Phát biểu mở đầu phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, Trước đó, ngày 6/6, Quốc hội đã nghe Tờ trình của Chính phủ và báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết về chủ trương đầu tư các dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng (giai đoạn 1); Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột (giai đoạn 1); Biên Hòa - Vũng Tàu (giai đoạn 1).

Quốc hội cũng thảo luận tại tổ về nội dung này. Tổng Thư ký Quốc hội đã có Báo cáo tổng hợp ý kiến thảo luận gửi các đại biểu Quốc hội. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị các đại biểu Quốc hội tập trung thảo luận các nội dung đã nêu trong Tờ trình của Chính phủ, Báo cáo thẩm tra và gợi ý thảo luận của các cơ quan thẩm tra, trong đó tập trung vào các nội dung: Sự phù hợp của dự án quy hoạch; kế hoạch, phạm vi, quy mô, hình thức đầu tư; nhu cầu sử dụng đất; phương án giải phóng mặt bằng; tổng mức đầu tư; nguồn vốn và khả năng cân đối vốn; phân kỳ tiến độ thực hiện dự án; phương án thu phí để thu hồi vốn, hoàn trả ngân sách trung ương; các cơ chế, chính sách của Chính phủ đề nghị áp dụng cho dự án.

Thảo luận tại Hội trường, các đại biểu Quốc hội Đồng tình cao Tờ trình của Chính phủ, Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội về 3 dự án giao thông trọng điểm quốc gia, trong đó có dự án xây dựng công trình đường cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng.

Đại biểu Chau Chắc (An Giang): Tăng cường kiểm tra và có giải pháp giải quyết hiệu quả những tác động tiêu cực đến dự án

Theo đại biểu, dự án đường cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng là dự án rất quan trọng, cấp thiết, có tác dụng liên kết vùng, mở rộng không gian, lan tỏa lớn, có ý nghĩa phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, xóa đói giảm nghèo trong vùng và biên giới Tây Nam, mở rộng giao lưu quốc tế.

Song song đó, đây là vùng trọng điểm về nông nghiệp, nông thôn có đồng bào DTTS, tỷ lệ hộ nghèo còn khá cao, có đường biên giới, đường bộ, đường biển. Nếu dự án này được thông qua sẽ góp phần thúc đẩy thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia đạt hiệu quả hơn, nhanh hơn.

Để thực hiện tốt dự án, đại biểu Chau Chắc đề nghị tăng cường công tác tuyên truyền cho các cấp, các ngành và người dân, nhất là người có đất liên quan đến dự án thông suốt, đồng thuận cao với chủ trương đầu tư và hỗ trợ triển khai thực hiện với phương châm Nhà nước và Nhân dân cùng làm vì lợi ích chung. Bên cạnh đó, tích cực lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện quản lý, khai thác, vận hành dự án đúng quy định của pháp luật, bảo đảm tiến độ, chất lượng công trình đúng mục tiêu đề ra quản lý, sử dụng vốn và các nguồn lực tiết kiệm, hiệu quả, không để xảy ra trục lợi, chính sách thất thoát, lãng phí, tham nhũng.

Đại biểu Nguyễn Lâm Thành (Thái Nguyên): Làm rõ phương án, giải quyết đồng bộ, cụ thể và triển khai sớm việc đền bù tái định cư

Đại biểu cho rằng các Dự án được lập cơ bản phù hợp với Chiến lược, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội đã được Đại hội lần thứ XIII của Đảng thông qua; Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, phù hợp với quy hoạch có liên quan và Kế hoạch thực hiện Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Các dự án này đã kết nối với những vùng trọng điểm, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội của các tỉnh, thành phố nơi đường cao tốc đi qua, nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo tiền đề phát triển lâu dài và bền vững cho cả vùng kinh tế.

Trong nghiên cứu tiền khả thi của dự án, đại biểu đề nghị làm rõ hơn công tác kiểm đếm phương án đền bù tái định cư, cần có phương án giải quyết đồng bộ, cụ thể và triển khai sớm. Đồng thời, đại biểu cũng đề nghị các địa phương tập trung thực hiện để sớm ổn định đời sống người dân, đẩy nhanh tiến độ dự án.

Về phương án cho nguyên vật liệu, đại biểu cho rằng cần nghiên cứu, xem xét, tính toán kỹ phương án vận chuyển để không làm ảnh hưởng đến đời sống người dân. Ngoài ra, để phát huy hiệu quả quỹ đất hai bên đường cao tốc, đại biểu đề nghị các tỉnh, thành phố sớm triển khai việc xác định quy hoạch các khu đô thị, công nghiệp xung quanh, đưa vào điều chỉnh trong quy hoạch sử dụng đất quốc gia, để phát huy hiệu quả sử dụng đất đai xung quanh đường cao tốc.

Đại biểu Văn Thị Bạch Tuyết (TP. Hồ Chí Minh): Bảo đảm người dân có cuộc sống bằng hoặc tốt hơn sau khi thu hồi đất thực hiện dự án

Đại biểu khẳng định, đây là các tuyến đường đã được đưa vào quy hoạch trong hệ thống giao thông quốc gia. Việc đầu tư 3 tuyến đường ở giai đoạn này là cần thiết và phù hợp, nhằm giải quyết điểm nghẽn về giao thông, đồng thời kết nối giao thông, phát triển kinh tế xã hội. Đại biểu cũng ủng hộ chủ trương đầu tư các tuyến giao thông theo quy hoạch, mang tính định hướng để dẫn dắt và là điều kiện cần thiết để tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội của các vùng, mà không phải căn cứ vào lưu lượng phương tiện giao thông.

Đại biểu kiến nghị Chính phủ và các địa phương quan tâm đến chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi các dự án, bảo đảm đời sống của người dân có cuộc sống bằng hoặc tốt hơn sau khi thu hồi đất. Ngoài ra, Chính phủ có giải pháp để bảo đảm tiến độ của dự án và chất lượng của các công trình sau khi hoàn thành.

Phát biểu kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, qua làm việc khẩn trương, sôi nổi, thẳng thắn và trách nhiệm, đã có 16 ý kiến phát biểu, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể đã có phát biểu giải trình làm rõ các vấn đề được các đại biểu quan tâm.

Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo Ủy ban Kinh tế, của các cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến phát biểu tại hội trường, các ý kiến thảo luận tại tổ để xây dựng Báo cáo tiếp thu, giải trình, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc giai đoạn 1 tuyến Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng; Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột; Biên Hòa - Vũng Tàu để trình Quốc hội xem xét, thông qua.