Di tích khảo cổ học Văn hoá Sa Huỳnh ở thị xã Đức Phổ của tỉnh Quảng Ngãi được coi là tâm điểm của nền Văn minh Sa Huỳnh xưa. Vào những năm 1909, các chuyên gia khảo cổ người Pháp đã tìm thấy những dấu vết đầu tiên của người Sa Huỳnh cư trú thông qua việc đã tìm thấy hàng trăm mộ chum - một tục táng riêng của người Sa Huỳnh - cách đây khoảng 2.000 năm đến 3.000 năm. Các đợt thăm dò sau đó đã tìm thấy nhiều di vật giúp giải mã khá tường tận về người Sa Huỳnh xưa ở miền Trung Việt Nam.

Đến nay, đã hơn 113 năm kể từ khi phát hiện nền Văn minh Sa Huỳnh, những bí ẩn của người Sa Huỳnh xưa hầu như đã được giải mã thông qua hàng chục ngàn hiện vật được tìm thấy liên quan đến người Sa Huỳnh từ các đợt thăm dò, khai quật ở dọc vùng biển và miền núi tại các tỉnh miền Trung Việt Nam.

Năm 1997, di tích khảo cổ học Văn hóa Sa Huỳnh được Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch xếp hạng di tích quốc gia với hai khu vực được bảo vệ là Phú Khương và Gò Ma Vương ở phường Phổ Thạnh, Phổ Khánh, thị xã Đức Phổ.

Việc công nhận văn hoá Sa Huỳnh, thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi là di tích quốc gia đặc biệt sẽ góp phần bảo tồn và phát huy hết các giá trị quý báu của nền văn hoá này, là cơ hội để Văn hóa Sa Huỳnh tiến gần hơn đến mục tiêu trở thành di sản văn hoá thế giới.

UBND tỉnh Quảng Ngãi cho rằng, trong thời gian qua, địa phương đã nghiên cứu công tác xây dựng hồ sơ di sản văn hoá thế giới đối với di tích khảo cổ Văn hoá Sa Huỳnh. Tuy nhiên, việc xây dựng hồ sơ di sản văn hoá thế giới là một thách thức lớn nên đòi hỏi phải tập trung nghiên cứu, tham vấn ý kiến từ các bộ, ngành Trung ương, các nhà khoa học, các chuyên gia trong lĩnh vực di sản.

Do đó, để có cơ sở pháp lý và tạo điều kiện cho tỉnh Quảng Ngãi thực hiện công tác lập hồ sơ trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận chủ trương và hoàn thiện hồ sơ đề nghị UNSESCO công nhận Văn hoá Sa Huỳnh là di sản văn hoá thế giới, địa phương này đề nghị Bộ Văn hoá – Thể thao và Du lịch hướng dẫn về quy trình, thủ tục, nội dung lập hồ sơ di tích, di sản văn hoá thế giới theo quy định.