“Nếu mình không bắt đầu, ai sẽ giúp bà con thay đổi?”

Thượng tọa Hà Văn Phụng sinh năm 1966. Tuổi thơ ông gắn với cảnh khó khăn, với những ngày theo cha mẹ mò cua, bắt ốc, làm thuê để đủ miếng ăn cho gia đình có đến 9 anh chị em. Chính những tháng ngày cơ cực ấy đã gieo vào lòng ông nỗi thấu cảm sâu sắc với cảnh khó của đồng bào quê mình.

Năm 1994, ông xuất gia với tâm nguyện báo hiếu và hành thiện. Thượng tọa luôn ý thức rằng, tu hành không chỉ nằm trong lời kinh tiếng kệ, mà còn là góp sức để cuộc sống quanh mình bớt vất vả.

Khi được giao Trụ trì chùa Xà Xiêm Cũ năm 2004, nỗi day dứt lớn nhất của Thượng tọa, là chuyện đường sá. Bà con đi làm phải qua cầu khỉ chông chênh, trẻ con đi học mùa mưa phải lội bùn, chèo xuồng hàng cây số. Bởi vậy, Thượng tọa luôn tự nhủ: “Nếu mình không bắt đầu, ai sẽ giúp bà con thay đổi?".

Phát huy vai trò là Người có uy tín, Thượng tọa Hà Văn Phụng quyết tâm bắt tay vào việc vận động xây dựng những cây cầu đầu tiên. Không qua trường lớp chuyên môn, Thượng tọa tự mày mò đo đạc, phác thảo bản thiết kế, rồi vận động mạnh thường quân hỗ trợ xi măng, sắt thép; phật tử góp công để tiết giảm tối đa chi phí. Nhờ cách làm này, nhiều công trình chỉ tốn khoảng 70% so với đơn giá thông thường. Nhà chùa lo phần ăn uống, còn bà con các ấp thì thay phiên nhau phụ hồ, trộn bê tông.

Tính từ năm 2005 đến nay, Thượng tọa Hà Văn Phụng đã chủ trì thiết kế và thi công 6 cây cầu bê tông và 2 tuyến đường nông thôn. Mỗi cây cầu hoàn thành là thêm một tuyến học sinh đi lại an toàn, thêm một xóm bớt chia cắt.

Có cây cầu giá trị hơn 1 tỷ đồng, UBND xã hỗ trợ 300 triệu, nhưng Thượng tọa xin trả lại 100 triệu để chính quyền giúp những nơi khó khăn hơn. “Ở đâu cũng cần, giúp được nơi khác là điều nên làm”, Thượng tọa Hà Văn Phụng nói giản dị.

Không chỉ xây cầu mở đường, mỗi năm Thượng tọa Hà Văn Phụng còn vận động hơn 500 phần quà cho hộ nghèo và học sinh; hỗ trợ các hoạt động phúc lợi với tổng trị giá hơn 2 tỷ đồng. Đặc biệt, Thượng tọa còn vận động và đại diện đứng ra hiến đất chùa để xây trường học.

Vào dịp Hè, chùa còn mở lớp dạy chữ Khmer cho gần 200 chư tăng và con em người dân tộc Khmer, góp phần giữ gìn tiếng nói, chữ viết truyền thống - niềm tự hào của cộng đồng Khmer Nam Bộ.

Nhờ sự tận tâm của Thượng tọa Hà Văn Phụng, phum sóc ngày càng đoàn kết, bà con tin tưởng và chủ động tham gia các công trình chung. “Sư làm trước, làm thật lòng, nên mình cũng muốn góp một tay”, nhiều người dân chia sẻ.

Lan tỏa tinh thần “Học và làm theo Bác” bằng những việc làm giản dị

Điều tạo nên sự tôn kính dành cho Thượng tọa Hà Văn Phụng không chỉ là những công trình, mà còn ở cách sống và vun bồi đạo đức cho cộng đồng. Thượng tọa cho hay: “Học và làm theo Bác Hồ” không phải khẩu hiệu treo tường mà phải là lối sống mỗi ngày".

Trong những buổi sinh hoạt tôn giáo, hay trong các dịp lễ hội truyền thống, Thượng tọa thường kể những câu chuyện giản dị về Bác, hướng dẫn phật tử sống tiết kiệm, siêng năng lao động, yêu thương và đùm bọc nhau. Nhờ vậy, phong trào xóa đói giảm nghèo của xã Bình An có chuyển biến rõ rệt, nhiều hộ dân mạnh dạn áp dụng kỹ thuật mới, phát triển mô hình kinh tế gia đình.

Ông Lâm Huỳnh Nhân, Bí thư Đảng ủy xã Bình An, nhận xét: “Ngoài việc phật sự, Thượng tọa Hà Văn Phụng rất nhiệt tình với hoạt động cộng đồng, đặc biệt là phát triển giao thông nông thôn và dạy chữ Khmer cho thanh thiếu niên. Cũng nhờ có Thượng tọa truyền đạt, mà nhiều chính sách của Nhà nước đến với người dân rất nhanh…”.

Ông Danh Phúc, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh An Giang, cho biết: Thượng tọa Hà Văn Phụng, là một tấm gương Người có uy tín tiêu biểu trên địa bàn tỉnh. Thượng tọa rất tích cực trong tuyên truyền, vận động đồng bào Khmer tham gia xây dựng nông thôn mới, đẩy mạnh tăng gia sản xuất, ứng dụng khoa học - kỹ thuật cải thiện đời sống. 

"Vào các ngày rằm, ngày 30 âm lịch, Thượng tọa lồng ghép phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến phật tử; kiên quyết đấu tranh với các quan điểm sai lệch về chính sách dân tộc, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng", ông Danh Phúc chia sẻ thêm.

Giữa những con đường bê tông vừa đủ hai bánh xe lăn qua, giữa tiếng học trò ríu rít đến trường, hình ảnh vị sư lặng lẽ đo đạc, kiểm tra từng mố cầu đã trở thành quen thuộc. Thượng tọa không nói nhiều, cũng chẳng nhận mình làm điều lớn lao.

Nhưng với người dân Xà Xiêm, Thượng tọa đã làm được điều là mang ánh sáng của tri thức, của văn minh nông thôn mới về với phum sóc. Và chính sự tận tâm, khiêm nhường ấy làm nên chân dung một nhà sư Khmer dành cuộc đời để nâng bước cho cộng đồng của mình.

Với những đóng góp bền bỉ, Thượng tọa Hà Văn Phụng đã được trao nhiều Giấy khen, Bằng khen về công tác từ thiện xã hội; được Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc (nay là Bộ Dân tộc và Tôn giáo) tặng Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp phát triển dân tộc”.