Ngày 24/10, tại buổi họp báo về tình hình kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng 9 tháng năm 2024 và phương hướng, nhiệm vụ 3 tháng cuối năm 2024, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Đắk Nông Nguyễn Ngọc Lũy đã chia sẻ thông tin về công tác giải ngân vốn đầu tư công, đặc biệt là vốn của các Chương trình mục tiêu quốc gia của tỉnh.

Theo ông Nguyễn Ngọc Lũy, việc giải ngân vốn đầu tư công có ý nghĩa quan trọng về nhiều mặt, góp phần tháo gỡ các nút thắt về hạ tầng giao thông, giáo dục, văn hóa, y tế, xã hội…; bảo đảm an ninh quốc phòng.

Đồng thời, giải quyết việc làm, tăng cường an sinh xã hội; tạo động lực mới, không gian phát triển mới, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh; tăng cường kết nối địa phương, kết nối vùng; bảo đảm các cân đối lớn, tăng năng lực sản xuất của nền kinh tế, thúc đẩy phục hồi nhanh và phát triển bền vững.

Theo đó, năm 2024, tỉnh Đắk Nông triển khai đồng bộ nhiều giải pháp đẩy mạnh phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công và đạt được một số kết quả tích cực. Trong 9 tháng đầu năm, giải ngân vốn đạt xấp xỉ 37,7% kế hoạch vốn.

Đặc biệt, giải ngân vốn các Chương trình mục tiêu quốc gia đạt đạt 53,7% (bao gồm cả nguồn vốn các năm trước chuyển sang năm 2024). Cụ thể, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719) giải ngân hơn 533 tỷ đồng, đạt 64,95%. Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giải ngân 356,971 tỷ đồng, đạt 70,18%. Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giải ngân 477,127 tỷ đồng, đạt 60,97%.

Tuy nhiên, ông Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Đắk Nông Nguyễn Ngọc Lũy cũng cho hay, địa phương đang gặp một số khó khăn vướng mắc trong quá trình thực hiện giải ngân vốn đầu tư công. Khó khăn lớn nhất là việc chồng lấn quy hoạch bôxít đang khiến hàng loạt dự án không thể triển khai, dừng thi công.

Theo đó, hiện nay tỉnh Đắk Nông có 37 dự án trọng điểm của tỉnh bị ảnh hưởng do việc chồng lấn bôxít. Cụ thể như dự án đường Đạo Nghĩa - Quảng Khê giải ngân rất thấp. Dự án có tổng mức đầu tư 830 tỷ đồng, năm 2024, dự án được bố trí 150 tỷ đồng nhưng phải trả lại cho Trung ương 147 tỷ đồng vì không thể giải ngân.

Bên cạnh đó, việc cấp phép khai thác đất làm vật liệu san lấp tại các khu vực đã được quy hoạch phân vùng thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng khoáng sản gây cản trở, kìm hãm sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Ngoài ra, còn những vướng mắc về cơ chế, chính sách chưa tháo gỡ. Cụ thể như Tiểu dự án 1, Dự án 9 Đầu tư phát triển kinh tế - xã hội các dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, dân tộc có khó khăn đặc thù thuộc Chương trình MTQG 1719, đến nay, chưa có văn bản hướng dẫn, quy định thực hiện. Đối tượng thụ hưởng các dự án thành phần là hộ nghèo DTTS thuộc địa bàn thôn, xã đặc biệt khó khăn đã giảm mạnh so với kế hoạch đầu chương trình. Dẫn đến tình trạng, nguồn vốn được chuyển từ các năm trước sang năm 2024 nhiều, mà đối tượng thụ hưởng bị hạn chế, nhiều nội dung, dự án không còn đối tượng để giải ngân nguồn vốn.

Đối với Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, đến nay chưa có hướng dẫn cụ thể để xác định đối tượng “người lao động có thu nhập thấp”, nên địa phương chưa thể áp dụng hỗ trợ đối với nhóm đối tượng này.

Ông Lũy cũng nhấn mạnh: Mặc dù, tỉnh đã được Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ban, ngành Trung ương quan tâm hỗ trợ khó khăn do quy hoạch bôxít, nhưng đến nay những khó khăn, vướng mắc nêu trên chưa được giải quyết tới cùng. Từ đó, làm ảnh hưởng đến tình hình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, cũng như kết quả giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2024 của tỉnh.

Thời gian tới, tỉnh Đắk Nông sẽ tiếp tục kiến nghị các bộ, ngành Trung ương quan tâm, sớm tháo gỡ để địa phương sớm triển khai thực hiện, kịp thời thực hiện, giải ngân nguồn vốn đầu tư công, 3 Chương trình mục tiêu quốc gia như yêu cầu của Trung ương giao.

Chia sẻ tại họp báo, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông Hồ Văn Mười thông tin thêm: Từ những quyết liệt của cả hệ thống chính trị tỉnh, đến thời điểm này, các bộ, ngành Trung ương, Chính phủ và Quốc hội đã lắng nghe những khó khăn của tỉnh Đắk Nông liên quan đến việc chồng lấn bôxít. 

"Hy vọng trong thời gian sớm nhất, sẽ tháo gỡ được. Nếu sửa đổi Luật Khoáng sản và đưa bôxít Đắk Nông là một khoáng sản đặc thù, thì sẽ có những giải pháp để khắc phục. Có như vậy, Đắk Nông mới tháo gỡ được một cách căn cơ về những khó khăn trong thời gian qua liên quan đến vấn đề bôxít", Chủ tịch tỉnh Hồ Văn Mười cho biết.