuổi trở lên, tuy nhiên, điều đáng lo ngại là thời gian gần đây số lượng bệnh nhân trẻ dưới 45 tuổi mắc bệnh gia tăng. Đặc biệt, so với cùng kỳ năm 2024, số bệnh nhân vào điều trị tại Trung tâm Tim mạch và mức độ bệnh nặng gia tăng từ 20 - 30%.

TS.BS Hồ Anh Bình, Giám đốc Trung tâm Tim mạch (Bệnh viện Trung ương Huế) cho biết, thời gian qua, đơn vị tiếp nhận và can thiệp thành công nhiều trường hợp bệnh tim mạch nguy kịch, trong đó có những bệnh nhân trẻ tuổi. Điều này cho thấy bệnh tim mạch không chỉ là vấn đề của người cao tuổi mà đang có xu hướng trẻ hóa, đáng báo động.

Điển hình, bệnh nhân N.V.T. (40 tuổi), nhập viện trong tình trạng ngừng tuần hoàn ngoại viện, rung thất và nhồi máu cơ tim cấp. Ngay khi tiếp nhận, bệnh nhân được tiến hành sốc điện và hồi sức tim phổi tích cực.

Các bác sĩ tiến hành can thiệp mạch vành cấp cứu, giúp bệnh nhân phục hồi tốt. Sau 10 ngày điều trị, bệnh nhân được xuất viện và hiện tại đang tái khám thường xuyên tại Trung tâm Tim mạch với chất lượng cuộc sống ổn định.

Hay như bệnh nhân N.N.A. (21 tuổi) vào viện trong tình trạng sốc tim sau nhồi máu cơ tim cấp ST chênh lên. Bệnh nhân có huyết khối lớn trong buồng thất trái với đường kính lên đến 5 cm và suy tim cấp nặng.

Sau hội chẩn khẩn cấp toàn Trung tâm Tim mạch, các bác sĩ tiến hành can thiệp đặt bóng đối xung động mạch chủ và can thiệp động mạch vành cấp cứu. Nhờ sự can thiệp kịp thời, bệnh nhân dần ổn định và được điều trị chống đông dài hạn để kiểm soát nguy cơ tái phát.

TS.BS Hồ Anh Bình cho biết, những ca bệnh này là minh chứng rõ ràng cho hiệu quả của việc can thiệp tim mạch hiện đại, đồng thời cũng là lời cảnh báo về sự gia tăng các bệnh lý tim mạch ở người trẻ.

Cũng tại Tỉnh Quảng Nam, thời gian gần đây, Bệnh Viện Đa khoa Quảng Nam ghi nhận sự gia tăng bệnh nhân nhập viện do nhồi máu cơ tim ở nhóm người trẻ tuổi.

Bệnh nhân L.V.T. (29 tuổi, TP.Tam Kỳ) vừa nhập viện cấp cứu trong tình trạng đau ngực trái dữ dội, vã mồ hôi, đau lan lên vai trái. Qua chẩn đoán, bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim cấp và ngay lập tức được can thiệp đặt stent động mạch vành. May mắn qua cơn nguy kịch, nhưng theo các bác sĩ, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể đối diện với nguy cơ tử vong. Được biết, bệnh nhân có tiền sử hút thuốc lá nhiều.

Theo thống kê, tỷ lệ nhồi máu cơ tim ở người trẻ (dưới 45 tuổi) hiện chiếm khoảng 10,5%, trong đó 1,8% rơi vào nhóm rất trẻ (dưới 30 tuổi). Con số này đang có xu hướng tăng lên do nhiều yếu tố tác động từ lối sống hiện đại.

Hiện nay, bệnh tim mạch vẫn chủ yếu gặp ở nhóm tuổi từ 50 trở lên, đặc biệt những người có các yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, béo phì và hút thuốc lá.

Tuy nhiên, điều đáng báo động là số ca bệnh tim mạch ở người trẻ đang có xu hướng gia tăng đáng kể. Không ít trường hợp dưới 45 tuổi, thậm chí có bệnh nhân chỉ mới hơn 20 tuổi nhưng bị nhồi máu cơ tim hoặc suy tim cấp.

"Nguyên nhân của xu hướng trẻ hóa này phần lớn liên quan đến lối sống ít vận động, chế độ ăn uống không lành mạnh, căng thẳng kéo dài và việc gia tăng các yếu tố nguy cơ tim mạch từ sớm. Do đó, việc nâng cao nhận thức về phòng ngừa, tầm soát bệnh tim mạch từ khi còn trẻ là vô cùng quan trọng để giảm nguy cơ mắc bệnh cũng như biến chứng nguy hiểm", TS.BS Hồ Anh Bình nói.

Khuyến cáo quan trọng phòng bệnh tim mạch

TS.BS Hồ Anh Bình, Giám đốc Trung tâm Tim mạch (Bệnh viện Trung ương Huế) chia sẻ, theo các nghiên cứu và thực tiễn lâm sàng, bệnh tim mạch xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó yếu tố không thể thay đổi như tuổi tác, giới tính (nam giới có nguy cơ cao hơn trước 50 tuổi), tiền sử gia đình.

Yếu tố có thể thay đổi được như tăng huyết áp (nguyên nhân hàng đầu dẫn đến suy tim, đột quỵ), rối loạn mỡ máu (nồng độ cholesterol cao gây xơ vữa động mạch, tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim), hút thuốc lá (làm tổn thương mạch máu, thúc đẩy xơ vữa động mạch).

Đái tháo đường (làm tăng nguy cơ biến chứng tim mạch gấp nhiều lần), chế độ ăn uống không lành mạnh (ăn nhiều dầu mỡ, muối, thực phẩm chế biến sẵn), lối sống ít vận động (làm giảm sức khỏe tim mạch, tăng nguy cơ béo phì), căng thẳng, stress kéo dài (làm tăng huyết áp và ảnh hưởng tiêu cực đến tim).

TS.BS Hồ Anh Bình khuyến cáo, người bệnh cần cảnh giác với các triệu chứng như đau ngực, khó thở, hồi hộp, đánh trống ngực, hoa mắt, chóng mặt, ngất xỉu, phù chân, phù mắt cá chân, mệt mỏi kéo dài… để phát hiện sớm và điều trị kịp thời bệnh tim mạch.

Bệnh tim mạch không chỉ gặp ở người lớn tuổi mà ngày càng trẻ hóa do lối sống hiện đại và các thói quen thiếu lành mạnh. Để bảo vệ sức khỏe tim mạch, cần duy trì chế độ ăn uống lành mạnh bằng cách giảm muối, đường, chất béo bão hòa. Tăng cường rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, ăn cá ít nhất 2 lần/tuần, hạn chế rượu bia, bỏ thuốc lá.

Bên cạnh đó, cần tăng cường hoạt động thể chất bằng việc tập thể dục ít nhất 30 phút/ngày, 5 ngày/tuần. Tránh ngồi quá lâu, kiểm soát cân nặng hợp lý, kiểm soát căng thẳng, ngủ đủ, giữ tinh thần thoải mái, tránh stress kéo dài...

Người trẻ từ 30 tuổi trở lên nên kiểm tra huyết áp, mỡ máu, đường huyết định kỳ. Nếu có tiền sử gia đình bị bệnh tim mạch sớm (trước 50 tuổi), cần chủ động tầm soát sớm hơn. Đi khám ngay khi có triệu chứng bất thường như đau ngực, khó thở, hồi hộp, chóng mặt…

"Phòng bệnh hơn chữa bệnh, người trẻ cần thay đổi thói quen ngay từ bây giờ để bảo vệ trái tim, tránh nguy cơ bệnh tim mạch khi còn quá sớm. Hãy xây dựng một lối sống lành mạnh để có một trái tim khỏe mạnh suốt đời", TS.BS Hồ Anh Bình nhấn mạnh.