Theo Nghị quyết này, tổng nguồn kinh phí được phân bổ để thực hiện 10 dự án của Chương trình MTQG 1719 là 801,478 tỷ đồng. Trong đó, chi cho lĩnh vực sự nghiệp giáo dục - đào tạo và dạy nghề là 97,416 tỷ đồng; lĩnh vực sự nghiệp văn hóa thông tin là 21,774 tỷ đồng; lĩnh vực sự nghiệp y tế, dân số và gia đình là 14.860 tỷ đồng; các hoạt động kinh tế là 633,193 tỷ đồng; sự nghiệp đảm bảo xã hội là 34,235 tỷ đồng.

Dù đã có Nghị quyết phân bổ vốn sự nghiệp nguồn ngân sách Trung ương của Hội đồng Nhân dân tỉnh. Tuy nhiên, muốn thực hiện được Nghị quyết này thì cần chờ quyết định phân bổ cụ thể của UBND tỉnh. Hiện tại, thời gian đã đi quá 1/3 tháng 5 năm 2024.

Trao đổi với Báo Dân tộc và Phát triển, nhiều địa phương cho hay, các huyện đều đang chờ kế hoạch phân bổ vốn của UBND tỉnh mới ban hành kế hoạch của huyện và thực hiện.

Còn phó phòng Dân tộc huyện Kỳ Sơn chia sẻ thêm: nếu cho huyện được thực hiện theo cơ chế đặc thù từ Nghị quyết 111/2024/QH15 ngày 18/01/2024 của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù trong thực hiện các Chương trình MTQG, thì có thể giải ngân, nếu không thì phải trả lại. Hiện tại, chúng tôi đang tham mưu UBND huyện trình HĐND huyện phân bổ vốn sự nghiệp cho các đơn vị.

Thực tế cho thấy, nguồn kinh phí sự nghiệp phân bổ hàng năm chậm dẫn tới nhiều địa phương phải điều chỉnh chuyển trả hoặc lùi thời gian thực hiện. Cụ thể, năm 2023, mãi đến 22/5/2023, thì UBND tỉnh Nghệ An mới có Quyết định 1425 phân bổ kế hoạch vốn sự nghiệp năm 2023 nguồn ngân sách Trung ương thực hiện Chương trình MTQG 1719. 

Năm nay, thời gian đã đi quá 1/3 tháng 5 năm 2024 nhưng UBND tỉnh Nghệ An vẫn chưa có quyết định, kế hoạch phân bổ vốn sự nghiệp thực hiện Chương trình MTQG 1719. Điều này gây những khó khăn trong lập dự toán, kế hoạch chi tiết thực hiện các nội dung của Chương trình MTQG 1719 từ nguồn vốn sự nghiệp ở các đơn vị cơ sở.

Đây cũng chính là nguyên nhân, năm 2023 tại tỉnh Nghệ An ghi nhận nhiều địa phương không thực hiện được một số nội dung, tiểu dự án, dự án của Chương trình MTQG 1719 từ nguồn vốn sự nghiệp, dẫn tới phải làm văn bản chuyển trả hoặc điều chuyển thời gian thực hiện sang năm kế tiếp.

Cụ thể như, tại huyện Con Cuông, nguồn vốn sự nghiệp năm 2022 và 2023, thuộc chương trình MTQG 1719 giai đoạn 2021-2025 được phân bổ là 165,27 tỷ đồng. Tuy nhiên, bám sát kế hoạch và tiến độ thực hiện, huyện Con Cuông điều chuyển, đề xuất trả nguồn kinh phí sự nghiệp năm 2022 là 18,852 tỷ đồng; điều chuyển, đề xuất trả nguồn kinh phí sự nghiệp năm 2023 là 77,288 tỷ đồng. Như vậy, tổng kinh phí đề xuất trả nguồn sự nghiệp năm 2022 và 2023 của huyện là 96,14 tỷ đồng.

Còn tại huyện Kỳ Sơn, để đảm bảo tiến độ thực hiện các dự án, địa phương này cũng xin điều chỉnh nội dung thực hiện Chương trình MTQG 1719 nguồn vốn sự nghiệp năm 2022 và năm 2023 kéo dài sang năm 2024, như: mục “hỗ trợ học nghề” thuộc nội dung 3 “hỗ trợ chuyển đổi nghề và nước sinh hoạt phân tán” của Dự án 1; tiểu dự án 1 “phát triển kinh tế nông, lâm nghiệp bền vững gắn với bảo vệ rừng và nâng cao thu nhập cho người dân” của Dự án 3; tiểu dự án 2 “hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị vung trồng dược liệu quý, thúc đẩy khởi sự kinh doanh, khởi nghiệp và thu hút đầu tư vùng đồng bào DTTS và miền núi” của Dự án 3; tiểu dự án 1 “Đầu tư phát triển KT - XH nhóm DTTS rất ít người, nhóm dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, dân tộc có khó khăn đặc thù” của Dự án 9; tiểu dự án 2 “giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS và miền núi” của Dự án 9; tiểu dự án 2 “ứng dụng công nghệ thông tin hỗ trợ phát triển KT-XH và đảm bảo an ninh trật tự vùng đồng bào DTTS và miền núi”...

Trước thực tế một số tiểu dự án do đối tượng thụ hưởng ít, hướng dẫn chưa đầy đủ, người dân không có nhu cầu, thiếu điều kiện thực hiện nên huyện Thanh Chương cũng đã đề xuất phương án điều chỉnh kế hoạch vốn sự nghiệp thuộc Chương trình MTQG 1719 của năm 2023 là hơn 4,537 tỷ đồng vốn sự nghiệp sang đơn vị khác; với lí do là gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện nên không thể giải ngân hết nguồn vốn. 

Ông Lang Văn Hoài, Phó chánh Văn phòng UBND huyện Thanh Chương cho biết: huyện đã đề nghị điều chuyển kế hoạch vốn sự nghiệp gồm: tiểu dự án 1 của Dự án 3; tiểu dự án 3 của Dự án 5 "; tiểu dự án 1 và tiểu dự án 2 của Dự án 9 sang đơn vị khác.

Từ câu chuyện nhiều địa phương xin trả, điều chuyển nguồn vốn sự nghiệp năm 2022, năm 2023 đã cho thấy, có một nguyên nhân bắt nguồn từ việc phân bổ chậm. Điều này còn kéo theo hệ lụy là các nội dung, tiểu dự án, dự án của Chương trình MTQG 1719 giai đoạn 1 từ 2021-2025 sẽ khó khăn trong việc hoàn thành theo kế hoạch, lộ trình.

Liệu năm 2024 này, câu chuyện phân bổ vốn sự nghiệp có tiếp tục “điệp khúc” chậm?!