Năm 2015, được sự hướng dẫn của Hội Làm vườn huyện Bá Thước, 7 hộ gia đình dân tộc Mường xã Ái Thượng đã cải tạo vườn tạp, đầu tư làm giàn trồng gấc ở trên, trồng gừng ở dưới và thành lập ra HTX nông sản Bá Thước. Chị Trương Thị Thủy, Giám đốc HTX cho biết: “Nhận thấy được tiềm năng của cách làm này, các hộ gia đình đã tích cực tham gia. Ban đầu dự án hỗ trợ người dân kỹ thuật cải tạo vườn tạp cũng như cung cấp những kiến thức cơ bản để trồng gừng, gấc. Người dân có nhu cầu mua giống, mua phân bón sẽ được giới thiệu đơn vị cung cấp đạt chất lượng, giá thành hợp lý”.

Các thành viên trong HTX nông sản Bá Thước cải tạo đất để mở rộng sản xuất.

Nhờ khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp, lại sẵn đất vườn, vụ thu hoạch đầu tiên hiệu quả lớn gấp 3- 4 lần so với trồng lúa, giúp một số hộ thoát nghèo và có thể làm giàu. Mặt khác, đây cũng là mô hình phù hợp với nhiều đối tượng lao động, nhất là lao động nữ. Sau khi nhìn thấy rõ hiệu quả của mô hình trồng gấc, gừng, nhiều hộ nông dân huyện Bá Thước đã học tập và làm theo. Đến nay, HTX nông sản Bá Thước có tới 17 hộ gia đình tự nguyện tham gia.

Chị Trương Thị Huấn, thành viên HTX cho biết, quy trình trồng gấc, gừng rất đơn giản, ít chăm sóc, không tốn giống, phân bón. Như cây gấc trồng 1 năm mà có thể thu hoạch trong 5-6 năm. Sau khi tham gia vào HTX, gia đình tôi dành toàn bộ thời gian lao động để trồng gấc. Nhờ mô hình này, đời sống của gia đình từng bước thay đổi, trong nhà đã sắm sửa được nhiều đồ đạc. Cũng như gia đình tôi, các hộ khác đều được hướng dẫn làm phân vi sinh từ chất thải gia súc, rác thải nông nghiệp để bón cho gấc, gừng. Đồng thời, các hộ dân đã biết sơ chế gấc để bán. Riêng phần hạt được sơ chế để làm thuốc xoa bóp, còn vỏ quả để làm phân vi sinh. Hiện nay sản phẩm gấc của bà con được cung ứng cho Công ty Vinaga, còn gừng thì được Công ty Trí Đức nhận tiêu thụ.

Năm 2016, HTX nông sản Bá Thước đã mang mô hình trồng gấc, gừng tham gia Cuộc thi “Sáng kiến giảm nghèo” do Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội phối hợp Đại sứ quán Ailen tại Việt Nam tổ chức. Được đánh giá rất cao về hiệu quả, cũng như sáng kiến phù hợp, xuất phát từ nội lực của người dân, mô hình trồng gấc, gừng đã giành giải 3 tại Cuộc thi. Mới đây, tháng 5/2018, chị Nguyễn Thị Thủy, Giám đốc HTX nông sản Bá Thước đã được vinh danh trong Chương trình “Khát vọng khởi nghiệp- Bừng sáng bản làng” (do Ủy ban Dân tộc phối hợp với Đài Tiếng nói Việt Nam tổ chức) nhờ mô hình trồng gừng, gấc.

Với thành công từ trồng kết hợp gấc và gừng, hiện nay, HTX nông sản Bá Thước còn trồng thêm các loại rau, ớt, củ đậu, dưa vàng… Theo chị Thủy chia sẻ, sau đợt ảnh hưởng của thời tiết năm ngoái, gấc và gừng đã trồng giảm đi, thay vào đó ớt trở thành sản phẩm chủ đạo của HTX. Vào đợt thu hoạch vừa qua, 2ha ớt cho thu về gần 100 triệu đồng. Trong thời gian tới, thay vì tập trung trồng gấc và gừng HTX sẽ tiếp tục cho trồng ớt để hạn chế rủi ro khi gặp mưa lũ.

HỒNG MINH