Theo báo cáo tại Hội nghị, năm 2021, UBDT thực hiện các nhiệm vụ công tác dân tộc trong bối cảnh có nhiều thách thức và khó khăn hơn so với dự báo: Dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, khó lường tác động toàn diện tới kinh tế - xã hội (KT-XH), quốc phòng, an ninh của cả nước, trong đó có vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi; thiên tai, thời tiết diễn biến phức tạp gây thiệt hại lớn tại các tỉnh miền núi phía Bắc và các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên; tình trạng xâm nhập mặn và hạn hán vẫn tiếp diễn ở Đồng bằng sông Cửu Long… đã ảnh hưởng lớn tới sản xuất và đời sống Nhân dân vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, UBDT đã nỗ lực với quyết tâm cao nhất thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp công tác dân tộc năm 2021. Đặc biệt, tập trung chỉ đạo thực hiện các biện pháp cấp bách bảo đảm an sinh xã hội, động viên đồng bào các DTTS tích cực lao động, sản xuất, chấp hành tốt các chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước, nghiêm túc thực hiện các quy định về phòng, chống dịch, góp phần thực hiện thành công “mục tiêu kép” của Chính phủ vừa phòng, chống dịch bệnh Covid-19, vừa thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, bảo đảm an sinh xã hội và đời sống của người dân. Nhờ đó, tình hình KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi có chuyển biến tích cực.

Năm 2021, UBDT đã tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành 4 đề án: Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG); Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt danh sách các dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, có khó khăn đặc thù giai đoạn 2021 - 2025; Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc Phê duyệt danh sách các xã thuộc khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2025; Quyết định của Thủ tướng Chính phủ ban hành nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ vốn đầu tư công nguồn ngân sách trung ương hỗ trợ thực hiện Chương trình MTQG. Bên cạnh việc xây dựng các đề án trong Chương trình công tác của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ năm 2021, UBDT triển khai xây dựng một số thông tư hướng dẫn thực hiện các Dự án và quy trình giám sát, đánh giá thực hiện Chương trình MTQG…

Với những kết quả đó, năm 2022, UBDT đề ra một số nhiệm vụ trọng tâm: Tiếp tục triển khai thực hiện tốt các Chỉ thị, Nghị quyết, Kết luận của Đảng, Quốc hội, Chính phủ; các văn bản chỉ đạo, điều hành của Thủ tướng Chính phủ có liên quan đến công tác dân tộc; Tổ chức thực hiện tốt Chương trình MTQG, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025; Tập trung xây dựng các đề án, chính sách dân tộc trong Chương trình công tác của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ năm 2022; Tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế các chương trình, chính sách dân tộc để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của chính sách giai đoạn 2021 - 2025…

Thảo luận tại Hội nghị, các đại biểu đồng tình và đánh giá cao những kết quả việc thực hiện triển khai công tác dân tộc trong năm 2021. Vùng DTTS và miền núi đã có nhiều thay đổi tích cực, đời sống đồng bào được ổn định. Một số đại biểu đề nghị trong giai đoạn 2022 - 2025, UBDT và các bộ, ngành sớm hoàn thiện và ban hành cơ chế, chính sách và các văn bản hướng dẫn thực hiện Chương trình MTQG; Có hướng dẫn cụ thể về xác định địa bàn, đối tượng thụ hưởng các chính sách dân tộc trong giai đoạn 2021 - 2025; Chiến lược xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS để giúp cho các địa phương nghiên cứu, xây dựng đội ngũ cán bộ lâu dài bảo đảm phù hợp, chủ động và hiệu quả; Chỉ đạo xây dựng quy chế hoạt động của Người có uy tín thống nhất từ Trung ương đến địa phương; có chính sách đặc thù hỗ trợ đồng bào DTTS gặp khó khăn vì đại dịch covid 19…

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ biểu dương và đánh giá cao những nỗ lực, cố gắng của UBDT, các ban, bộ ngành Trung ương và các địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi trong năm 2021 trong công tác dân tộc và thực hiện chính sách dân tộc, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi; củng cố khối Đại đoàn kết toàn dân tộc và niềm tin của đồng bào DTTS đối với Đảng và Nhà nước.

Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh nhấn mạnh công tác dân tộc là vấn đề chiến lược cơ bản, lâu dài, cấp bách, là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, của hệ thống chính trị. Vì vậy, trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Thường trực đề nghị cơ quan làm công tác dân tộc cần lưu ý một số nhiệm vụ trọng tâm: Tập trung với quyết tâm chính trị cao nhất nhằm triển khai thực hiện có hiệu quả các Chương trình hành động, kế hoạch công tác để cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; Kết luận số 65-KL/TW, ngày 30/10/2019 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về công tác dân tộc trong tình hình mới; Nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp của các địa phương và các văn bản của Đảng, Nhà nước về công tác dân tộc.

Cùng với đó, cơ quan làm công tác dân tộc cần bám sát và nắm bắt tình hình thực tiễn các địa bàn vùng đồng bào DTTS và miền núi, đặc biệt là về đời sống của  đồng bào, tình hình thiên tai, dịch bệnh, di cư tự phát, các điểm “nóng” về an ninh trật tự; Tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả Chiến lược Công tác dân tộc giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Đề án tổng thể và Chương trình MTQG; Tập trung nghiên cứu, tham mưu hoàn thiện thể chế, hệ thống pháp luật về công tác dân tộc; cải cách về cơ cấu tổ chức, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của UBDT và tổ chức bộ máy cơ quan quản lý nhà nước thực hiện công tác dân tộc các cấp; Tiếp tục đổi mới công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, vận động người dân hiểu rõ và làm theo chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tạo sự đồng thuận cao trong cộng đồng, xã hội; Tăng cường công tác xây dựng, chỉnh đốn tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh, củng cố hệ thống chính trị cấp cơ sở vùng đồng bào DTTS và miền núi; Xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 11-CT/TW ngày 8/12/2021 của Ban Bí thư về việc tổ chức Tết Nhâm Dần năm 2022.

Thay mặt UBDT, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh trân trọng tiếp thu ý kiến chỉ đạo của đồng chí Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ và các ý kiến phát biểu của các cơ quan, các địa phương để cụ thể hóa vào kế hoạch công tác năm 2022, bảo đảm khả thi, thiết thực và hiệu quả. Bộ trưởng Chủ nhiệm Hầu A Lềnh mong muốn năm 2022 và những năm tiếp theo, UBDT tiếp tục nhận được sự quan tâm của các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ; đặc biệt là sự phối hợp của các bộ, ngành, cơ quan Trung ương, địa phương để công tác dân tộc, chính sách dân tộc, trọng tâm là Chương trình MTQG đạt được kết quả ngay từ năm đầu tiên triển khai.

Tại Hội nghị, ông Cầm Văn Thanh, Vụ trưởng Vụ Tổ chức Cán bộ (UBDT) đã công bố các quyết định khen thưởng: Tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba cho ông Bùi Văn Lịch, nguyên Vụ trưởng, Thư ký Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT vì đã có thành tích xuất sắc trong quá trình công tác góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc; Tặng thưởng Huân chương Đại đoàn kết dân tộc cho ông Nông Quốc Tuấn, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm UBDT vì đã có thành tích xuất sắc trong xây dựng khối Đại đoàn kết dân tộc, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.