Quốc hội vừa tiến hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn đối với lĩnh vực dân tộc thuộc trách nhiệm của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh. Đã có 62 đại biểu đăng ký chất vấn, trong đó, có 35 đại biểu tham gia chất vấn với 28 đại biểu nêu câu hỏi và 7 đại biểu tham gia tranh luận. Còn 27 đại biểu đăng ký nhưng chưa được đặt câu hỏi do hết thời gian, các đại biểu gửi nội dung chất vấn để Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc trả lời bằng văn bản theo quy định.

Với trách nhiệm tư lệnh ngành, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh đã trả lời đầy đủ, đi thẳng vào vấn đề các nội dung thuộc trách nhiệm của Ủy ban Dân tộc và công tác phối hợp với các Bộ, ngành trong triển khai thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia. Chính sách thu hút nguồn lực hỗ trợ đầu tư phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn. Giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong chính sách dân tộc liên quan đến phân định các xã, thôn vùng đồng bào DTTS và miền núi. Việc giải quyết khó khăn về đất ở, đất sản xuất cho đồng bào DTTS, khắc phục tình trạng du cư, du canh tự phát, chặt phá rừng...

Theo dõi phiên chất vấn, nhiều cử tri và đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đánh giá cao nội dung trả lời chất vấn của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc và cho rằng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm đã bám sát thực hiện, trả lời đúng, trúng vấn đề ĐBQH nêu. Nguyên Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hoàng Xuân Lương đánh giá, các câu hỏi của các ĐBQH đã tập trung vào những vấn đề mà vùng đồng bào DTTS đang rất quan tâm; phần trả lời của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh cũng sát với thực tiễn, sát với những yêu cầu của các ĐBQH.

Ông Bế Văn Hùng - Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Cao Bằng đánh giá, các ĐBQH đã đặt ra những câu hỏi đúng những nội dung trọng tâm, những khó khăn vướng mắc hiện nay trong thực hiện chính sách dân tộc và Chương trình MTQG 1719. Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc đã trả lời chất vấn đúng, cụ thể, ngắn gọn những câu hỏi mà các đại biểu đặt ra và thể hiện bản lĩnh của tư lệnh ngành - người nắm rõ, hiểu được những vấn đề trọng tâm, cốt lõi của lĩnh vực mình phụ trách.

Qua Báo cáo của Chính phủ về tình hình thực hiện chính sách dân tộc giai đoạn 2021 - 2022 và báo cáo của Ủy ban Dân tộc gửi đến các ĐBQH về một số nội dung liên quan đến nhóm vấn đề chất vấn và diễn biến của phiên chất vấn cho thấy, thời gian qua, với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, công tác dân tộc và việc thực hiện chính sách dân tộc đã đạt được những kết quả quan trọng, khá toàn diện, tạo nên nhiều chuyển biến trong đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào các DTTS và miền núi nước ta; góp phần tăng cường an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và khối Đại đoàn kết dân tộc; củng cố lòng tin của đồng bào DTTS đối với Đảng, Nhà nước.

Bên cạnh đó, vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế, nhất là việc chậm triển khai các Chương trình mục tiêu quốc gia. Một số văn bản hướng dẫn ban hành chậm hoặc thiếu đồng bộ, chưa rõ ràng, chưa có định mức cụ thể.

Phát biểu tại phiên chất vấn, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang cho rằng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc đã trả lời trực tiếp, thẳng thắn, trách nhiệm và đầy đủ ý kiến của các ĐBQH. Về Chương trình MTQG 1719, Phó Thủ tướng nêu rõ, có một số vướng mắc chính trong việc triển khai Chương trình và nêu lên những giải pháp của Chính phủ để thúc đẩy thực hiện Chương trình MTQG 1719 thời gian tới.

Theo Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang, thực tế ở địa phương cũng cho thấy, các địa phương không giải ngân được nhiều vốn Trung ương, nhưng giải ngân được tỷ lệ lớn vốn đối ứng địa phương, điều đó cho thấy những quy định còn vướng mắc, gây khó khăn, nên việc tháo gỡ ở các quy định này sẽ tạo được tác động tốt. Thời gian tới, với sự quan tâm của các ĐBQH, Chính phủ sẽ tiếp tục đẩy mạnh tháo gỡ, hoàn thiện cơ sở pháp lý vững chắc để Chương trình được giải ngân đúng theo yêu cầu.

Kết luận nội dung chất vấn thuộc lĩnh vực công tác dân tộc, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, với đặc thù là một quốc gia có nhiều dân tộc cùng sinh sống, Đảng và Nhà nước ta luôn khẳng định và nhất quán về chính sách dân tộc theo nguyên tắc các dân tộc bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng, giúp nhau cùng phát triển; vấn đề dân tộc và công tác dân tộc có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là vấn đề chiến lược cơ bản, lâu dài, cấp bách; là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, của hệ thống chính trị.

Chủ tịch Quốc hội ghi nhận phiên chất vấn diễn ra sôi nổi, trách nhiệm, thẳng thắn và xây dựng. Câu hỏi của các vị ĐBQH đã bám sát nội dung nhóm vấn đề chất vấn. Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc, mặc dù lần đầu tiên trả lời chất vấn, nhưng đã chuẩn bị tốt nội dung, nắm chắc vấn đề, sâu sát với thực tiễn, tập trung trả lời vào các vấn đề mà ĐBQH quan tâm, giải trình khá đầy đủ các vấn đề còn bất cập, hạn chế, đồng thời, đề xuất phương hướng nhằm khắc phục những bất cập trong lĩnh vực phụ trách. Qua chất vấn và trả lời chất vấn đã làm rõ thêm trách nhiệm của Chính phủ, Ủy ban Dân tộc và các Bộ, ngành, cơ quan có liên quan trong việc thực hiện chính sách dân tộc.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc, các Bộ trưởng, Trưởng ngành có liên quan tiếp thu tối đa ý kiến của ĐBQH, chỉ đạo quyết liệt thực hiện các giải pháp đã đề ra nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh tập trung quyết liệt triển khai các giải pháp để thực hiện hiệu quả Kết luận 65-KL/TW ngày 30/10/2019 của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 88/2019/QH14 ngày 18/11/2019 của Quốc hội; nghiên cứu sửa đổi Nghị định số 05/2011/NĐ-CP ngày 14/01/2011 của Chính phủ về công tác dân tộc để thể chế hóa đầy đủ, kịp thời các chủ trương, định hướng quan trọng về chính sách dân tộc cho giai đoạn 2021 - 2030. Huy động mọi nguồn lực để đầu tư phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi; trong đó, tập trung vào địa bàn đặc biệt khó khăn, nhóm dân tộc còn nhiều khó khăn và có khó khăn đặc thù…

Sớm hoàn thành việc rà soát, tổng hợp, sửa đổi, bổ sung danh sách thôn đặc biệt khó khăn, xã khu vực III, khu vực II, khu vực I giai đoạn 2021 - 2025; lập danh sách các xã đạt chuẩn nông thôn mới, các xã, thôn chia tách, sáp nhập hoặc đề nghị điều chỉnh tên gọi; trên cơ sở đó, nghiên cứu, đề xuất giải pháp cụ thể đối với việc phân định vùng dân tộc và miền núi theo trình độ phát triển phù hợp với thực tiễn và các quy định hiện hành.

Đồng thời, tập trung triển khai hiệu quả Chương trình MTQG 1719; thực hiện hiệu quả chính sách hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, chuyển đổi nghề cho các hộ đồng bào DTTS chưa có hoặc thiếu đất ở, đất sản xuất. Hạn chế tối đa chuyển đổi mục đích sử dụng rừng tự nhiên sang mục đích ngoài lâm nghiệp; hoàn thành việc giao đất, giao rừng, cho thuê rừng gắn với cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp, bảo đảm tất cả diện tích rừng và đất được quy hoạch cho phát triển lâm nghiệp phải được giao, cho thuê đến những chủ rừng thực sự.