Tham dự Hội thảo có Giáo sư Serge Haroche, người đoạt Giải Nobel Vật lý năm 2012. Ngoài ra còn có 80 giáo sư, nhà khoa học đến từ 14 quốc gia. Trong đó, nhiều diễn giả hàng đầu thế giới tham dự, như: Giáo sư Hans Bachor (Úc), Giáo sư John Doyle (Harvard, Hoa Kỳ), Giáo sư Alberto Bramati (Pháp - Singapore), Giáo sư Michel Brune (Pháp), Giáo sư Arno Rauschenbeutel và Giáo sư Vahid Sandoghdar (Đức), Giáo sư Claude Weisbuch và Tiến sĩ Michele Leduc (Pháp)…

Hội thảo có hơn 40 báo cáo khoa học, tập trung vào các chủ đề quang học lượng tử, truyền thông và tính toán lượng tử, cùng những hướng nghiên cứu giao thoa giữa vật lý chất ngưng tụ, nguyên tử, hóa học và công nghệ lượng tử ứng dụng…

Hội thảo đánh dấu một thế kỷ phát triển của vật lý lượng tử, lĩnh vực đã làm thay đổi nhận thức của nhân loại và mở ra kỷ nguyên công nghệ lượng tử với nhiều ứng dụng đột phá trong đời sống hiện đại.

Phát biểu tại Hội thảo, Giáo sư Serge Haroche cho biết: Vật lý lượng tử ra đời cách đây một thế kỷ đã làm thay đổi căn bản cuộc sống của con người, mở đường cho hàng loạt phát minh đột phá như: máy tính, laser, GPS, điện thoại di động hay máy chụp cộng hưởng từ (MRI).

“Nếu không có kiến thức về thế giới vi mô của nguyên tử, phân tử và photon, những phát minh này sẽ không thể ra đời. Những tri thức ấy bắt nguồn từ nghiên cứu cơ bản, được nuôi dưỡng bởi sự tò mò của con người”, Giáo sư Haroche nhấn mạnh.

Cũng theo Giáo sư Serge Haroche, nghiên cứu cơ bản là nền tảng cho mọi tiến bộ công nghệ nhân loại, nhưng ban đầu hầu hết các nhà khoa học đều không hề đặt bất kỳ mục tiêu thực dụng cụ thể, mà chỉ vì sự tò mò muốn tìm hiểu, khám phá hết thế giới tự nhiên. Đây là một điều đặc biệt, hết sức nhân văn để khoa học nhân loại tiếp tục có những bước tiến mới đưa ra nhiều phát kiến ý nghĩa.

“Khoa học cơ bản là mảnh đất màu mỡ cho các ứng dụng nảy nở, thường theo những cách hoàn toàn bất ngờ. Khoa học cơ bản và tiến bộ công nghệ chỉ có thể phát triển khi song hành, và kết hợp với nhau một cách hài hòa. Để khoa học phát triển hiệu quả, cần một môi trường tự do và đáng tin cậy, nơi các nhà nghiên cứu được khuyến khích theo đuổi trí tưởng tượng và sự sáng tạo. Chỉ khi những khám phá nền tảng được thực hiện, con người mới có thể nghĩ đến ứng dụng thực tế”, Giáo sư Serge Haroche chia sẻ thêm.

Chia sẻ về ấn tượng trong chuyến thăm, làm việc tại Việt Nam, Giáo sư Haroche cho biết, ông nhận thấy Chính phủ Việt Nam đặc biệt quan tâm phát triển công nghệ lượng tử như một phần trong chiến lược thúc đẩy kinh tế tri thức. Việt Nam có nguồn nhân lực trẻ dồi dào, hiếu học và ham khám phá. Một nền giáo dục tốt cùng với chính sách đầu tư lâu dài vào nghiên cứu cơ bản sẽ là chìa khóa để Việt Nam phát triển bền vững trong lĩnh vực khoa học.