Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền

Triển khai thực hiện các Chương trình MTQG giai đoạn 2021-2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 27/2022/NĐ-CP “Quy định cơ chế quản lý, tổ chức thực hiện các Chương trình MTQG” (mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 38/2023/NĐ-CP về sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định số 27).   

Với vai trò cơ quan chủ trì, Uỷ ban Dân tộc đã ban hành các văn bản hướng dẫn phân công nhiệm vụ quản lý dự án, tiểu dự án thuộc Chương trình MTQG 1719. Ông Hà Việt Quân, Chánh Văn phòng điều phối Chương trình MTQG 1719 cho biết: Văn phòng đã trực tiếp tham mưu Tổ trưởng Tổ công tác chỉ đạo, phối hợp giải quyết các công việc để triển khai có hiệu quả Chương trình, giúp Ban Chỉ đạo Trung ương điều phối hoạt động giữa các bộ, ngành, cơ quan trung ương và địa phương trong quá trình tổ chức, triển khai thực hiện nhiệm vụ về Chương trình MTQG 1719. Đặc biệt là công tác xây dựng kế hoạch, phương án phân bổ vốn và tổng hợp, xử lý tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho bộ ngành, địa phương trong quá trình tổ chức triển khai Chương trình. 

Còn tại địa phương, sau khi thành lập Ban Chỉ đạo các cấp, UBND cấp tỉnh đã ban hành quy chế hoạt động, phân công nhiệm vụ cho các sở, ngành, phòng, ban, đơn vị để thực hiện phân cấp quản lý theo quy định, phù hợp với pháp luật về quản lý đầu tư công, ngân sách nhà nước và các quy định của pháp luật có liên quan. Đối với Chương trình MTQG 1719, Ban Dân tộc là cơ quan thường trực, chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành và UBND cấp huyện chỉ đạo tổ chức thực hiện chương trình.

Như tại Cao Bằng, ngày 13/9/2022 UBND tỉnh ban hành Quyết định số 29/2022/QĐ-UBND về phân cấp quản lý, tổ chức thực hiện các Chương trình MTQG 1719 trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.

Theo đó nguyên tắc trong phân cấp quản lý, tổ chức thực hiện các Chương trình MTQG  được thực hiện phân cấp quản lý theo quy định, phù hợp với pháp luật về quản lý đầu tư công, ngân sách nhà nước và các quy định của pháp luật có liên quan. Việc lập và giao kế hoạch thực hiện Chương trình MTQG hằng năm của các sở, ban, ngành, UBND cấp huyện xã được thực hiện cùng thời điểm lập kế hoạch phát triển-kinh tế xã hội, kế hoạch đầu tư công và dự toán ngân sách nhà nước hàng năm. Ủy ban nhân dân các cấp sẽ tổ chức lập kế hoạch, rà soát tổng thể với kế hoạch của từng cấp.

Nhờ thực hiện phân cấp phân quản lý, các sở, ban, ngành tỉnh có sự phối hợp trong công tác tham mưu, lồng ghép, tích hợp nguồn lực giữa các Chương trình MTQG đảm bảo không chồng chéo, trùng lặp về phạm vi, đối tượng, nội dung hỗ trợ trên cùng địa bàn. Việc phân bổ nguồn vốn thực hiện các Chương trình MTQG được thực hiện tuân thủ quy định của pháp luật trên cơ sở lấy nhu cầu từ cấp xóm, đảm bảo công bằng, công khai, minh bạch. 

Ông Triệu Tòn Sinh, Chủ tịch UBND xã Vũ Minh, huyện Nguyên Bình cho biết: Triển khai Chương trình MTQG 1719 xã được giao 31,809 tỷ đồng, trong đó vốn đầu tư 1,079 tỷ đồng, vốn sự nghiệp 30,730 tỷ đồng. Trong quá trình tổ chức thực hiện các Chương trình MTQG có nhiều thuận lợi. Đối với mỗi chương trình lớn được chia thành các dự án, tiểu dự án nhỏ và được các cơ quan chuyên môn các cấp ban hành hướng dẫn kịp thời. Đối với mỗi nguồn vốn cụ thể được Ủy ban nhân dân huyện phân bổ cho các dự án của xã được huyện thường xuyên quan tâm chỉ đạo, kiểm tra, giám sát. 

Tiếp tục tạo sự chủ động cho các địa phương

Từ việc đẩy mạnh phân cấp quản lý triển khai thực hiện các dự án, việc phân bổ nguồn vốn thực hiện Chương trình MTQG 1719 được thực hiện tuân thủ quy định của pháp luật đảm bảo công bằng, công khai, minh bạch. Theo thẩm quyền quyết định đầu tư dự án thực hiện theo quy định tại Điều 35 Luật Đầu tư công được quy định, Chủ tịch UBND tỉnh quyết định đầu tư dự án trên địa bàn tỉnh có tổng mức đầu tư từ 15 tỷ đồng trở lên do UBND cấp huyện làm chủ đầu tư. UBND cấp huyện căn cứ vào tình hình thực tế triển khai và năng lực quản lý của UBND cấp xã thực hiện phân cấp để Chủ tịch UBND cấp xã quyết định đầu tư các dự án trên địa bàn xã.

Tuy nhiên, để đẩy nhanh tiến độ triển khai chương trình, các địa phương có nhiều kiến nghị cần có cơ chế giao cho địa phương được phép điều chuyển nguồn vốn từ dự án thừa vốn do không còn đối tượng thụ hưởng sang dự án khác cho phù hợp với thực tiễn và được phép chuyển nguồn sang năm sau để các đơn vị, địa phương chủ động hơn trong thực hiện giải ngân nguồn vốn.

Ông Vũ Đức Thiện, Chủ tịch UBND huyện Tràng Định, tỉnh Lạng Sơn kiến nghị, việc đẩy mạnh phân quyền, phân cấp cho địa phương trong xây dựng, tổ chức thực hiện Chương trình phù hợp với điều kiện, đặc điểm, tiềm năng, thế mạnh, bản sắc văn hóa, phong tục tập quán của các dân tộc, các vùng miền gắn với củng cố quốc phòng, an ninh. “Cần thực hiện hài hòa các cơ chế, quy trình áp dụng thống nhất trong các dự án, tiểu dự án của Chương trình; ưu tiên lựa chọn các nội dung đầu tư có định mức cao hơn để tổ chức thực hiện đối với các đối tượng thụ hưởng” ông Vũ Đức Thiện nêu.

Phát biểu tại tại Hội nghị trực tiếp và trực tuyến với 19 tỉnh, thành phố vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung và Tây Nguyên ngày 20/7 tại Bình Định, về tình hình triển khai thực hiện các Chương trình MTQG, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang cho biết thời gian tới sẽ đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cho cơ chế để địa phương chủ động trong việc triển khai các Chương trình MTQG hiệu quả, phù hợp với từng địa phương.

Từ việc phân cấp, phân quyền quản lý triển khai thực hiện các Chương trình MTQG trong đó có Chương trình MTQG 1719 đã tạo tính chủ động, linh hoạt trong việc triển khai thực hiện các dự án. Qua đây cho thấy với vai trò là cơ quan chủ trì, UBDT đã làm tốt công tác phối hợp, tham mưu, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong công tác quản lý, triển khai thực hiện Chương trình MTQG 1719.

Ủy ban Dân tộc với Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi: Đẩy nhanh tiến độ giải ngân nguồn vốn (Bài 14)