Cùng chủ trì Phiên họp có các đồng chí: Lương Cường, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo Tổng kết 40 năm Đổi mới; Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Tổng kết 40 năm Đổi mới.
Tham dự Phiên họp có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng là Thường trực, ủy viên Ban Chỉ đạo Tổng kết 40 năm Đổi mới.
Phát biểu khai mạc và định hướng Phiên họp, đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm nhấn mạnh, tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn về công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa trong 40 năm qua ở Việt Nam là một công việc rất hệ trọng đối với công cuộc đổi mới, xây dựng và phát triển đất nước; đóng góp trực tiếp vào việc xây dựng dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội lần thứ XIV của Đảng. Việc tổng kết 40 năm đổi mới còn có ý nghĩa quan trọng giúp chúng ta nhìn lại chặng đường của Đại hội XIII và quá trình 40 năm đất nước phát triển dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Việc tổng kết 40 năm đổi mới còn giúp chúng ta thấy được những khó khăn, tồn tại, là tiền đề để chúng ta có giải pháp khắc phục, đưa đất nước phát triển hơn trong giai đoạn sắp tới.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước nhận định, chúng ta có quyền tự hào về thành quả của 40 năm đổi mới, ở góc độ nào đấy, những thành quả này còn thể hiện sự tiến bộ trên thế giới, mang lại tương quan chung giữa các lực lượng tiến bộ. Đồng chí cũng nhấn mạnh lời của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: "Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay". Việc tổng kết 40 năm đổi mới còn giúp chúng ta thấy được những khó khăn, tồn tại, là tiền đề để chúng ta có giải pháp khắc phục, đưa đất nước phát triển hơn trong giai đoạn sắp tới.
Đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm cũng đề nghị các đồng chí thành viên Ban Chỉ đạo Tổng kết tích cực đóng góp ý kiến vào Dự thảo "Báo cáo Tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn về công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa trong 40 năm qua ở Việt Nam", nhằm tiếp tục hoàn thiện trước khi trình Hội nghị Trung ương 10.
Báo cáo tóm tắt Dự thảo, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng đánh giá, nhìn chung, các công việc đã được tổ chức thực hiện cơ bản đúng tiến độ, bám sát kế hoạch được Ban Chỉ đạo Tổng kết thông qua. Các nội dung đã được trình bày theo đúng phương châm, nguyên tắc tổng kết lý luận và thực tiễn; đã được rà soát để giảm thiểu sự trùng lặp.
Dự thảo Báo cáo gồm 5 phần lớn: Bối cảnh thế giới, khu vực và trong nước tác động đến quá trình đổi mới 40 năm; sự phát triển nhận thức lý luận của Đảng qua 40 năm đổi mới; những thành tựu và hạn chế trong thực tiễn xây dựng chủ nghĩa xã hội Việt Nam; khái quát chung, vấn đề đặt ra và bài học kinh nghiệm; dự báo tình hình, đề xuất, quan điểm, định hướng giải pháp tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, xây dựng và phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới.
Trong quá trình xây dựng Dự thảo Báo cáo Tổng kết, đã kịp thời chuyển giao, tích hợp và sử dụng các kết quả tổng kết vào việc xây dựng dự thảo Báo cáo Chính trị, nhất là ở những nội dung quan trọng như: cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín đất nước sau 40 năm đổi mới; những bài học kinh nghiệm mang tầm lý luận và đường lối đổi mới; xác định hệ quan điểm chỉ đạo mục tiêu phát triển và các định hướng lớn trong xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc, các đột phá chiến lược trong giai đoạn mới.
Tại Phiên họp, các đồng chí thành viên Ban Chỉ đạo Tổng kết cơ bản thống nhất, đánh giá cao Dự thảo "Báo cáo Tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn về công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa trong 40 năm qua ở Việt Nam".
Dự thảo tương đối đầy đủ, công phu, đã tiếp thu khá tốt các ý kiến từ các Phiên họp trước, đề cập được toàn diện sự phát triển về lý luận và các thành tựu đạt được trong thực tiễn. Các thành viên Ban Chỉ đạo cũng đóng góp thêm nhiều ý kiến có giá trị và ý nghĩa thực tiễn vào Dự thảo.
Kết luận Phiên họp, đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đánh giá cao nỗ lực cố gắng của các đồng chí thành viên Ban Chỉ đạo. Đồng thời đánh giá cao nội dung đã được tổng kết, hệ thống với 5 kết quả nổi bật:
Đã hệ thống làm rõ sự phát triển lý luận của Đảng ta về đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa qua 40 năm đổi mới;
Đánh giá, làm rõ thành tựu, hạn chế trong thực tiễn xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam trên 4 nhóm vấn đề lớn (xây dựng, phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; Phát triển văn hóa, xã hội và con người; quốc phòng, an ninh và đối ngoại; xây dựng chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh);
Chỉ ra một cách khái quát bước phát triển quan trọng trong nhận thức lý luận về chủ nghĩa xã hội và xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, trong đó có việc đề xuất xác định mô hình chủ nghĩa xã hội gồm 3 trụ cột: thành tựu có ý nghĩa lịch sử, những hạn chế, làm rõ những vấn đề đặt ra và bài học kinh nghiệm;
Dự báo tương đối sát tình hình, đề xuất các mục tiêu, quan điểm, chỉ tiêu chủ yếu, định hướng nhiệm vụ giải pháp tiếp tục đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới;
Đã kiến nghị, đề xuất một số nội dung phục vụ xây dựng văn kiện Đại hội XIV của Đảng.
Tuy nhiên, đồng chí Tô Lâm cũng chỉ ra một số vấn đề cần cân nhắc, làm rõ thêm như: chưa chỉ rõ những hạn chế, nguyên nhân có tính chủ yếu, cốt lõi; nhiều nội dung chung chung, nhiều vấn đề chưa được chỉ ra cụ thể dẫn đến khó đạt hiệu quả cao trong tham mưu hoạch định chủ trương, đường lối về tiếp tục đẩy mạnh công cuộc đổi mới trong những năm tiếp theo; nhiều nguyên nhân tương tự nhau ở các hạn chế, cân nhắc chỉ ra nguyên nhân của mọi nguyên nhân, từ đó chỉ ra giải pháp của mọi giải pháp; cân nhắc thêm trụ cột văn hóa trong mô hình chủ nghĩa xã hội; trên từng lĩnh vực, cần chỉ ra được những chủ trương có sức sống từ thực tiễn triển khai trong những năm gần đây để tiếp tục đẩy mạnh thực hiện trong thời gian tới; Báo cáo đã nêu khá toàn diện cơ hội và thách thức đối với tiếp tục đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, song chưa chỉ ra được cơ hội lớn cần nắm bắt, thách thức lớn cần vượt qua.
Đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm mong các thành viên Ban Chỉ đạo thống nhất nhận thức về bối cảnh mới đang mở ra kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam sau 40 năm tiến hành công cuộc đổi mới, từ đó có những đổi mới mạnh mẽ hơn nữa về hình thức và nội dung báo cáo. Tinh thần là nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá chính xác kết quả đạt được, thẳng thắn, khách quan chỉ ra những hạn chế, yếu kém, khuyết điểm và nguyên nhân, nhất là những điểm nghẽn, nút thắt đối với sự phát triển của đất nước chưa hoặc chậm được tháo gỡ, khắc phục. Đồng chí đề nghị các thành viên của Ban Chỉ đạo tập trung, cố gắng hoàn thành công việc với chất lượng cao và đúng tiến độ, kịp trình Hội nghị Trung ương 10.