Analytic
Báo Dân tộc và Phát triẻn
Chuyên trang

Dân tộc - Tôn giáo với sự phát triển của đất nước

Sắc màu 54

Kon Blo - Làng bảo tồn văn hóa

Xuân Dũng - Thành Nhân - 14:50, 18/02/2020

Văn hóa truyền thống của người Ba Na ở làng Kon Blo, xã Vĩnh Sơn, huyện Vĩnh Thạnh (Bình Định), không chỉ có giá trị về tinh thần mà còn góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Vì thế, công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống luôn nhận được sự đồng thuận của mọi tầng lớp Nhân dân.

Nhân dân làng Kon Blo vui mừng khi công trình Nhà bảo tồn văn hóa của đồng bào dân tộc Ba Na được khánh thành và đưa vào sử dụng
Nhân dân làng Kon Blo vui mừng khi công trình Nhà bảo tồn văn hóa của đồng bào dân tộc Ba Na được khánh thành và đưa vào sử dụng

Cũng như các dân tộc anh em chung sống trên dãy Trường Sơn, người Ba Na ở Vĩnh Thạnh trong quá trình tồn tại và phát triển đã kiến tạo cho mình một bản sắc văn hóa riêng biệt. Ngày nay, cho dù đã có nhiều sự thay đổi, phát triển, nhưng đồng bào Ba Na vẫn luôn có ý thức cao trong việc giữ gìn bản sắc của dân tộc mình.

Theo những nghệ nhân của làng, để những hiện vật văn hóa truyền thống của đồng bào không bị mất đi, cần phải có một nơi để lưu giữ. Với ý nghĩa đó, người dân trong làng đã thống nhất xây dựng nhà văn hóa cộng đồng. Sau một thời gian bắt tay vào xây dựng, đầu năm 2020, Nhân dân làng Kon Blo đã tổ chức khánh thành, đưa vào sử dụng Nhà bảo tồn văn hóa của đồng bào dân tộc Ba Na. Đây là Nhà bảo tồn văn hóa truyền thống đầu tiên ở huyện Vĩnh Thạnh.

Nhà bảo tồn văn hóa truyền thống được xây dựng trên khu đất gần nhà rông của làng, với diện tích hơn 60m2. Kiến trúc ngôi nhà được giữ nguyên bản theo kiểu nhà sàn truyền thống của đồng bào Ba Na, chất liệu bằng gỗ, tre nứa, song mây, tranh lá, phần mái được lợp bằng ngói. 

Nhà bảo tồn văn hóa truyền thống là nơi trưng bày, lưu giữ nhiều đạo cụ, nhạc cụ, trang phục truyền thống, đồ dùng lao động, sản xuất, sinh hoạt trong các gia đình đồng bào Ba Na như: Cồng chiêng, đàn tơ rưng, đàn pơ lơn khơng, khố, chăn, váy, xa quay sợi… Đồng thời, đây còn là nơi sinh hoạt cộng đồng, góp phần giữ gìn nét đặc trưng trong văn hóa truyền thống của đồng bào Ba Na ở Vĩnh Thạnh. 

Không chỉ lưu giữ, trưng bày ở Nhà bảo tồn văn hóa của làng, nhiều gia đình trong làng trước đây đã tự sưu tầm và trưng bày riêng về văn hóa Ba Na. Bà con đã có ý thức sưu tầm và giữ gìn các giá trị văn hóa của đồng bào mình, cả về văn hóa phi vật thể, vật thể, giữ gìn và phát huy những nét văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào Ba Na để con, cháu noi theo. 

Nghệ nhân Ưu tú Đinh Y Băng - Làng M3, xã Vĩnh Thịnh sắp đặt lại những vật dụng cổ đang trưng bày tại nhà bảo tồn
Nghệ nhân Ưu tú Đinh Y Băng - Làng M3, xã Vĩnh Thịnh sắp đặt lại những vật dụng cổ đang trưng bày tại nhà bảo tồn

Ông Đinh Hú, người dân làng Kon Blo, xã Vĩnh Sơn cho hay: “Có Nhà trưng bày, bà con trong làng mừng lắm. Nhà ai có hiện vật gì cũng đem góp vào để con cháu mình sau này biết được dân tộc mình trước đây sống thế nào, làm ăn thế nào, đánh giặc bằng gì... Chỉ trong ngày đầu tiên vận động, đã có hơn 100 hiện vật được bà con mang đến”.

Vui mừng trước những gì bà con làng Kon Blo làm được, Nghệ nhân Ưu tú Đinh Y Băng ở làng M3, xã Vĩnh Thịnh tâm sự: “Đây là mơ ước chung từ lâu nay của người Ba Na ở Vĩnh Thạnh nói chung và các bản làng nói riêng. Làng Kon Blo làm được thế này thì vui quá, mừng quá. Tôi thực sự khâm phục bà con và các nghệ nhân làng Kon Blo đã có nhiều tâm huyết để xây dựng ngôi nhà này và bỏ ra nhiều công sức sưu tầm những vật dụng truyền thống của đồng bào để trưng bày, lưu giữ, trong đó có những vật dụng cổ mà đã từ rất lâu rồi không còn được thấy nữa”.

Việc huy động nguồn lực cộng đồng cùng tham gia gìn giữ, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa của dân tộc Ba Na ở làng Kon Blo đã tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, ý thức bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa trong Nhân dân.

Giờ đã làm được nhà bảo tồn rồi, phấn khởi lắm. Trước mắt chúng tôi vận động bà con góp tặng các vật dụng truyền thống để trưng bày, bảo tồn. Có những thứ giờ trong làng không còn thì đi tìm ở các làng khác. Nếu làng khác không còn thì tìm người biết để làm lại, để các thế hệ sau biết về truyền thống dân tộc mình”.

Nghệ nhân Nhân dân Đinh Chương, làng Kon Blo, xã Vĩnh Sơn, huyện Vĩnh Thạnh (Bình Định).