Nỗ lực giảm tỷ lệ “nhà tạm”
Quảng Trị là địa phương 14% dân số là người đồng bào DTTS. Trong đó, đồng bào Bru Vân Kiều chiếm đại đa số trong cộng đồng đồng bào các DTTS ở tỉnh Quảng Trị.
Vùng đồng bào DTTS và miền núi tỉnh Quảng Trị có diện tích hơn 313.000 ha, chiếm 68% diện tích đất tự nhiên của tỉnhTrong nhiều năm qua, từ những chính sách dân tộc, công tác dân tộc mà Đảng và nhà nước triển khai, đã tác động tích cực đến đời sống kinh tế- xã hội vùng đồng bào DTTS ở tỉnh Quảng Trị. Cùng với đó, tỉnh Quảng Trị cũng triển khai nhiều chính sách đặc thù để triển khai trong vùng đồng bào DTTS ở địa phương.
Trong đó, nổi bật là việc thực hiện Nghị Quyết 10/2018/NQ-HĐND về việc hỗ trợ đất ở đất sản xuất cho đồng bào các DTTS. Đặc biệt, khi số liệu về nhà ở trong Cuộc điều tra thu thập thông tin về thực trạng kinh tế- xã hội 53 DTTS năm 2019 được công bố, Quảng Trị đã điều chỉnh chính sách tăng ngân sách địa phương để hỗ trợ hộ đồng bào DTTS có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở. Với mục tiêu từng bước xóa hết nhà tạm, nhà dột nát trong vùng đồng bào DTTS ở Quảng Trị.
Theo đó, mỗi hộ đồng bào DTTS có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở được hỗ trợ 20 triệu đồng để sửa chữa và 60 triệu đồng để xây mới. Dựa trên số liệu về nhà ở trong quá trình điều tra thu thập thông tin về thực trạng kinh tế- xã hội 53 DTTS, địa phương cấp xã phân loại hộ cấp bách cần xây mới, hộ cấp bách cần sửa chữa.
Từ danh sách này, các địa phương trình cấp có thẩm quyền để phê duyệt đối tượng và cấp tiền, nghiệm thu nhà ở. Nhờ triển khai bài bản, chính sách hỗ trợ bài bản nên số chưa kiên cố, nhà tạm trong vùng đồng bào các DTTS ở Quảng Trị đã từng bước giảm mạnh. Tính từ đầu năm 2020 đến hết năm 2022, toàn vùng đồng bào DTTS ở Quảng Trị đã có 798 ngôi nhà được xây mới kiên cố, 1296 ngôi nhà được sửa chữa nâng cấp trở nên kiên cố.
Cùng với chính sách dân tộc của Nhà nước, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Quảng Trị đã vận động các tổ chức, doanh nghiệp, nhà hảo tâm để chung sức xóa nhà tạp trong vùng đồng bào DTTSĐồng hành cùng chính sách “xóa nhà tạm”của UBND tỉnh, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Quảng Trị cũng đã vào cuộc quyết liệt.Theo đó, đơn vị đã huy động các tổ chức, doanh nghiệp, nhà hảo tâm hỗ trợ để xây mới và sửa chữa được hàng ngàn ngôi nhà cho hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở trong vùng đồng bào DTTS. Tính từ đầu năm 2020 đến đầu 2022, UBMT Tổ quốc tỉnh Quảng Trị đã hỗ trợ xây mới được 153 ngôi nhà mới trong vùng đồng bào DTTS.
Từ điều chỉnh tăng mức hỗ trợ xây mới và sửa chữa nhà tạm trong vùng đồng bào DTTS mà UBND tỉnh Quảng Trị đã triển khai, đã từng bước xóa được nhà tạm trong vùng đồng bào DTTS. Đặc biệt khi Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719) được triển khai vùng đồng bào DTTS ở Quảng Trị chỉ còn gần 3.000 ngôi nhà chưa đảm bảo “3 cứng” theo tiêu chuẩn. So với thời điểm cuối năm 2019, số nhà chưa kiên cố và nhà tạm trong vùng đồng bào DTTS ở Quảng Trị đã giảm mạnh.
Chương trình MTQG 1719 trợ lực để xóa “nhà tạm”
Vùng đồng bào DTTS và miền núi tỉnh Quảng Trị có diện tích hơn 313.000 ha, chiếm 68% diện tích đất tự nhiên của tỉnh. Toàn tỉnh có 31 xã, thị trấn; 191 thôn vùng DTTS, trong đó có 28 xã, 187 thôn bản đặc biệt khó khăn. Đây cũng là các thôn bản, xã thuộc vùng thụ hưởng các chính sách trong Chương trình MTQG 1719. Quá trình thực hiện Chương trình MTQG 1719, UBND tỉnh Quảng Trị xác định nguồn lực từ nội dung hỗ trợ nhà ở tại Dự án 1, là nguồn trợ lực quan trọng, giúp địa phương hoàn thành mục tiêu xóa hết nhà tạm trong vùng đồng bào DTTS.
Trong 1.479 tỷ đồng mà Trung ương phân bổ để Quảng Trị thực hiện Chương trình MTQG 1719 giai đoạn 2021-2025, tỉnh Quảng Trị đã phân bổ trên 217 tỷ đồng để thực hiện nội dung hỗ trợ nhà ở tại Dự án 1. Theo đó, sẽ có trên 3.000 ngôi nhà “3 cứng” được hỗ trợ xây dựng để bàn giao cho hộ nghèo có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở tại vùng DTTS và miền núi.
Số liệu điều tra thực trạng 53 DTTS là cơ sở để địa phương hoạch định chính sách dân tộc phù hợp với thực tiễn vùng đồng bào DTTS (Trong ảnh: Gia đình bà Hồ Thị Múa ở thôn Đồng Đờng, xã Mò Ó, huyện Hướng Hóa (Quảng Trị) được an cư trong ngôi nhà “3 cứng” từ nguồn hỗ trợ của Chương trình MTQG 1719)Theo báo cáo của Ban Dân tộc tỉnh Quảng Trị, việc hỗ trợ nhà ở được các địa phương triển khai nhanh và hiệu quả. Tính lũy kế đến nay, toàn tỉnh đã xây dựng được trên 1.500 nhà “3 cứng”. Hiện nay, các địa phương có đối tượng được thụ hưởng đang tích cực giải ngân, sớm hoàn thành Dự án 1 trong nội dung hỗ trợ về nhà ở theo đúng tiến độ.
Đến thời điểm này, số liệu điều tra thu thập thông tin về thực trạng kinh tế-xã hội 53 DTTS chưa được công bố. Tuy nhiên, số lượng nhà tạm trong vùng đồng bào DTTS ở Quảng Trị đã giảm sâu so với thời điểm 2019.
Theo lãnh đạo Ban dân tộc tỉnh Quảng trị, cùng với các nguồn lực từ Chương trình MTQG 1719; Giảm nghèo bền vững; Nguồn hỗ trợ từ Mặt trận Tổ quốc tỉnh…, Quảng Trị đang phấn đấu đến 2026, trên địa bàn vùng DTTS ở Quảng Trị không còn có hộ dân sống trong nhà tạm.
