Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2021 - 2025 là chương trình trọng điểm của Chính phủ nhằm phát triển nông thôn toàn diện, bền vững. Trong đó, ngành GD&ĐT có vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, góp phần đạt các tiêu chí NTM, đặc biệt là tiêu chí Tỷ lệ trường học các cấp, phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi; phổ cập giáo dục tiểu học; phổ cập giáo dục trung học cơ sở; xóa mù chữ và nâng cao chất lượng đào tạo nghề...

Theo báo cáo kết 5 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, ngành Giáo dục đã đạt nhiều tiêu chí quan trọng. Cụ thể, từ năm 2021 - 2025, toàn quốc có 87,5% xã đạt tiêu chí Trường học. Tỷ lệ trường đạt chuẩn quốc gia tăng từ 10,9% (năm 2020) lên 62,8% (năm 2024), trong đó mầm non đạt 66,9% (mức 1) và 16,2% (mức 2); tiểu học đạt 43,4% (mức 1) và 18,2% (mức 2); THCS đạt 52,4% (mức 1) và 13,9% (mức 2).

Đến ngày 30/6/2025, có 50,5% số huyện đạt chuẩn tiêu chí số 5 về giáo dục nông thôn mới, với 45,1% trường THPT đạt chuẩn quốc gia mức độ 1 và 64,5% trung tâm GDNN-GDTX đạt kiểm định chất lượng cấp độ 1. 20,3% số huyện đạt chuẩn tiêu chí số 5 về giáo dục nông thôn mới nâng cao.

Đi đôi với nâng cấp cơ sở vật chất, chất lượng giáo dục cũng có bước tiến đáng kể. Công tác phổ cập được duy trì và nâng chất trên toàn quốc. Đến nay, 100% tỉnh, thành đã đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học và trung học cơ sở, trong đó có 64% địa phương đạt chuẩn tiểu học mức độ 3.

Công tác xóa mù chữ tiếp tục đem lại chuyển biến rõ rệt. Tỷ lệ người biết chữ trong nhóm tuổi 15 - 60 đã tăng từ 97,85% năm 2021 lên 99,1% vào năm 2025. Đến nay, 55/63 tỉnh, thành đã đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2, trong khi 100% đơn vị duy trì mức độ 1…

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Lê Tấn Dũng nhấn mạnh, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM giai đoạn 2021 - 2025 là chương trình trọng điểm của Chính phủ, trong đó giáo dục giữ vai trò then chốt để nâng cao chất lượng nhân lực và hoàn thành các tiêu chí về trường học, phổ cập, xóa mù chữ.

Ngành Giáo dục đã đạt bước tiến lớn trong việc nâng cấp cơ sở vật chất trường học. Tỷ lệ trường đạt chuẩn quốc gia tăng đáng kể trên cả nước, đặc biệt ở các khu vực khó khăn. Sự gia tăng tỷ lệ trường đạt chuẩn quốc gia phản ánh nỗ lực đồng bộ của các cấp chính quyền và sự tham gia tích cực của cộng đồng, góp phần thực hiện hiệu quả Chương trình giáo dục.

Phát biểu tại Hội nghị, ông Trần Anh Tuấn, Phó Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng cho biết: Từ nguồn lực đầu tư của Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, điều kiện dạy - học ở các xã miền núi cao của Đà Nẵng đã và đang được cải thiện đáng kể, góp phần điều hòa chất lượng giáo dục cũng như công bằng trong thụ hưởng.

Tuy nhiên, một số xã đạt tiêu chí ở mức tối thiểu, đặc biệt ở khu vực miền núi, do thiếu nguồn lực duy trì cơ sở vật chất và tỷ lệ bỏ học cao sau khi đạt chuẩn.

Giai đoạn 2026 - 2030, Bộ GD&ĐT xác định mục tiêu trong thực hiện Chương trình MTQG về xây dựng nông thôn mới, tập trung hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, trọng tâm là phát triển phẩm chất, năng lực người học, tạo đột phá về nguồn lực, động lực và không gian mới cho phát triển giáo dục và đào tạo đảm bảo cơ hội bình đẳng cho mọi người, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào DTTS và miền núi.