Phát huy những kết quả đã đạt được, thời gian qua, cấp ủy, chính quyền địa phương đã và đang tập trung đa dạng hóa sinh kế để nâng cao thu nhập cho người dân, hướng tới về đích xây dựng NTM nâng cao trong thời gian tới.

Năm 2025, xã Nghĩa Đô, huyện Bảo Yên đưa cây dưa leo vào trồng thử nghiệm trên diện tích hơn 5ha, với 46 hộ dân tham gia. Tuy là vụ đầu đưa vào trồng nhưng năng suất đạt khá cao và cho thu nhập gấp nhiều lần so với trồng lúa.

Bà Ma Thị Đẹp ở bản Mường Kem, tham gia trồng 1ha dưa leo trên diện tích đất trồng lúa của gia đình. Bà Đẹp cho biết: Với diện tích đất này, trước đây gia đình bà sản xuất 2 vụ lúa trung bình thu được 10 tấn thóc, tính theo giá thị trường hiện nay, thì thu về khoảng 70 triệu đồng chưa trừ chi phí sản xuất.

“Khi tham gia vào dự án trồng dưa leo, chúng tôi được doanh nghiệp hướng dẫn kỹ thuật, hỗ trợ giống và cho ứng trước nguyên vật liệu, phân bón. Tính ra vụ dưa này gia đình tôi thu về hơn 100 triệu đồng, trừ chí phí mua phân bón, vật liệu làm giàn khoảng 40 triệu đồng, gia đình cũng còn thu về được trên 60 triệu đồng. Gia đình đang chuẩn bị làm đất để trồng vụ mới; chắc chắn vụ sau này sẽ cho thu nhập cao hơn, vì không phải đầu tư chi phí nguyên vật liệu làm giàn nữa”, bà Đẹp cho biết thêm.

Để bảo đảm đầu ra cho sản phẩm, xã Nghĩa Đô đã liên kết với Công ty Dưa leo quê vùng miền tỉnh Bắc Giang; theo đó, doanh nghiệp đã về ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm với từng hộ gia đình. Theo hợp đồng ký kết, doanh nghiệp sẽ cử cán bộ về hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc cho bà con; cùng với đó sẽ hỗ trợ giống bảo đảm chất lượng và ứng trước phân bón, nguyên vật liệu như cước, ni lông để bà con tiến hành trồng, đến vụ thu hoạch sẽ trừ vào tiền bán dưa cho doanh nghiệp. Ngược lại bà con nông dân cũng phải cam kết việc tuân thủ kỹ thuật canh tác, bảo đảm chất lượng sản phẩm và bán cho doanh nghiệp khi dưa đến kỳ thu hoạch.

Theo ông Đỗ Văn Lưu, đối với cây dưa leo thì một năm có thể trồng được 4 vụ. Vụ đầu trồng thử nghiệm chúng tôi đưa vào trồng tại bản Nà Luông, Thâm Mạ, bản Hón, bản Hốc và Mường Kem. Theo đánh giá của xã, vụ dưa leo đầu tiên này khá thành công; với 5,2ha dưa leo cho thu hoạch khoảng 120 tấn quả, giá trị đạt gần 1 tỷ đồng. 

"Với việc cam kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp và người dân, chúng tôi tin tưởng cây dưa leo sẽ là một trong những cây trồng giá trị, góp phần nâng cao thu nhập cho bà con. Hiện nay, đã có thêm nhiều hộ dân trên địa bàn đăng ký với xã tham gia trồng loại cây này”, ông Đỗ Văn Lưu, Bí thư Đảng ủy xã Nghĩa Đô nhấn mạnh.

Cây dưa leo chỉ là một trong nhiều mô hình cây con mới, đã và đang được xã Nghĩa Đô đưa vào nuôi trồng, với mục tiêu đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao thu nhập cho bà con nông dân. Hiện nay, ngoài diện tích trồng ngô, lúa bảo đảm an ninh lương thực, thì xã Nghĩa Đô đang tập trung tuyên truyền, vận động bà con Nhân dân chăm sóc 1.320ha quế - đây cũng là cây trồng thế mạnh của địa phương, sau khi trồng được trên 3 năm là bà con có thể tỉa cành lá bán và sau 10 năm trở lên là có thể khai thác.

“Thời gian này, chúng tôi cũng đang triển khai mô hình chăn nuôi gà Đông tảo với gần 5.000 con; cùng với đó là tập trung mở rộng chăn nuôi giống vịt bầu địa phương; vừa hướng tới chăn nuôi hàng hóa, vừa phục vụ nhu cầu của du khách khi tới với Nghĩa Đô”, ông Lưu thông tin thêm.

Một thế mạnh nữa đã và đang được cấp ủy, chính quyền xã Nghĩa Đô tập trung xây đựng đó là khai thác thế mạnh về văn hóa bản địa để phát triển du lịch. Ông Lý Văn Nội, Chủ tịch UBND xã Nghĩa Đô cho biết: Cái cốt lõi, vẫn là vận động người dân khôi phục, phát huy, khai thác giá trị văn hóa truyền thống, cảnh quan thiên nhiên gắn với chương trình xây dựng NTM, để tạo ra những sản phẩm du lịch cộng đồng hấp dẫn thu hút du khách đến trải nghiệm, thụ hưởng và cảm nhận những giá trị văn hóa đặc sắc.

Xã sẽ hỗ trợ, khuyến khích sự tham gia của cộng đồng dân cư vào hoạt động du lịch, nhằm khai thác tiềm năng về bản sắc văn hóa, cảnh quan thiên nhiên và môi trường cho phát triển du lịch, góp phần tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho đồng bào.

Với những cách làm sáng tạo, năng động của cấp ủy, chính quyền địa phương cùng sự đồng thuận của Nhân dân, Nghĩa Đô đang hướng tới về đích trong xây dựng NTM nâng cao. Đến nay, xã đã hoàn thành 16/19 tiêu chí (đạt 72/75 chỉ tiêu); trong đó thu nhập người đầu người đạt 55,84 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo còn 99/1.185 hộ chiếm 7,9%...

Nghĩa Đô hôm nay đang phát huy truyền thống đoàn kết, vun đắp những giá trị văn hóa; khai thác thế mạnh để tạo nên một miền quê thanh bình, tạo nên sức bật mới trong phát triển kinh tế - văn hóa, xã hội... tô thắm thêm cho bức tranh NTM bên dòng Nậm Luông.