Lấn chiếm đất rừng để sản xuất

Những ngày đầu tháng 6/2022, đi dọc một số cánh rừng tự nhiên giáp ranh với đất sản xuất của người dân ở xã Vĩnh Sơn, huyện Vĩnh Thạnh (Bình Định), phóng viên ghi nhận rất nhiều cây rừng tự nhiên và rừng trồng chết bất thường.

Tại khu vực trồng rừng thuộc Tiểu khu 123, xã Vĩnh Sơn do Công ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn quản lý, có nhiều cây keo đường kính từ khoảng 20cm đến 40cm bị bóc lớp vỏ quanh thân, dài từ 10-20cm, nhiều cây đang khô lá. Phía dưới rừng keo này, người dân đã trồng sắn. Trong khu vực rừng tự nhiên giáp ranh rừng trồng, cũng có rất nhiều cây rừng hàng chục năm tuổi chết khô. Điểm chung của các cây này, là tình trạng bị gọt vỏ hoặc đục một lỗ trên thân cây.

Ông Hồ Văn Hể, Giám đốc Công ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn cho biết: Tiểu khu 124 xã Vĩnh Sơn là một trong 6 tiểu khu trên địa bàn huyện Vĩnh Thạnh được Công ty tiến hành trồng các loại cây keo lai, sao đen trên diện tích đất trống, đất nương rẫy cũ bỏ hoang để phục hồi rừng theo chủ trương của UBND tỉnh Bình Định vào năm 2014. 

Tuy nhiên, sau khi cây keo lai phát triển, người dân đã ken cây, cạo lớp vỏ để tiêm thuốc vào trong thân cây, với mục đích làm cây chết dần sau 1-2 năm rồi tiến hành lấn chiếm để trồng xen cây mì vào. Sự việc này còn xảy ra tương tự tại các tiểu khu khác.

Còn ông Đặng Bá Quang, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Vĩnh Thạnh cho biết: Toàn huyện có 46.000 héc ta rừng tự nhiên, trong đó, xã Vĩnh Sơn có hơn 1.300 héc ta và do 3 đơn vị là Ban Quản lý rừng phòng hộ huyện Vĩnh Thạnh, Công ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn và UBND xã Vĩnh Sơn quản lý.

“Tình trạng người dân lấn chiếm đất rừng trên địa bàn diễn ra phức tạp. Từ đầu năm đến nay, Hạt Kiểm lâm huyện Vĩnh Thạnh đã phát hiện, xử lý 30 trường hợp vi phạm luật lâm nghiệp và lấn chiếm đất rừng trái pháp luật”, ông Quang cho biết thêm.

Tương tự, mới đây, các ngành chức năng huyện Phù Mỹ, cũng đã phát hiện 11,51ha rừng trồng trên đất quy hoạch phát triển rừng, rừng trồng xen trong rừng tự nhiên chức năng phòng hộ tại xã Mỹ Hiệp, bị người dân lấn chiếm.

Cụ thể, rừng trồng trên đất quy hoạch chức năng phòng hộ có diện tích 0,5ha; rừng trồng trên đất quy hoạch chức năng sản xuất có diện tích hơn 9,42ha; rừng trồng cây keo lai xen trong rừng tự nhiên có diện tích 1,59ha. 

Đối với rừng trồng cây keo lai xen trong rừng tự nhiên, các đối tượng đã chặt toàn bộ cây gỗ có đường kính gốc 8 - 20cm, để lại cây gỗ lớn có đường kính ngang ngực từ trên 20cm và trồng xen cây keo lai vào.

Trách nhiệm thuộc về đơn vị quản lý bảo vệ rừng

Thực tế cho thấy, việc người dân tại xã Vĩnh Sơn, huyện Vĩnh Thạnh lấn chiếm đất rừng để sản xuất trong thời gian dài, là do Công ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn và Ban Quản lý Rừng phòng hộ Vĩnh Thạnh thiếu trách nhiệm, buông lỏng công tác quản lý bảo vệ rừng.

Ông Hồ Văn Hể thừa nhận: Trong quá trình trồng rừng phục hồi, có những vị trí gần với nương rẫy của người dân nên họ đã lấn chiếm. Cán bộ của Công ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn có phát hiện sự việc, nhưng không lập biên bản báo cáo với cấp có thẩm quyền.

UBND tỉnh Bình Định đã giao Thanh tra tỉnh kiểm tra và yêu cầu, các cơ quan chức năng sớm thu hồi lại diện tích rừng bị lấn, chiếm trái pháp luật, yêu cầu Công ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn, Ban Quản lý rừng phòng hộ Vĩnh Thạnh tổ chức kiểm điểm và xử lý đối với tập thể, cá nhân để mất cây trồng trên diện tích rừng trồng do Nhà nước đầu tư.

Với vụ việc lấn chiếm đất rừng tại xã Mỹ Hiệp, Chủ tịch UBND huyện Phù Mỹ Lê Văn Lịch đã làm việc với các ngành chức năng. Qua kết quả kiểm tra hiện trường, cơ quan chức năng xác định, diện tích rừng bị phá do UBND xã Mỹ Hiệp quản lý, bảo vệ nhưng địa phương đã buông lỏng quản lý, bảo vệ, để một số đối tượng lấn chiếm trồng cây trái phép.

Chủ tịch UBND huyện Phù Mỹ giao Chủ tịch UBND xã Mỹ Hiệp tiếp tục xác minh, làm rõ các đối tượng lấn chiếm trái trái pháp luật. “Vụ lấn, chiếm đất rừng xảy ra tại khoảnh 2a rất phức tạp, hiện địa phương đang tích cực phối hợp với cơ quan chức năng của tỉnh để điều tra, làm rõ. Quan điểm của lãnh đạo huyện, là sẽ xử lý nghiêm để răn đe”, ông Lịch khẳng định.

Trao đổi với phóng viên về những về những vụ phá rừng, lấn chiếm đất rừng xảy ra trên địa bàn tỉnh thời gian qua, ông Trần Văn Phúc, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bình Định cho biết: Sở đã chỉ đạo quyết liệt Chi cục Kiểm lâm tỉnh Bình Định rà soát, nắm bắt lại tình hình diện tích, đặc biệt đối với vùng giáp ranh sẽ làm các mốc giới thường xuyên kiểm tra và xử lý kịp thời.

 Đặc biệt, Sở nhận thấy tại khoảnh 2a, Tiểu khu 208, xã Mỹ Hiệp, huyện Phù Mỹ có dấu hiệu của việc phá rừng trái pháp luật. Sở có văn bản đề nghị UBND huyện Phù Mỹ và các cơ quan có liên quan của huyện phối hợp với Hạt Kiểm lâm huyện tổ chức điều tra, xác minh làm rõ hành vi phá rừng để xử lý nghiêm theo đúng quy định của pháp luật.

 "Ngoài rà soát các vùng trọng điểm có nguy cơ bị xâm hại để có biện pháp phòng ngừa, ngành nông nghiệp tăng cường lực lượng tuần tra rừng ngăn chặn, phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm, không để sự việc lấn, chiếm đất rừng trái phép tiếp diễn thành điểm nóng”, ông Phúc cho biết thêm.