Xã Niêm Sơn nằm ở phía Nam của huyện Mèo Vạc, giáp ranh với huyện Bảo Lâm (Cao Bằng), có tuyến đường quốc lộ 4C chạy qua, giao thương thuận tiện, tạo tiền đề cho sự phát triển kinh tế, tuy nhiên cùng với đó là sự tiềm ẩn phức tạp về an ninh trật tự, đặc biệt là tội phạm về ma túy.
Toàn xã hiện có hơn 1.000 hộ, hơn 5.000 khẩu, với 12 thôn, bản, địa bàn rộng, người dân phân bố rải rác. Với thực trạng trên, chính quyền xã Niêm Sơn, Công an xã phối hợp với các thôn tăng cường tuyên truyền đến Nhân dân các thôn trong xã về tác hại của ma túy. Bà con Nhân dân trong xã lắng nghe và tiếp thu chấp hành pháp luật tốt, cơ bản trên địa bàn không có tình trạng mua bán, tàng trữ, sử dụng ma túy. Người dân có sức khỏe yên tâm sản xuất phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống.
Anh Hoàng Văn Phúc, thôn Nà Tiềng, xã Niêm Sơn bày tỏ: Nhờ lực lượng Công an xã thường xuyên tuyên truyền; cũng như đẩy mạnh công tác tuần tra, trấn áp các loại tội phạm, đặc biệt là tội phạm về ma túy, mấy năm trở lại đây tình hình trộm cắp trong thôn đã giảm hẳn, an ninh trật tự được ổn định, bà con chúng tôi yên tâm lao động sản xuất.
Đại úy, Lê Thành Luân, Trưởng Công an xã Niêm Sơn cho biết: Với việc duy trì và nhân rộng các mô hình dòng Họ về tự quản an ninh trật tự, bài trừ tệ nạn ma túy bài trừ tệ nạn ma tuý, xoá bỏ hủ tục lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh gắn với phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” trên địa bàn xã, đã từng bước đẩy lùi các tệ nạn xã hội, đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn. Đến nay, xã đã thành lập 3 mô hình dòng họ tại các thôn Khuổi Luông, Chỏm Siêu, Bản Tại.
Trong đó, thôn Bản Tại, xã Niêm Sơn là thôn có 100% đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, với tổng số 83 hộ, 425 nhân khẩu, gồm có 02 dân tộc chung sống là dân tộc Tày và Mông. Đời sống nhân dân chủ yếu là làm nông nghiệp, chăn nuôi gia súc, gia cầm. Trong thôn, có dòng họ Ma với 27 hộ, 145 nhân khẩu. Trong những năm qua, trên cơ sở quy ước của dòng họ, các thành viên trong dòng họ Ma đã luôn đoàn kết, sống đúng đạo nghĩa trên dưới một lòng chung tay xây dựng dòng họ ngày thêm gắn bó.
Ông Ma Đức Ninh, sinh năm 1965 là Trưởng dòng họ Ma, thôn Bản Tại chia sẻ: Bản thân tôi cũng như các thành viên trong dòng họ, rất vui mừng khi được chính quyền xã, Công an xã lựa chọn thành lập mô hình “Dòng họ Ma kiên quyết bài trừ tệ nạn ma tuý gắn với xoá bỏ hủ tục lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh”. Vào các buổi họp thôn, họp dòng Họ chúng tôi luôn nhắc nhở nhau không nghiện ngập, tập trung lao động sản xuất để phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo.
Với sự nỗ lực của cấp ủy, chính quyền từ huyện đến cơ sở, sự đồng thuận từ Nhân dân, tiêu biểu là lực lượng Công an xã, năm 2021 xã Niêm Sơn được công nhận là địa phương đã chuyển hóa thành công địa bàn trọng điểm, phức tạp về trật tự an toàn xã hội.
Trung tá Giàng Xuân Thắng, Trưởng Công an huyện Mèo Vạc cho biết: Cho đến nay, trên địa bàn huyện Mèo Vạc đã thành lập và ra mắt 55 mô hình dòng Họ, với hơn 300 thành viên về tự quản an ninh trật tự, bài trừ tệ nạn ma tuý, xoá bỏ hủ tục lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh. Hiệu quả từ mô hình góp phần thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 09-CT/TU, ngày 10/5/2021 của Ban thường vụ Tỉnh uỷ Hà Giang về tăng cường sự lãnh đạo của cấp uỷ Đảng bào trừ các hủ tục lạc hậu ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Hà Giang; Nghị quyết số 27-NQ/TU của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Hà Giang về việc thực hiện xoá bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh trong nhân dân các dân tộc tỉnh Hà Giang giai đoạn 2022-2025 định hướng đến năm 2030 gắn với triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025.
"Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục xây dựng thêm các mô hình dòng Họ, các xã không ma túy...", Trung tá Giàng Xuân Thắng thông tin.