Xã Mường Lý có 1.035 hộ, với hơn 5.600 nhân khẩu, sinh sống ở 15 bản, trong đó có 9 bản người Mông, còn lại là người Thái, Mường và một số dân tộc khác. Địa hình đồi núi dốc khiến khu vực luôn tiềm ẩn nguy cơ sạt lở, nhất là vào mùa mưa bão, đặc biệt là bản Ún. 

Trước tình hình đó, khu tái định cư cho 113 hộ dân bản Ún đã được xây dựng gấp rút, với các điều kiện thiết yếu như đường giao thông, hệ thống điện, nước sinh hoạt được đầu tư đồng bộ, giúp bà con ổn định cuộc sống.

Theo đó, từ tháng 6/2025, 60 hộ đầu tiên đã di dời về khu tái định cư. Tuy nhiên, do chỉ được Nhà nước hỗ trợ một phần kinh phí, nên đến nay, vẫn còn 63 hộ còn lại chưa đủ điều kiện xây dựng nhà mới. Trong khi đó, sườn núi nơi họ đang ở liên tục xuất hiện nhiều vết nứt, nguy cơ sạt lở rất cao, khiến bà con phải nhiều lần sơ tán khẩn cấp mỗi khi mưa lớn kéo dài.

Anh Giàng A Thành, bản Ún (xã Mường Lý) chia sẻ: “Trước đây, đời sống bà con rất khó khăn, mưa bão là nỗi ám ảnh vì nguy cơ sạt lở luôn rình rập. Khu tái định cư nay đã xây dựng cơ bản xong nhưng gia đình tôi và còn nhiều hộ vẫn chưa thể lên ở. Chúng tôi mong Nhà nước sớm hỗ trợ thêm kinh phí để bà con được chuyển đến nơi an toàn, yên tâm mỗi khi mùa mưa bão về”.

Ông Mai Văn Thề, Trưởng bản Ún, cho biết: Mỗi hộ dân được cấp 150 m2 đất tại khu tái định cư, Nhà nước hỗ trợ 40 triệu đồng cho hộ nghèo, cận nghèo và 20 triệu đồng cho các hộ khác. Song, với thu nhập bình quân chưa đến 20 triệu đồng/người/năm, số tiền xây dựng vài chục đến cả trăm triệu đồng là gánh nặng quá lớn đối với bà con.

Ở xã Mường Lý, bản Xa Lung cũng đang là điểm nóng về nguy cơ sạt lở, chưa có điện lưới quốc gia nên đời sống người dân vô cùng khó khăn. Bản hiện có 67 hộ đồng bào Mông, nằm trong khu vực xung yếu, cần sớm được di dời. HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết 276/NQ-HĐND (ngày 13/7/2022) phê duyệt dự án sắp xếp, ổn định dân cư cho 67 hộ dân, với tổng vốn 20,1 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành năm 2024. Tuy nhiên đến nay, dự án vẫn chưa triển khai do nhiều vướng mắc, khiến bà con tiếp tục phải sống trong nỗi lo sạt lở mỗi mùa mưa bão.

Anh Sùng Seo Sạch, bản Xa Lung (xã Mường Lý) chia sẻ: “Bản chưa có điện lưới, lại nằm trong vùng sạt lở. Mỗi khi mưa lũ, chúng tôi chỉ biết nơm nớp lo sợ, ở trong nhà thì sợ trôi xuống sông, mà lên núi lại sợ đá đất sạt xuống. Đêm nào mưa to cũng thức trắng, lo không biết có kịp chạy hay không. Chúng tôi mong chính quyền sớm làm khu tái định cư để bà con được ở nơi an toàn”.

Theo ông Phạm Quang Đại, Chủ tịch UBND xã Mường Lý, địa phương đã kiến nghị cấp trên hỗ trợ thêm kinh phí, đồng thời đẩy nhanh điều chỉnh, phê duyệt dự án cho bản Xa Lung. Trước mắt, xã phối hợp các lực lượng theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, thực hiện nghiêm phương châm “4 tại chỗ”, tuyên truyền, vận động người dân chủ động di dời khi mưa bão để đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản.