Analytic
Báo Dân tộc và Phát triẻn
Chuyên trang

Dân tộc - Tôn giáo với sự phát triển của đất nước

Bộ tộc Dani ở Indonesia

NA (T/h) - 17:15, 02/03/2022

Người Dani là một bộ tộc người da đỏ sống ở vùng đảo thuộc Indonesia. Đây là một vùng đất rất hẻo lánh, chỉ đến được bằng máy bay. Mãi đến năm 1938 người ta mới phát hiện bộ tộc này.

Một ngôi làng của người Dani với những túp lều tròn được gọi là "honai" điển hình
Một ngôi làng của người Dani với những túp lều tròn được gọi là "honai" điển hình

Bộ tộc Dani sống ở thung lũng Baliem, một khu vực cô lập hoàn toàn với thế giới bên ngoài, nằm ở Tây Papua, Indonesia. Bộ tộc này được phát hiện vào năm 1938 bởi nhà động vật học người Mỹ Richard Archbold.

Làng của người Dani ở chênh vênh trên sườn núi
Làng của người Dani ở chênh vênh trên sườn núi

Bộ tộc Dani là một trong những bộ tộc lâu đời ở Indonesia. Tín ngưỡng của bộ tộc Dani được gọi là Atou; người Dani còn tôn thờ tổ tiên được gọi chung là Kaneka. Ngoài ra, bộ tộc Dani có nghi lễ tôn giáo mang tên Kaneka Hagasir nhằm cầu sự thịnh vượng trong các gia đình. Theo thần thoại của bộ tộc Dani, người Dani là hậu duệ của một cặp vợ chồng sinh sống gần một hồ nước xung quanh làng Maina ở thung lũng Nam Baliem.

Một người đàn ông bộ tộc Dani với những chiếc vòng xuyên qua mũi. Ảnh: Dailymail
Một người đàn ông bộ tộc Dani với những chiếc vòng xuyên qua mũi. Ảnh: Dailymail

Các tổ chức cộng đồng trong bộ tộc Dani được xác định bởi các mối quan hệ gia đình, cha truyền con nối và bởi sự thống nhất về lãnh thổ. Trong cộng đồng bộ tộc Dani sẽ luôn có một tù trưởng lãnh đạo có tên gọi Ap Kain - đây là người đứng đầu các ngôi làng chính của bộ tộc. Ngoài tù trưởng còn có ba người khác lãnh đạo dưới quyền Ap Kain và nắm giữ ruộng, đất đai. Mặc dù không có các yêu cầu cụ thể nhưng để trở thành một thủ lĩnh trong bộ tộc Dani, một người đàn ông phải hội tụ đủ các yếu tố như giỏi trồng trọt, thân thiện và hào phóng, giỏi săn bắn, có thể lực và lòng dũng cảm, ngoại giao khéo léo và thiện chiến.

Trẻ em bộ tộc Dani
Trẻ em bộ tộc Dani

Phụ nữ Dani đan những chiếc túi Noken từ sợi khô được làm từ vỏ cây. Những chiếc túi này có dây đeo, có thể quấn quanh trán và đầu hoặc đeo trên vai. Túi Noken khá bền và chắc nên phụ nữ ở đây dùng để đựng những thứ nặng - họ có thể chở củi và thức ăn, thi thoảng họ cũng dùng chúng gùi em bé.

Phụ nữ Dani đan túi từ sợi khô được làm từ vỏ cây
Phụ nữ Dani đan túi từ sợi khô được làm từ vỏ cây

Trước khi tiếp xúc với thế giới bên ngoài, người Dani từng thiết lập một xã hội nông nghiệp, săn bắt và hái lượm cơ bản với các công cụ làm bằng gỗ, đá và xương. Sinh kế cơ bản của bộ tộc Dani là làm ruộng và chăn nuôi lợn. Họ trồng các loại cây phổ biến như chuối, mía và thuốc lá. Ngoài làm vườn, người Dani còn chăn nuôi lợn. Lợn có một vai trò quan trọng trong cuộc sống hàng ngày của bộ tộc Dani bởi ngoài làm thực phẩm, tiết lợn, phần xương và đuôi lợn còn được sử dụng trong các nghi lễ của người Dani. Chuồng lợn là một ngôi nhà hình chữ nhật. Bộ tộc Dani giao thương với các bộ tộc xung quanh thông qua các mặt hàng buôn bán như đá để làm rìu, gỗ, sợi, da động vật và lông chim.

Một người đàn ông Dani trước ngôi nhà của mình
Một người đàn ông Dani trước ngôi nhà của mình

Ngôi nhà truyền thống của bộ tộc Dani được gọi là Honai và Ebe’ai. Nhà có kích thước nhỏ, hình tròn, lợp bằng cỏ khô làm mái, vách gỗ được giữ với nhau bằng dây thừng và mái tranh. Bọ tộc Dani có nghề thủ công đặc biệt, những chiếc túi dệt bằng mũ đội đầu và chốt rìu. Ngoài ra, cũng có một số công cụ làm bằng gạch như Moliage, Valuk, Sege, Wim, Kurok và Arrow.

Các thổ dân tham gia một nghi thức trong Lễ hội thung lũng Baliem
Các thổ dân tham gia một nghi thức trong Lễ hội thung lũng Baliem

Mặc dù sống rất biệt lập, xã hội của người Dani cũng có những thay đổi nhất định. Ngoài Koketa và Noken, người Dani ngày nay cũng mặc cả quần áo thể thao. Khu vực bộ tộc Dani sinh sống cùng lối sống đơn giản của bộ tộc thu hút nhiều khách du lịch tới tham quan. Vào tháng 8 hằng năm, các bộ tộc trong khu vực (gồm bộ tộc Dani, Yali và Lani) đã tập trung tổ chức Lễ hội thung lũng Baliem; trong đó, các trận chiến giả để khách tham quan có thể hiểu hơn về nền văn hóa phong phú của các bộ tộc. Du lịch cũng đã dần thay đổi cách sống của người Dani. Sự độc đáo trong văn hóa của người Dani cùng vẻ đẹp của thung lũng Baliem đã dần dần thu hút nhiều khách du lịch đến nơi này.

Tin cùng chuyên mục
Ghi ở Sủa Cán Tỷ

Ghi ở Sủa Cán Tỷ

Theo chân Phó Chủ tịch xã Cán Tỷ - Sùng Mí De (huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang) chúng tôi tới thôn Sủa Cán Tỷ làm công tác chuẩn bị cho Ngày Hội Đại đoàn kết toàn dân. Trong lúc chuyện trò cùng trưởng thôn Vàng Chứ Lềnh về sự đổi thay của thôn bản, ông ngỏ lời mời tôi lên thăm nhà của Lù Mí Thánh – Một trong 3 hộ dân của thôn được Nhà nước hỗ trợ xây dựng nhà ở kiên cố trong năm 2023.