Theo Bộ Công Thương, hệ thống thương mại dọc biên giới hiện vẫn dựa nhiều vào chợ biên giới, kho hàng, cửa hàng tiện lợi, trong khi các trung tâm Logistics, siêu thị và trung tâm thương mại quy mô lớn còn hạn chế.

Hiện 3 tuyến biên giới với Trung Quốc, Lào và Campuchia có 218 chợ, 72 kho hàng, 13 trung tâm thương mại, 12 siêu thị và 17 trung tâm Logistics. Mặc dù đáp ứng nhu cầu giao thương hằng ngày, nhưng hạ tầng còn thiếu hiện đại, thiếu đồng bộ, chưa tạo được sự bứt phá trong lưu thông hàng hóa - đặc biệt là nông sản có tính mùa vụ.

Tuy nhiên, hoạt động thương mại biên giới vẫn đạt nhiều kết quả ấn tượng. Trong 9 tháng năm 2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu đất liền đạt 73,9 tỷ USD, tăng gần 47% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu đạt 24 tỷ USD (tăng 26,2%), nhập khẩu đạt 49,89 tỷ USD (tăng 59,2%). Đây là bằng chứng cho thấy tiềm năng rất lớn của khu vực biên giới nếu được đầu tư hạ tầng bài bản.

Ông Trần Hữu Linh - Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, nhận định: Tốc độ tăng trưởng thương mại biên giới những năm gần đây chứng minh nhu cầu kết nối giao thương rất lớn giữa Việt Nam và các nước láng giềng. Song, để tăng khả năng cạnh tranh và rút ngắn thời gian thông quan, Việt Nam cần nhanh chóng hiện đại hóa hạ tầng, đặc biệt là hệ thống kho lạnh, trung tâm Logistics và cơ sở kiểm định hàng hóa.

Bà Vũ Thị Minh Ngọc - Trưởng Phòng Hạ tầng thương mại, cho rằng hoàn thiện hạ tầng thương mại biên giới không chỉ giúp doanh nghiệp giảm chi phí Logistics, mà còn tạo điều kiện phát triển dịch vụ, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cư dân biên giới. Đây cũng là yếu tố nền tảng để bảo đảm an ninh - kinh tế - xã hội tại khu vực cửa khẩu.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Lê Trung Hồ cho biết, trong bối cảnh kinh tế khu vực biến động, các tỉnh biên giới Việt Nam - Campuchia vẫn duy trì tăng trưởng thương mại ổn định. Riêng An Giang tiếp tục là điểm sáng, với kim ngạch xuất nhập khẩu giai đoạn 2021 - 2025 tăng bình quân 12,7%/năm; mỗi năm xuất khẩu sang Campuchia trên 500 triệu USD và nhập khẩu hơn 600 triệu USD.

Theo ông Lê Trung Hồ, An Giang chú trọng đầu tư kho bãi và hạ tầng phục vụ thông quan, hiện có 8 doanh nghiệp hoạt động tại các địa điểm tập kết, kiểm tra và giám sát hàng hóa. Tuy nhiên, hạ tầng cửa khẩu và Logistics vẫn chưa đồng bộ; thời gian thông quan đôi lúc chưa ổn định, nhất là với nông, thủy sản; thương mại điện tử và thanh toán số xuyên biên giới phát triển chưa tương xứng. 

"Thời gian tới tỉnh sẽ tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp đầu tư, mở rộng giao thương bền vững", ông Lê Trung Hồ nhấn mạnh.

Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2030 hiện đại hóa hạ tầng thương mại biên giới theo chuẩn quốc tế, đồng bộ với giao thông và Logistics. Bởi vậy, Bộ Công Thương đề nghị các địa phương biên giới bám sát khung pháp lý, đẩy mạnh đầu tư chợ biên giới, kho lạnh, trung tâm Logistics, bãi kiểm hóa và đặc biệt là triển khai “cửa khẩu số”, “luồng xanh nông sản” nhằm giảm ùn tắc và rút ngắn thời gian thông quan.

Trong đó, tuyến biên giới Việt Nam - Trung Quốc đẩy mạnh triển khai “cửa khẩu số”, “luồng xanh nông sản” nhằm giảm ùn tắc, rút ngắn thời gian thông quan. Tập trung nâng cấp các cửa khẩu quốc tế và cửa khẩu chính như: Hữu Nghị, Tân Thanh, Kim Thành, Móng Cái…; gắn kết đầu tư hạ tầng thương mại biên giới với phát triển dịch vụ du lịch biên giới, logistics qua biên giới.

Tuyến Việt Nam - Lào phát triển hạ tầng cửa khẩu quốc tế Cầu Treo, Cha Lo, Lao Bảo, Bờ Y thành “cửa ngõ Logistics” của hành lang Đông - Tây. Ưu tiên xây dựng trung tâm Logistics, kho hàng tại khu vực cửa khẩu gắn với cao tốc và cảng biển miền Trung. Tăng cường hạ tầng kiểm dịch, hải quan điện tử, kết nối dữ liệu với phía Lào.

Tuyến Việt Nam - Campuchia, tập trung đầu tư chợ biên giới, trung tâm Logistics và kho lạnh tại cửa khẩu Mộc Bài, Xa Mát, Thường Phước, Tịnh Biên, Lệ Thanh… theo hướng văn minh, hiện đại. Triển khai hiệu quả Hiệp định Thương mại biên giới Việt Nam - Campuchia.

Trong khuôn khổ hội nghị, các doanh nghiệp Việt Nam và Campuchia cũng đã ký kết biên bản hợp tác thương mại, phân phối sản phẩm giữa doanh nghiệp hai nước.