Đái tháo đường (tiểu đường) là bệnh mạn tính, không chỉ ảnh hưởng đến đường huyết mà còn âm thầm tác động đến nhiều cơ quan trong cơ thể, trong đó tim và mắt là hai cơ quan bị ảnh hưởng nhiều.

Trong số các biến chứng về mắt, võng mạc tiểu đường, đúng như tên gọi, là biến chứng mạn tính từ căn bệnh tiểu đường - khi lượng đường trong máu tăng cao làm tổn thương các mạch máu nhỏ nuôi dưỡng võng mạc gây suy giảm thị lực, thậm chí mất thị lực vĩnh viễn.

Bệnh võng mạc tiểu đường là bệnh gì?

Bệnh võng mạc tiểu đường là biến chứng của bệnh tiểu đường, xảy ra khi các mạch máu nhỏ nuôi dưỡng võng mạc bị tổn thương, dẫn đến suy giảm thị lực.

Theo các nghiên cứu chuyên khoa, khoảng 30 - 50% bệnh nhân tiểu đường được ghi nhận có dấu hiệu của tổn thương võng mạc khi thăm khám mắt. Ở bệnh nhân tiểu đường loại 2, tỷ lệ tổn thương võng mạc chiếm khoảng 29% trong 5 năm đầu và tăng lên tới 78% sau hơn 15 năm. Với thể nặng, còn gọi là võng mạc tăng sinh, con số này tăng từ 2% (dưới 5 năm mắc bệnh) lên 16% sau 15 năm trở lên.

Các dạng bệnh và triệu chứng

Bệnh tiến triển từ võng mạc không tăng sinh (chưa xuất hiện mạch máu bất thường) sang võng mạc tăng sinh (xuất hiện mạch máu bất thường). Các mạch máu bất thường này rất dễ vỡ, gây xuất huyết trong mắt và dẫn đến mất thị lực đột ngột.

Ngoài ra, bệnh tiểu đường có thể làm mạch máu võng mạc suy yếu và thấm dịch, dẫn đến phù hoàng điểm - tình trạng tích tụ dịch ở vùng trung tâm của võng mạc. Do hoàng điểm đảm nhiệm phần lớn chức năng thị giác, phù hoàng điểm khiến thị lực suy giảm nhanh chóng, ngay cả khi bệnh chưa tiến triển đến giai đoạn tăng sinh.

Phương pháp điều trị y khoa

Điều trị bệnh võng mạc tiểu đường tập trung vào việc ngăn chặn tiến triển tổn thương và bảo tồn thị lực. Tùy giai đoạn bệnh, bác sĩ có thể áp dụng nhiều phương pháp khác nhau.

Phổ biến nhất là laser quang đông, được thực hiện khi phát hiện các mạch máu bất thường trong võng mạc. Phương pháp laser “hàn kín” những mạch máu dễ vỡ, giúp ngăn xuất huyết và giảm nguy cơ mất thị lực.

Trong trường hợp phù hoàng điểm, người bệnh có thể được tiêm thuốc vào nội nhãn - thường là thuốc kháng VEGF hoặc corticosteroid - nhằm giảm sưng, cải thiện thị lực và ngăn ngừa biến chứng trở nặng.

Khi bệnh tiến nặng, các biến chứng như xuất huyết dịch kính kéo dài hoặc bong võng mạc, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để loại bỏ máu trong mắt, xử lý vùng tổn thương và phục hồi cấu trúc võng mạc.