Luật Bảo hiểm xã hội 2024 sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7, trong đó mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Đây là lần đầu tiên nhóm lao động chủ hộ kinh doanh cá thể được đưa vào diện bắt buộc tham gia hệ thống an sinh xã hội.

Cụ thể, tỉ lệ đóng BHXH bắt buộc là 3% vào quỹ ốm đau và thai sản, 22% vào quỹ hưu trí và tử tuất. Tổng tỷ lệ đóng là 25% trên tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.

Về phương thức, chủ hộ kinh doanh có thể chọn đóng hàng tháng, 3 tháng hoặc 6 tháng một lần tùy theo nhu cầu.

Chủ hộ kinh doanh có quyền lựa chọn mức tiền lương làm căn cứ đóng, nhưng không được thấp hơn mức tham chiếu và không vượt quá 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng. Hiện nay, mức lương cơ sở là 2.340.000 đồng/tháng. Do đó mức đóng BHXH thấp nhất của chủ hộ kinh doanh là 25% x 2.340.000 = 585.000 đồng/tháng. Trong khi đó, mức đóng tối đa là 25% x (20 x 2,34 triệu đồng), tương đương 11,7 triệu đồng/tháng.

Về thủ tục đăng ký tham gia BHXH bắt buộc, chủ hộ kinh doanh có thể đăng ký bằng hai hình thức.

Trường hợp đăng ký qua người sử dụng lao động, hồ sơ gồm tờ khai đăng ký tham gia BHXH kèm theo danh sách người lao động tham gia BHXH. Trong khi đó, nếu chủ hộ kinh doanh trực tiếp đăng ký, chỉ cần nộp tờ khai đăng ký tham gia BHXH cho cơ quan BHXH trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc.

Mức đóng BHXH bắt buộc của người lao động

Luật BHXH 2024 cũng quy định tỷ lệ đóng BHXH bắt buộc của người lao động và người sử dụng lao động từ ngày 01/7/2025 như sau:

- Đối với người lao động: tỷ lệ đóng bảo hiểm bắt buộc là 10,5%, bao gồm BHXH 8% (quỹ hưu trí tử tuất); bảo hiểm y tế 1,5%; bảo hiểm thất nghiệp 1%.

- Đối với người sử dụng lao động: tỷ lệ đóng bảo hiểm bắt buộc là 21,5%, bao gồm BHXH 17,5% (14% cho chế độ hưu trí; 3% cho chế độ ốm đau - thai sản; 0,5% chế độ tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp); bảo hiểm y tế 3% ; bảo hiểm thất nghiệp 1%.

Theo đó, căn cứ quy định nêu trên thì tỷ lệ đóng BHXH từ ngày 1/7 không có sự thay đổi so với quy định tại Luật BHXH 2014; bên cạnh đó, theo Điều 5 Luật BHXH 2024 thì mức đóng BHXH bắt buộc được tính trên cơ sở tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc.