Vườn quốc gia Pù Mát là địa điểm du lịch nổi tiếng tại Nghệ An. Trong ảnh: Đua thuyền trên dòng sông Giăng trong vùng lõi Vườn quốc gia Pù Mát, ở xã Môn SơnThực tế cho thất, những lợi thế đặc trưng của miền Tây Nghệ An là rất lớn. Theo đó, có ba nhóm tài nguyên nổi bật, gồm hệ sinh thái tự nhiên gắn với Vườn quốc gia Pù Mát, Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Huống, khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt; bản sắc văn hóa phong phú của đồng bào Thái, Thổ, Khơ Mú, Mông và hệ thống nông sản đặc thù đã khẳng định thương hiệu như cam Vinh, chè hoa vàng, quế, mật ong, dược liệu dưới tán rừng.
Bởi vậy, việc tích hợp giá trị nông nghiệp và du lịch sẽ mở ra hướng đi mới giúp gia tăng giá trị sản phẩm và tạo sinh kế bền vững cho cộng đồng, trong đó có đồng bào các DTTS miền Tây của tỉnh.
Nhiều tham luận tại Hội thảo đã nhấn mạnh yêu cầu, chuyển đổi mạnh mẽ mô hình sản xuất từ nhỏ lẻ sang kinh tế hợp tác, kinh tế xanh, kinh tế trải nghiệm. Ứng dụng công nghệ số được xem là giải pháp trọng tâm, đặc biệt ở các khâu truy xuất nguồn gốc, xây dựng thương hiệu, bán hàng qua thương mại điện tử và quản trị thông minh trong chương trình nông thôn mới.
Một số nghiên cứu đề xuất, triển khai sâu rộng các mô hình sinh kế Carbon thấp, nông nghiệp tuần hoàn và trồng rừng gỗ lớn kết hợp du lịch sinh thái nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm phát thải.
Du khách đến với cánh đồng hoa ở xã Nghĩa LâmBên cạnh đó, Hội thảo cũng đề cập đến vai trò then chốt của cộng đồng trong phát triển du lịch nông nghiệp. Nhiều ý kiến cho rằng, cần tăng cường đào tạo kỹ năng cho người dân, nâng cao năng lực quản lý và vận hành mô hình du lịch cộng đồng, đồng thời bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống gắn với lễ hội, tri thức bản địa, kiến trúc nhà sàn và ẩm thực đặc trưng. Đây được xem là yếu tố nền tảng tạo nên sự khác biệt của du lịch miền Tây Nghệ An.
Từ những phân tích đa chiều, các chuyên gia đề xuất hệ thống giải pháp đồng bộ như hoàn thiện cơ chế chính sách hỗ trợ liên kết chuỗi, khuyến khích xã hội hóa đầu tư vào nông nghiệp và du lịch, xây dựng sản phẩm OCOP gắn với trải nghiệm du lịch, phát triển bản đồ số du lịch và củng cố mạng lưới hợp tác giữa nhà khoa học, doanh nghiệp và địa phương.
Đại diện Ban tổ chức khẳng định các kết quả nghiên cứu thu được từ hội thảo sẽ tiếp tục được tổng hợp để đề xuất với tỉnh và các cơ quan liên quan nhằm cụ thể hóa thành các chương trình, dự án phù hợp với điều kiện từng địa phương.
Hội thảo được kỳ vọng sẽ tạo thêm động lực cho phát triển nông nghiệp sinh thái, du lịch nông thôn và xây dựng nông thôn mới bền vững tại các xã miền Tây Nghệ An trong thời gian tới.