4 năm sau ngày giải phóng Ðiện Biên Phủ, theo Quyết định của Bộ Tổng Tham mưu, Sư đoàn 316 được lệnh trở lại Ðiện Biên nhận nhiệm vụ phát triển kinh tế.

Với khẩu hiệu “Lấy Tây Bắc làm quê hương, lấy Nông trường làm gia đình”, hầu hết cán bộ, chiến sĩ đã về quê đưa vợ, con lên xây dựng Nông trường. Với tất cả lòng nhiệt huyết và trách nhiệm của người lính Cụ Hồ, các chiến sĩ Ðiện Biên năm xưa tiếp tục bước vào “trận chiến” mới, trận chiến “xóa đói nghèo” trên nền chiến trường mà họ từng chiến đấu kiên trung.

Nhắc lại “trận chiến” mới kéo dài 21 năm ở huyện nghèo biên giới Mường Tè (tỉnh Lai Châu cũ), với vô vàn gian nan, thử thách, ông Miều nhớ nhất là quãng thời gian 5 năm (1958 - 1963) trực tiếp phụ trách xã Hua Bum. Ông Miều kể: Ðịa bàn lạ, tiếng mình bà con không biết mà tiếng bà con thì mình cũng không hiểu. Cảm nhận khó khăn, thiệt thòi của đồng bào DTTS; quyết tâm thực hiện nhiệm vụ, mỗi ngày chúng tôi đều lên lịch đến từng nhà gặp gỡ bà con. Ban đầu là làm quen, sau thì tiếp xúc bằng việc làm, dần dà đồng bào quen với cán bộ người Kinh, họ cho cán bộ ở cùng và làm theo cách làm của cán bộ. Cán bộ nhiệt tình, động viên người dân đã học hỏi cách cấy lúa, nuôi thêm vịt, gà cải thiện bữa ăn. Cùng với sự quan tâm của Đảng, Chính phủ bằng những chính sách xóa đói giảm nghèo nên đời sống đồng bào dân tộc ở Hua Bum dần khấm khá hơn.

Với ông Lê Đăng Điệng - chiến sĩ Điện Biên thuộc Trung đoàn 176, Sư đoàn 316, nguyên Trưởng phòng Kế hoạch Nông trường quốc doanh Điện Biên năm nay do tuổi cao, không đi lại được nữa nhưng ông vẫn cẩn thận giữ cuốn sổ vàng truyền thống ghi lại những dấu mốc quan trọng của Nông trường Quân đội Điện Biên, sau này là Nông trường quốc doanh Điện Biên như một kỷ vật quý. Lật mở những trang sổ vàng truyền thống ông Điệng cho biết: “Nhiệm vụ của Trung đoàn khi ấy là thu dọn chiến trường, rà phá bom mìn, phát triển kinh tế; xây dựng căn cứ địa Tây Bắc để cùng cả miền Bắc trở thành hậu phương vững chắc cho cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước”.

Ngay sau 1 tháng trở lại chiến trường Điện Biên Phủ, giữa bộn bề gian nan và thử thách trên mặt trận mới, tháng 4/1958 Trung đoàn 176, Sư đoàn 316 nhận được thư động viên của Bác Hồ. Những người lính tạm gác lại nỗi niềm riêng để bước vào cuộc chiến đấu mới. Cuộc chiến sử dụng “vũ khí” là những chiếc cày, chiếc cuốc để cải tạo thiên nhiên khắc nghiệt, làm sống lại mảnh đất Điện Biên Phủ từng thấm bao máu của đồng đội mình. 

Ông Điệng nhớ lại: “Ngày trở lại chiến trường Điện Biên Phủ là một bãi hoang vu, cây cối um tùm, ngổn ngang bom đạn, hầm hào, dây thép gai… Chúng tôi bắt tay phục hoang đất phải đi từng bước theo sát chân bộ đội công binh dò phá bom mìn. Vừa sản xuất, vừa khắc phục hạn hán… Những người lính chúng tôi lại tiếp tục đổ thêm nhiều mồ hôi, nước mắt và cả xương máu. Nhiều người mang thương tật vĩnh viễn để hồi sinh những mùa vàng trên cánh đồng Mường Thanh. 

Hôm nay, Điện Biên Phủ đã khoác lên mình tấm áo mới. Chứng kiến sự đổi thay của chiến trường xưa, những CCB như ông Phạm Bá Miều không khỏi xúc động và rưng rưng niềm thương nhớ đồng đội. Ông cho biết, cứ mỗi dịp kỷ niệm Chiến thắng Điện Biên Phủ, ông lại lên Nghĩa trang liệt sĩ đồi A1, thăm những đồng đội của mình. Đứng trước anh linh của đồng đội, những người đã hy sinh xương máu của mình cho Tổ quốc, người CCB này thường kể cho các anh nghe về những đổi thay của mảnh đất Điện Biên Phủ. 

“Tôi cũng nói với các đồng đội của mình rằng, các anh hãy yên nghỉ, chúng tôi những người may mắn được ở lại, cùng với các thế hệ hôm nay vẫn đang nỗ lực không ngừng đóng góp công sức của mình vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, CCB Phạm Bá Miều chia sẻ.