Sóc Trăng là tỉnh ven biển, nằm trong vùng hạ lưu Nam sông Hậu, thuộc khu vực Tây Nam bộ. Tỉnh có 8 huyện, 2 thị xã và 01 thành phố, với 109 xã, phường, thị trấn (có 46 xã khu vực I, 17 xã khu vực III) và 775 ấp, khóm (có 44 ấp đặc biệt khó khăn thuộc xã khu vực I, 83 ấp đặc biệt khó khăn thuộc xã khu vực III, 01 ấp đặc biệt khó khăn thuộc xã có ấp vùng DTTS). Dân số là 1.198.798 người (335.142 hộ); trong đó, có 27 DTTS với 424.914 người (119.000 hộ) chiếm 35,45% dân số (dân tộc Khmer 361.929 người, chiếm 30,19%; dân tộc Hoa 62.541 người, chiếm 5,22%; các DTTS khác 444 người, chiếm 0,04%).

Báo cáo tại Đại hội cho thấy, giai đoạn 2019 - 2024, cấp ủy, chính quyền các cấp tỉnh Sóc Trăng đã quan tâm triển khai thực hiện đồng bộ các chính sách an sinh xã hội, đảm bảo thực hiện đầy đủ, kịp thời, đúng đối tượng, phát huy hiệu quả, tạo điều kiện cho hộ nghèo, hộ cận nghèo đồng bào DTTS được tiếp cận các chương trình, chính sách hỗ trợ của Nhà nước. Đặc biệt, việc thực hiện hiệu quả 3 Chương trình MTQG đã góp phần quan trọng nâng cao đời sống kinh tế - xã hội cho đồng bào các DTTS trên địa bàn tỉnh. 

Trong đó, đặc biệt phải kể tới Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng. Giai đoạn 2022-2024, Chương trình đã được triển khai với nguồn vốn thực hiện 1.030,878 tỷ đồng. Qua đó góp phần hoàn thiện cơ sở hạ tầng vùng DTTS của tỉnh với 100% xã có đường ô tô đến trung tâm; trên 99% hộ gia đình vùng DTTS được sử dụng lưới điện quốc gia; tỷ lệ hộ gia đình sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 99,65%. 

Công tác giảm nghèo ở vùng đồng bào DTTS cũng có sự chuyển biến tích cực; toàn tỉnh đã hỗ trợ chuyển đổi nghề cho 4.607 hộ với 67 mô hình phát triển sản xuất, góp phần đa dạng hóa sinh kế cộng đồng và giảm nghèo bền vững. Tính đến cuối năm 2023, trên địa bàn tỉnh còn 4.116 hộ nghèo là người DTTS; tỷ lệ hộ nghèo bình quân giảm 2%/năm...

Tại Đại hội, đại biểu đã nghe đại diện những điển hình tiêu biểu trên các lĩnh vực của đời sống xã hội như phát triển kinh tế - xã hội, giáo dục và đào tạo, xóa đói giảm nghèo, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm quốc phòng, an ninh, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc chia sẻ những cách làm hay, những kinh nghiệm thực tế đã mang hiệu quả thiết thực tại phum sóc.

Phát biểu chỉ đạo tại Đại hội, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cho biết, Đại hội Đại biểu các DTTS lần thứ IV, năm 2024 của tỉnh Sóc Trăng là một sự kiện có ý nghĩa chính trị, xã hội sâu sắc, một biểu tượng đặc biệt về khối đại đoàn kết gắn bó “keo sơn” giữa các dân tộc Việt Nam. Thay mặt Ban Cán sự Đảng và Lãnh đạo Uỷ ban Dân tộc, xin gửi đến các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Trung ương; các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo tỉnh; các bậc lão thành Cách mạng, mẹ Việt Nam Anh hùng; nhân sĩ trí thức, văn nghệ sỹ, nghệ nhân, doanh nhân, Người có uy tín; đặc biệt là 260 đại biểu chính thức đại diện cho trên 424 ngàn đồng bào các DTTS trong toàn tỉnh Sóc Trăng về dự Đại hội quan trọng ngày hôm nay những tình cảm thân thiết và những lời chúc mừng tốt đẹp nhất. 

Theo Bộ trưởng Hầu A Lềnh, trong giai đoạn hiện nay, nhiều chủ trương lớn về phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi đã được Đảng đặc biệt chú trọng thông qua các Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc, các Nghị quyết chuyên đề và luôn xác định công tác dân tộc là vấn đề chiến lược cơ bản, lâu dài, cấp bách, là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và của cả hệ thống chính trị... 

Thể chế hóa các Nghị quyết của Đảng và Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 triển khai thực hiện “Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030”, đồng thời Quốc hội, Chính phủ đã ưu tiên dành nguồn lực lớn để phát triển kinh tế-xã hội, xóa đói giảm nghèo, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần đối với vùng đồng bào DTTS và miền núi, qua đó đã từng bước làm thay đổi diện mạo vùng dân tộc và miền núi, nhất là hạ tầng kinh tế-xã hội...

Cũng theo Bộ trưởng, qua 3 kỳ tổ chức Đại hội cấp tỉnh, cấp huyện, trên phạm vi cả nước, các cá nhân là Người có uy tín điển hình, các tập thể tiêu biểu đã được Thủ tướng Chính phủ; Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh; Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện tặng Bằng khen, Giấy khen và Kỷ niệm chương vì sự phát triển các dân tộc Việt Nam. Đó là sự ghi nhận, tôn vinh và biểu dương xứng đáng đối với các tập thể, cá nhân có nhiều công lao đóng góp ở vùng đồng bào DTTS và miền núi trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước. 

“Với chủ đề “Các dân tộc đoàn kết, đổi mới sáng tạo, phát huy lợi thế, tiềm năng, hội nhập và phát triển bền vững” của Đại hội Đại biểu các DTTS cấp tỉnh, cấp huyện lần thứ IV, năm 2024, cùng những thành tựu đạt được trong giai đoạn 2019-2024, tôi tin tưởng rằng vùng DTTS và miền núi nói chung, Đảng bộ và Nhân dân các dân tộc tỉnh Sóc Trăng nói riêng sẽ gặt hái được nhiều thành công và nhận được nhiều danh hiệu thi đua cao quý của Đảng, Nhà nước và cấp ủy, chính quyền các cấp trao tặng" - Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Hầu A Lềnh nhấn mạnh.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh đề nghị Đảng bộ, chính quyền, quân và dân các DTTS tỉnh cần tiếp tục khẳng định mạnh mẽ về những công lao to lớn, những thành tựu đạt được đáng phấn khởi, tự hào trong 5 năm qua làm tăng thêm niềm tin vào sự nghiệp đổi mới của Đảng và của địa phương mình, quyết tâm phấn đấu đạt được những thành tựu cao hơn, to lớn hơn. Trong thời gian tới, tỉnh Sóc Trăng cần tiếp tục phổ biến, quán triệt và triển khai thực hiện hiệu quả Kết luận số 65-KL/TW ngày 30/10/2019 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về công tác dân tộc trong tình hình mới; Nghị quyết số 88/2019/QH14 và Nghị quyết số 120/2020/QH14 của Quốc hội khóa XIV phê duyệt Đề án tổng thể và chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030...

Đồng thời, tiếp tục đổi mới tư duy, hành động quyết liệt, với quyết tâm chính trị cao nhất, phát huy tiềm năng, lợi thế của tỉnh, tập trung nguồn lực cho đầu tư phát triển KT-XH, đẩy mạnh công tác xóa đói giảm nghèo, xây dựng NTM, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào các DTTS, thực hiện hiệu quả 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, nhất là Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 trên địa bàn tỉnh.

Bên cạnh đó, chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng, phát triển nguồn nhân lực, nhất là cán bộ người DTTS tại chỗ và cán bộ DTTS rất ít người, tăng cường cán bộ có năng lực, tâm huyết đến công tác tại các địa bàn khó khăn; phát huy vai trò của Người có uy tín và mọi tầng lớp Nhân dân trong xây dựng và củng cố hệ thống chính trị cơ sở. Ngoài ra, kết hợp phát triển KT-XH với đảm bảo quốc phòng an ninh nhất là các địa bàn xung yếu, vùng ven biển, vùng xa, biên giới; chủ động xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân, gắn với thế trận lòng dân vững chắc. Chủ động giải quyết tốt mọi mâu thuẫn, vướng mắc phát sinh ngay từ cơ sở; tạo sự đồng thuận, xây dựng phum sóc đoàn kết, bình yên và phát triển.

Song song đó, tỉnh cần quan tâm bảo tồn và phát huy các giá trị văn hoá truyền thống tốt đẹp, các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của các DTTS; xóa bỏ các hủ tục lạc hậu; nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác giáo dục, đào tạo, đặc biệt là đào tạo, bồi dưỡng, dạy nghề cho thanh niên người DTTS; đẩy mạnh công tác chăm sóc sức khỏe, bảo đảm vệ sinh môi trường sinh thái. Đồng thời, tỉnh cần phát huy tính tự lực, tự cường của các dân tộc và truyền thống đại đoàn kết dân tộc, yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau, tin tưởng và chung sức, đồng lòng cùng cấp ủy đảng, chính quyền các cấp trong tỉnh thực hiện thắng lợi Quyết tâm thư của Đại hội Đại biểu các DTTS tỉnh lần thứ IV, năm 2024, thiết thực lập thành tích chào mừng Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV và các sự kiện chính trị lớn của đất nước.

Phát biểu tại Đại hội, Bí thư Tỉnh ủy Sóc Trăng Lâm Văn Mẫn cho rằng, những năm qua kinh tế của tỉnh Sóc Trăng liên tục có bước tăng trưởng; riêng 6 tháng đầu năm 2024, ước đạt 6,54%, cao hơn so với mức bình quân chung cả nước (6,42%), đứng thứ 6 khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. GRDP bình quân đầu người tính năm 2023 đạt trên 60 triệu đồng/người/năm. Nguồn lực 3 Chương trình mục tiêu quốc gia được lồng ghép, triển khai thực hiện hiệu quả để đầu tư, nâng cấp, làm mới kết cấu hạ tầng KT-XH vùng DTTS.

Bí thư Tỉnh ủy Sóc Trăng Lâm Văn Mẫn đánh giá, cộng đồng các DTTS là một bộ phận không thể tách rời và là “máu - thịt” của dân tộc Việt Nam. Do đó, Tỉnh uỷ Sóc Trăng xác định: Đầu tư phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS là đầu tư cho phát triển bền vững, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân; đồng thời, thu hẹp khoảng cách về mức sống, thu nhập của đồng bào các DTTS so với bình quân chung của tỉnh.

Bí thư Tỉnh ủy Sóc Trăng đề nghị, trong thời gian tới, tiếp tục tăng cường công tác quán triệt, tuyên truyền nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp uỷ, tổ chức đảng và chính quyền địa phương về công tác dân tộc và chính sách dân tộc. Lồng ghép, triển khai thực hiện tốt các chính sách, chương trình, dự án phát triển KT-XH, đặc biệt là nguồn lực từ 3 Chương trình mục tiêu quốc gia để từng bước hoàn thiện kết cấu hạ tầng vùng đồng bào DTTS, bảo đảm tiến độ, chất lượng và hiệu quả.

Đồng thời, tăng cường vận động, tranh thủ sự đóng góp của các tổ chức, cá nhân và toàn xã hội nhằm huy động thêm nguồn lực để chăm lo thực hiện các chính sách an sinh xã hội, góp phần kéo giảm tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn tỉnh; tạo điều kiện cho hộ nghèo vượt qua khó khăn, từng bước ổn định cuộc sống và vươn lên thoát nghèo bền vững, không để ai bị bỏ lại phía sau. Tiếp tục thực hiện chính sách bảo hiểm y tế cho đồng bào DTTS.

Bên cạnh đó, Sóc Trăng quan tâm, tạo điều kiện để đồng bào các DTTS gìn giữ bản sắc văn hoá truyền thống; bảo tồn và phát huy các loại hình nghệ thuật, các lễ hội đặc trưng, tạo sự giao lưu văn hoá, thắt chặt tình đoàn kết, gắn bó giữa các dân tộc. Kết hợp hài hoà giữa nhiệm vụ tăng trưởng KT-XH với giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Nhân dịp Đại hội Đại biểu các DTTS tỉnh Sóc Trăng lần thứ IV, năm 2024, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc đã tặng Bằng khen đến 1 tập thể và 5 cá nhân đã có thành tích xuất sắc trong thực hiện công tác dân tộc và chính sách dân tộc của Đảng, Nhà nước. Đồng thời, Bộ trưởng Hầu A Lềnh đã trao tặng 5 Kỷ niệm chương vì sự nghiệp phát triển các dân tộc đến các cá nhân.

Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng đã tặng Bằng khen cho 18 tập thể và 50 cá nhân là các điển hình tiên tiến trong thực hiện các chính sách dân tộc, có nhiều đóng góp vào sự phát triên kinh tế -xã hội, quốc phòng, an ninh đối với vùng DTTS. 

Ông Lý Rotha, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo, Ban Tổ chức Đại hội đã đại diện cho Đoàn Chủ tịch thông qua Quyết tâm thư Đại hội Đại biểu các DTTS lần IV, năm 2024, với 8 nhiệm vụ cụ thể để phấn đấu thực hiện trong giai đoạn tiếp theo.