Analytic
Báo Dân tộc và Phát triẻn
Chuyên trang

Dân tộc - Tôn giáo với sự phát triển của đất nước

Sắc màu 54

Thanh âm đàn đá làm say lòng du khách quốc tế

T.Nhân - 13:25, 09/12/2025

Thời gian gần đây, mỗi ngày, tại làng nghề Trường Sơn, phường Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa có hàng trăm lượt du khách quốc tế đến tham quan, trải nghiệm và thưởng thức thanh âm của đàn đá - một loại nhạc cụ cổ xưa của đồng bào Raglay.

Du khách quốc tế đến làng nghề Trường Sơn để chiêm ngưỡng những bộ đàn đá. (Ảnh: X.H)
Du khách quốc tế đến làng nghề Trường Sơn để chiêm ngưỡng những bộ đàn đá. (Ảnh: X.H)

Những đoàn khách nước ngoài liên tục tìm đến đây, không chỉ để tham quan mà còn  đắm mình trong những buổi biểu diễn trực tiếp và tự tay gõ lên phiến đá cổ. Chính sức hấp dẫn độc đáo từ loại nhạc cụ này đã khiến làng nghề Trường Sơn luôn hút khách quốc tế.

Đàn đá Khánh Sơn được phát hiện từ năm 1977. Đến năm 1979, những thông tin về đàn đá Khánh Sơn được công bố rộng rãi trong và ngoài nước. Kể từ đó đến nay, đàn đá đã trở thành biểu tượng văn hóa của đồng bào Raglay. 

Thông thường, những dàn đá được xếp dọc các con suối gần nương, rẫy tạo nên âm thanh vừa đuổi chim muông, thú rừng vừa góp phần làm thi vị cuộc sống của bà con trong buôn làng. Giá trị hơn, những bộ đàn đá được sử dụng biểu diễn trong các kỳ lễ hội, những ngày vui quan trọng của cộng đồng.

Theo các nhà nghiên cứu, đàn đá được chế tác từ những thanh đá vô tri, trục vớt từ những con suối, núi đá giữa đại ngàn sông núi Tô Hạp. Qua những bàn tay khéo léo của người Raglay xưa, những thanh đá vô tri bỗng phát ra các thanh âm trong trẻo, trầm bổng, có hồn, có điệu… mà không loại nhạc cụ nào khác có được.

Du khách quốc tế trực tiếp trải nghiệm cách đánh đàn đá tại làng nghề Trường Sơn. (ảnh: X.H)
Du khách quốc tế trực tiếp trải nghiệm cách đánh đàn đá tại làng nghề Trường Sơn. (ảnh: X.H)

Đặc biệt, đàn đá của đồng bào Raglay còn có thể hòa tấu với những loại nhạc cụ như: Sáo ta cung, sáo đinh tút, sáo Tale piloi, kèn bầu, kèn Xarakhel… cho ra những bản giao hưởng đặc sắc, đậm chất núi rừng. Nhưng, điều tuyệt diệu nhất của đàn đá là có thể độc tấu một cách hoàn chỉnh với nhiều âm điệu trầm bổng khác nhau.

Không chỉ đơn thuần là một nhạc cụ, đàn đá còn là một di sản văn hóa vô giá, cất giữ trong mình hồn thiêng của đá núi vùng Khánh Sơn. Tại làng nghề Trường Sơn, du khách nước ngoài thường tỏ ra thích thú khi chứng kiến các nghệ nhân tài hoa gõ nhẹ, tạo nên những âm thanh trong trẻo, trầm bổng và vang vọng đầy huyền bí.

Những bộ đàn đá tại làng nghề Trường Sơn chỉ là phục dựng lại, nhưng giai điệu kỳ diệu phát ra từ đá không chỉ là âm nhạc thuần túy, đó còn là lời kể sống động về lịch sử, phong tục và triết lý sống hài hòa với thiên nhiên của của đồng bào Raglay.

Chính sự độc đáo về chất liệu từ những thanh đá tự nhiên qua hàng ngàn năm, qua bàn tay chế tác của con người, tạo ra những thanh âm độc đáo, bất kỳ ai từng nghe qua đều “phải lòng” và khát khao tìm hiểu sâu hơn, kỹ hơn về loại nhạc cụ này.

Thanh âm của đàn đá làm say lòng du khách quốc tế. (Ảnh: X.H)
Thanh âm của đàn đá làm say lòng du khách quốc tế. (Ảnh: X.H)

Ngoài đàn đá, làng nghề Trường Sơn còn giới thiệu đến du khách nhiều loại nhạc cụ truyền thống của cộng đồng các dân tộc Việt Nam, như: Đàn tranh, đàn bầu, đàn T’rưng... Chính vì vậy, Làng nghề Trường Sơn đã trở thành điểm đến thu hút đông đảo khách quốc tế.

Ông Peter Melchior, du khách đến từ Đức bày tỏ: Làng nghề có không gian rộng rãi, giới thiệu được nhiều nét văn hóa truyền thống của Việt Nam. Tôi rất thích thú khi được tìm hiểu các nghề thủ công truyền thống, thưởng thức hòa tấu nhạc cụ truyền thống. Đặc biệt là đàn đá, với những thanh âm trong trẻo, mộc mạc mà đầy cuốn hút của Việt Nam... Tôi thực sự bất ngờ khi được thưởng thức và tận tay trải nghiệm loại nhạc cụ này.

Theo Lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể Thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa: Đàn đá là nhạc cụ độc đáo, lâu đời của đồng bào DTTS Raglay. Tuy nhiên, theo thời gian, loại nhạc cụ được xem là hồn cốt, báu vật, biểu tượng của người Raglay đang ngày càng mai một.

Vì vậy, từ năm 2020, UBND Khánh Hòa đã chỉ đạo huyện Khánh Sơn (cũ) triển khai kế hoạch bảo tồn, khôi phục và nâng cao giá trị đàn đá Khánh Sơn. Việc làng nghề Trường Sơn đưa đàn đá thành sản phẩm du lịch là cách làm sáng tạo, không chỉ góp phần bảo tồn mà còn đưa tiếng đàn đá vang xa, đến với bạn bè quốc tế.

Tin cùng chuyên mục
Mừng lúa mới - Nghi lễ gắn kết cộng đồng của người Gia Rai

Mừng lúa mới - Nghi lễ gắn kết cộng đồng của người Gia Rai

Người Gia Rai quan niệm vạn vật hữu linh, nên việc tổ chức Lễ cúng mừng lúa mới, trước là để tạ ơn trời đất, thần linh đã cho dân làng một mùa lúa tốt tươi, no đủ, sau là dịp quây quần, sum tụ của các gia đình và gắn kết cộng đồng.