Trong 9 tháng đầu năm 2024, cơ quan làm công tác dân tộc trên địa bàn tỉnh Lào Cai đã thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý nhà nước về công tác dân tộc và nhiệm vụ cơ quan thường trực các chính sách dân tộc. Chủ động nắm bắt kịp thời tình hình vùng đồng bào  DTTS trên địa bàn; tích cực tham mưu, ban hành nhiều văn bản liên quan đến việc triển khai, thực hiện chính sách dân tộc. 

Cụ thể, 9 tháng đầu năm 2024, ngành Công tác dân tộc tỉnh Lào Cai phối hợp với các ngành, địa phương tham mưu cho UBND tỉnh: Trình HĐND ban hành 6 nghị quyết; trực tiếp ban hành 8 kế hoạch, 16 Quyết định, 13 báo cáo, 24 văn bản để chỉ đạo, triển khai, đánh giá kết quả thực hiện công tác dân tộc và Chương trình MTQG 1719 trên địa bàn.

Tham mưu cho UBND tỉnh tổ chức thành công Đại hội Đại biểu các DTTS tỉnh Lào Cai lần thứ IV, năm 2024. Việc tổ chức thành công Đại hội đã góp phần khẳng định đường lối nhất quán của Đảng và Nhà nước về vấn đề dân tộc và đại đoàn kết dân tộc; khẳng định và ghi nhận công lao đóng góp to lớn của đồng bào DTTS vào những thành tựu quan trọng của tỉnh, của đất nước trên các lĩnh vực.

Công tác phòng, chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trên địa bàn toàn tỉnh Lào Cai cũng đã và đang được Ban Dân tộc quan tâm triển khai thực hiện, và đạt được những kết quả khả quan. Cụ thể, từ ngày 01/12/2023 đến 31/8/2024, toàn tỉnh Lào Cai có 51 trường hợp tảo hôn, giảm 36 người so với cùng kỳ năm 2023; không có trường hợp hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào DTTS.

Các chế độ, chính sách dành cho Người có uy tín được triển khai và thực hiện đúng theo quy định. Qua đó, góp phần phát huy vai trò của Người có uy tín trong vùng đồng bào DTTS.

Đặc biệt, năm 2024 là năm tăng tốc trong việc thực hiện các mục tiêu nhiệm vụ giai đoạn 2021 - 2025, có ý nghĩa quan trọng để hoàn thành các mục tiêu, hiệu quả Chương trình MTQG 1719 cả giai đoạn 2021 - 2025. Chính vì vậy, một trong những nhiệm vụ quan trọng được ngành Công tác dân tộc Lào Cai quan tâm, tập trung triển khai trong 9 tháng đầu năm 2024 đó là Chương trình MTQG 1719. 

Hằng tháng, Ban Chỉ đạo của tỉnh chủ trì các cuộc họp trực tiếp và trực tuyến với các sở, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố đánh giá tiến độ thực hiện kế hoạch năm, công tác giải ngân, những khó khăn, tồn tại để kịp thời chỉ đạo các sở, ban, ngành, địa phương hướng tháo gỡ, khắc phục nội dung thuộc thẩm quyền, đồng thời tổng hợp đề xuất các bộ, ngành Trung ương làm rõ, hướng dẫn và điều chỉnh những cơ chế, chính sách còn bất cập tại địa phương. 

Kết quả, 9 tháng đầu năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo vùng đồng bào DTTS ước giảm 5%; 1 xã ra khỏi diện đặc biệt khó khăn. Tổng vốn huy động thực hiện Chương trình năm 2024 dự kiến 1.913.738 triệu đồng. Công tác giải ngân nguồn vốn ngân sách Trung ương năm 2024 đến ngày 31/9/2024 đạt 333.186/1.525.457 triệu đồng, bằng 22% kế hoạch Trung ương giao, trong đó vốn đầu tư giải ngân đạt 41,5% vốn Trung ương giao.

Mặc dù đã đạt được những kết quả nhất định; tuy nhiên, trong quá trình triển khai Chương trình MTQG 1719, tỉnh Lào Cai cũng còn những khó khăn, vướng mắc nhất định. Cụ thể, kết quả giải ngân nguồn vốn sự nghiệp còn chậm và thấp (đạt 8%). Đặc biệt, Lào Cai là tỉnh chịu thiệt hại nặng nề về người và tài sản do hoàn lưu cơn bão số 3 gây ra, đã ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ giải ngân nguồn vốn Chương trình MTQG 1719. Trong đó, một số nội dung, dự án thành phần thuộc Chương trình triển khai năm 2024 đã chuẩn bị đầy đủ thủ tục để thực hiện hoặc đang thực hiện… đã không tiếp tục triển khai được hoặc thực hiện theo hồ sơ đã duyệt, mà phải điều chỉnh, bổ sung, thậm chí dừng thực hiện...

Tại Hội nghị, các địa phương đã nêu lên những khó khăn, đồng thời đề xuất các giải pháp để thực hiện có hiệu quả nguồn vốn Chương trình MTQG 1719 sau ảnh hưởng của thiên tai, mưa lũ.

Kết luận Hội nghị, ông Nguyễn Xuân Nhẫn, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Lào Cai, đề nghị các Phòng Dân tộc cần tiếp tục rà soát các nhiệm vụ năm kế hoạch; nhiệm vụ của nhiệm kỳ đã được giao để có đánh giá khách quan, cụ thể; đặc biệt các chỉ tiêu đạt thấp (dưới 70%); các chỉ tiêu khó đạt do ảnh hưởng bão số 3 để kịp thời tham mưu cấp ủy, chính quyền có biện pháp chỉ đạo, tháo gỡ kịp thời. 

Bên cạnh đó, tập trung tháo gỡ khó khăn trong thực hiện Chương trình MTQG 1719; chủ động tham mưu, phối hợp, hướng dẫn, đôn đốc các xã trong thực hiện chính sách dân tộc; công tác dân tộc và 10 dự án của Chương trình MTQG 1719. 

Đổi mới phương pháp nắm tình hình dân tộc, từ thụ động sang chủ động: đó là chủ động nêu các vấn đề cần quan tâm để đồng báo DTTS, Người có uy tín tham gia, tương tác, qua đó để tổng hợp, nắm tình hình...