Analytic
Báo Dân tộc và Phát triẻn
Chuyên trang

Dân tộc - Tôn giáo với sự phát triển của đất nước

Tìm trong di sản

Du Xuân thăm tượng Phật bà Quan âm nghìn mắt nghìn tay tại chùa Bút Tháp

NA (T/h) - 16:56, 10/02/2022

Chùa Bút Tháp, tên chữ là Ninh Phúc tự, một trong những danh lam cổ tự đẹp nhất ở vùng đồng bằng châu thổ Bắc Bộ, nơi lưu giữ 4 bảo vật quốc gia vẫn bảo tồn được tương đối nguyên vẹn. Đầu năm mới, chúng ta cùng du xuân về thăm chùa Bút Tháp- nơi hiện đang lưu giữ bức tượng Phật bà Quan âm nghìn mắt nghìn tay – một trong những bảo vật quý của quốc gia.

Chùa Bút Tháp nhìn từ trên cao
Chùa Bút Tháp nhìn từ trên cao

Chùa Bút Tháp xây dựng từ thế kỷ 14 với diện tích khoảng 10.000m2, chùa Bút Tháp tọa lạc tại thôn Bút Tháp (xã Đình Tổ, huyện Thuận Thành, Bắc Ninh), có kiến trúc độc đáo, bố cục hài hòa với môi trường thiên nhiên và rất sinh động.

Cũng như nhiều ngôi chùa cổ phía Bắc, chùa Bút Tháp được xây theo kiểu nội công ngoại quốc, với các công trình kiến trúc được bố trí cân xứng, chặt chẽ ở khu vực trung tâm.

Một góc chùa Bút Tháp
Một góc chùa Bút Tháp

Công trình ngoài cùng là tam quan, có kiến trúc tương đối giản dị. Tiếp đó là gác chuông 2 tầng 8 mái. Sau gác chuông là 7 tòa nhà nối tiếp nhau: Tiền Đường, Thiên Hương, Thượng điện, Tích Thiện Am, nhà Trung, Phủ thờ, Hậu đường với tổng chiều dài hơn 100 mét.

Tượng Phật bà Quan âm nghìn mắt nghìn tay trong chùa Bút Tháp
Tượng Phật bà Quan âm nghìn mắt nghìn tay trong chùa Bút Tháp

Bên cạnh giá trị lịch sử, kiến trúc, hiện trong chùa còn lưu giữ bốn nhóm bảo vật quốc gia là tượng Phật bà Quan âm nghìn mắt nghìn tay được công nhận năm 2012 và ba pho tượng Tam Thế, tòa Cửu phẩm liên hoa, Hương án cùng được công nhận là bảo vật quốc gia năm 2020. Các bảo vật đều được tạo tác từ thế kỷ XVII trên chất liệu gỗ.

Tượng được tạc bằng đá cao 3,7m, cánh tay xa nhất dài 200cm, gồm 2 phần: tượng và bệ. Tượng ngồi trong tư thế thiền định, có 11 mặt chính nhìn ra phía trước, và 2 mặt phụ ở hai bên, đầu đội mũ "thiên quan".

Đầu tượng tạo thành nhiều lớp, trên cùng là tượng A DI Đà ngồi trên toà sen trong tư thế thiền định. Tượng có 42 cánh tay lớn, các cánh tay để trần, các bàn tay trong tư thế ấn quyết và thiền định, các vòng cánh tay phụ tạo thành một vòng tròn lớn đặt rời phía sau tượng (gồm 789 cánh tay) trong mỗi bàn tay có 01 con mắt. Phật ngồi trên toà sen hồng được trang trí hoa văn: sóng nước, rồng mây…

Bệ tượng Phật bà Quan âm nghìn mắt nghìn tay
Bệ tượng Phật bà Quan âm nghìn mắt nghìn tay

Bệ tượng: hình rồng đội đài sen. Đài gồm ba lớp cánh sen cánh to xen lẫn cánh nhỏ. Phần bệ tượng được tạo theo kiểu sumeru bố trí thành nhiều cấp với hình chữ Nhật chém góc. Chính giữa có một hàng chữ Hán ghi niên đại tạc tượng: "Tuế thứ Bính Thân, thu nguyệt cốc nhật danh tạo". Mặt bên phải chạm hình hai ô trám lòng vào nhau, hình đồng tiền kép, chính giữ có ghi dòng chữ "Nam Đồng Giao Thọ Nam Trương tiên sinh phụng khắc". Hai dòng chữ cho biết ngày tạc tượng và người tạc tượng (Trương tiên sinh hoàn thành vào một ngày tốt mùa thu năm Bính Thân - 1656).

Họa tiết trên tượng Phật bà Quan Âm nghìn mắt nghìn tay
Họa tiết trên tượng Phật bà Quan Âm nghìn mắt nghìn tay

Tượng Phật bà Quan âm nghìn mắt, nghìn tay được coi là một tác phẩm độc nhất vô nhị trong nghệ thuật Phật giáo nói riêng và nghệ thuật tạo hình nói chung của Việt Nam thế kỷ XVII. Tượng được chạm khắc khéo với dáng hành đạo, thư thái, thể hiện nhiều tầng đầu chống nhau, nhiều lớp cánh tay tạo thành hình vòng tròn nổi. Bức tượng này là tác phẩm nghệ thuật đặc sắc của thời Lê Trung Hưng còn lại đến ngày nay.

Tin cùng chuyên mục
Kon Tum: Tuần Văn hóa - Du lịch lần thứ V diễn ra vào tháng 12/2024

Kon Tum: Tuần Văn hóa - Du lịch lần thứ V diễn ra vào tháng 12/2024

Chiều 19/11, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum tổ chức Họp báo cung cấp thông tin đến các cơ quan báo chí về sự kiện Tuần Văn hóa - Du lịch lần thứ V và Liên hoan Cồng chiêng, xoang các DTTS tỉnh Kon Tum lần thứ II, năm 2024.