Đồng bào Thái ở Tây Bắc quan niệm Mường trời có các đấng thần linh cai quản. Con người dưới trần gian chịu sự chi phối của trời và các đấng thần linh. Người nhà trời, thông qua người đại diện là Then sẽ xuống trần gian gặp gỡ dân bản, ban cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, bản làng yên vui. Then cũng là người đại diện cho hạ giới giãi bày tâm tư, nguyện vọng của muôn dân với trời và các đấng thần linh.

Để tưởng nhớ và cảm tạ công ơn của Then, hằng năm cứ vào dịp đầu tháng 3 Âm lịch, người Thái trắng vùng Mường So, Khổng Lào ở huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu lại tổ chức lễ hội mừng Then, mời Then xuống trần vui hội cùng dân bản, được gọi là Then Kin Pang (Then là chủ cõi trời, Kin Pang là ăn mừng, ăn hội).

Trong 3 ngày diễn ra của lễ hội Then Kin Pang có nhiều hoạt động phong phú mang đậm bản sắc văn hóa của người Thái trắng với các trò chơi dân gian và các môn thể thao như: Ném còn, bắn nỏ, bịt mắt đánh trống, đẩy gậy, trình diễn trang phục, văn nghệ, thi ẩm thực…

Ngày 10/3 Âm lịch là ngày chính của lễ hội, với nghi thức quan trọng là làm lễ cúng tại nhà Then. Tại đây, bà Then làm lễ cầu cúng cho người dân trong bản, trong xã những điều tốt đẹp, luôn khỏe mạnh, no ấm; cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, một năm may mắn, cuộc sống an lành, gia đình hạnh phúc.

Nghệ nhân Nông Văn Nảo cho biết: Hiện nay, dù cuộc sống đã có nhiều đổi thay, nhưng lễ hội vẫn được người Thái nơi đây tổ chức thường niên, để lưu giữ bản sắc dân tộc, giáo dục con cháu, niềm tự hào về cội nguồn của mình.

“Những nét đẹp trong văn hóa của dân tộc Thái ngày càng được lớp trẻ biết đến và tự hào về nguồn cội của mình”, Nghệ nhân Nông Văn Nảo chia sẻ.

Không khí Lễ hội Then Kim Pang năm nay rất nhộn nhịp và thu hút đông đảo du khách gần xa tới trải nghiệm và khám phá.

“Qua báo chí và mạng xã hội mình được biết tới Lễ hội Then Kin Pang, năm nay lễ hội tổ chức đúng vào dịp nghỉ Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương, nên gia đình quyết định tới đây để trải nghiệm. Rất ấn tượng với những nét độc đáo trong văn hóa của đồng bào Thái nơi đây; chắc chắn mình sẽ trở lại vào năm tới”, chị Phạm Lan Hương, đến từ quận Cầu Giấy, Hà Nội cho biết.

Năm nay, lễ hội Then Kin Pang tổ chức quy mô hơn và bài bản hơn. Chủ tịch UBND huyện Phong Thổ Vương Thế Mẫn cho biết: Lễ hội Then Kin Pang đang ngày càng lan tỏa với du khách gần xa bằng những giá trị văn hóa, tinh thần độc đáo của đồng bào Thái trắng ở khu vực Mường So, Khổng Lào.

“Chúng tôi đang nỗ lực bảo tồn, phát huy tốt các giá trị văn hóa những nét độc đáo trong văn hóa đồng bào các dân tộc trong huyện nói chung, văn hóa người Thái nói riêng với mục tiêu đưa lễ hội trở thành một điểm đến du lịch đặc sắc, hấp dẫn du khách mỗi khi đến với Lai Châu”, ông Mẫn nhấn mạnh.