Nếu ai được sinh ra và lớn lên ở Hà Nội hoặc có khoảng thời gian sinh sống, gắn bó với mảnh đất Thăng Long ngàn năm văn hiến chắc hẳn sẽ nằm lòng những con “phố sấu”. Gọi là phố sấu bởi hai bên đường đều trồng tới 80% số cây sấu. Những đường phố ấy có thể kể tới là: Trần Phú, Phan Đình Phùng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Thánh Tông…
Tại một số công viên, vườn hoa, cây sấu cũng hiện diện rất nhiều, đó là công viên Bách Thảo, khu vực quanh Hồ Gươm, vườn hoa Tăng Bạt Hổ… Giá trị của cây sấu làm bóng mát là quá tuyệt vời khi lá xanh, cành lá sum xuê, cây ít gãy đổ. Không những vậy, giá trị về kinh tế của quả sấu để chế biến làm nước giải khát, ô mai hay chế biến cùng các món ăn ngon cũng khiến nhiều người ưa thích trồng loại cây này. Chẳng thế mà trong những thập niên gần đây, cây sấu được trồng nhân rộng trên nhiều con đường, tuyến phố ở ven đô, ngoại thành. Một bộ phận người dân cũng có thu nhập khá từ việc khai thác quả sấu để bán…
Không riêng gì cây sấu, đường phố Hà Nội có sự hiện diện của rất nhiều loài cây được trồng làm bóng mát, tạo cảnh quan như: Phượng vĩ, bằng lăng, muồng, sao, tếch, xà cừ… Loài cây nào cũng khoe sắc đưa hương vào một thời khắc nào đó trong năm. Thế nhưng, với cây sấu thì mỗi khi đến mùa nở hoa, nó không rực rỡ phô trương như cây phượng vĩ hay bằng lăng mà hoa sấu dịu dàng với một màu trắng đục tinh khôi ẩn mình mãi tít trên các vòm cây cao vút.
Thường là khi mùa hoa sấu bắt đầu nở sẽ không nhiều người biết mà chỉ tới khi những cánh hoa bắt đầu rơi rụng theo gió, rải thảm dưới vỉa hè, quanh gốc cây thì họ mới kịp nhận ra. Giai đoạn hoa sấu rơi rụng nhiều thực ra đã là thời khắc chuẩn bị kết thúc mùa hoa, để tới lúc các đài hoa bắt đầu nhú quả non. Hoa sấu nhỏ li ti như những chiếc chuông, màu trắng đục, giản dị nhưng hương thơm dịu dàng, thoảng nhẹ vào không gian khiến bất cứ ai cũng cảm thấy khoan khoái, dễ chịu.
Nếu một sớm mai, khi mặt trời vừa lấp ló, hay buổi tối muộn, bạn thư thái tản bộ dưới những tán sấu già vào đúng mùa hoa nở sẽ vô cùng thích thú bởi vừa được thưởng thức mùi hương thơm dịu dàng, quyến rũ của hoa sấu, vừa được ngắm nhìn những cơn mưa hoa của vô vàn những cánh hoa sấu rụng rơi rắc xuống theo làn gió lay nhẹ. Thời khắc đó, hoa sấu đọng lại trên quần áo, vương trên tóc bạn, và đó là hình ảnh vô cùng lãng mạn, khó quên…
Quãng đời ấu thơ tôi đã trải qua biết bao nhiêu mùa hoa sấu nở hoa, với vô vàn kỷ niệm cùng lũ bạn bằng các trò chơi xâu chuỗi cánh hoa sấu để đeo cổ, đeo tay, rồi chơi trò đám cưới giả dưới những gốc cây sấu. Rồi thì mùa sấu nở hoa, bọn trẻ chúng tôi cũng hay tung tăng chạy nhảy, nô đùa dưới tán sấu để thưởng ngoạn, ngắm nhìn những “cơn mưa” hoa sấu rụng rơi khi trời đổ gió…
Thời gian trôi đi, lũ trẻ trong con hẻm nhỏ của tôi giờ mỗi đứa một phương. Vài đứa bạn tôi đi học ở nước ngoài rồi ở lại lập nghiệp, sinh sống, có lẽ những người bạn ấy luôn mang trong mình cồn cào nỗi nhớ, luyến lưu kỷ niệm của một thời tuổi thơ cùng mùa sấu nở hoa. Chẳng vậy, cứ ngưỡng thời khắc chuyển giao giữa xuân sang hè như thế này, mỗi lần điện thoại chuyện trò, bạn tôi ở phương xa đều không quên hỏi xem hoa sấu đã nở hoa chưa và nhắc tôi chụp vài tấm ảnh hoa sấu gửi qua để họ ngắm nhìn cho vơi bớt nỗi nhớ quê nhà…