Người “giữ nếp làng”

Dáng người rắn rỏi, giọng nói thong thả nhưng dứt khoát, ông Hoàng Văn Sang toát lên vẻ điềm đạm và cương trực của một người từng trải. Nhắc đến vai trò Người có uy tín, ông cười hiền: “Từ khi được bà con tín nhiệm bầu chọn là Người có uy tín của thôn, tôi luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, trong thôn có việc gì, tôi đều có mặt”.

Ở thôn Cốc Mặn, ông Sang luôn được coi là người “giữ nếp làng”. Từ các buổi họp thôn, họp Mặt trận đến những việc hiếu, hỷ hay khi các hộ dân phát sinh mâu thuẫn, sự góp mặt của ông gần như là điều quen thuộc. Những tranh chấp đất rừng, ranh giới chỉ vài tấc đất hay những va chạm trong sinh hoạt thường ngày, đều được ông phân giải bằng thái độ mềm mỏng nhưng thấu tình đạt lý. “Tôi nói nhẹ nhàng, phân tích rõ ràng, bà con hiểu ra rồi thì lại thuận hòa như trước”. Chỉ riêng trong năm vừa qua, tổ hòa giải có ông tham gia đã giải quyết trọn vẹn ba vụ tranh chấp ngay tại thôn, không phải đưa lên xã.

Không chỉ bà con tin tưởng, cán bộ thôn cũng đánh giá cao vai trò của ông. Ông Hoàng Văn Bắc, Trưởng thôn Cốc Mặn, nhận xét: “Ông Sang nhiệt tình lắm, việc gì của thôn ông cũng xông xáo. Thế mạnh của ông là tuyên truyền, vận động bà con rất thuyết phục, nói có tình có lý. Những kỳ tiếp xúc cử tri, ông luôn đại diện cho cả thôn nói lên tâm tư, nguyện vọng của bà con. Dù tuổi cao nhưng ông Sang rất chịu khó sưu tầm, đọc sách báo để tích lũy kiến thức. Vì vậy, ông làm Người có uy tín nhiều năm, tuổi đã cao nhưng bà con vẫn tín nhiệm bầu chọn”.

Ông Hoàng Văn Sang sinh ra và lớn lên ở Cốc Mặn, nên am hiểu sâu sắc nếp sống, phong tục và các giá trị văn hóa của người Tày ở địa phương. Thôn có 123 hộ, phần lớn là người Tày thuộc họ Hoàng. Các làn điệu Then, Sli, Lượn vẫn được bà con bảo tồn và gìn giữ và biểu diễn trong những ngày hội làng, xã…

Ông Sang cho biết, hơn 40 năm công tác ở địa phương, ông đã kinh qua nhiều vai trò: Trưởng ban Mặt trận thôn, Ủy viên Hội Cựu chiến binh xã từ năm 2002, rồi Phó Bí thư và Bí thư Chi bộ 2 nhiệm kỳ. Dù nay tuổi cao, không còn giữ chức vụ, ông vẫn tham gia Tổ hòa giải, Hội Cựu chiến binh, Mặt trận Tổ quốc và Hội Người cao tuổi. “Cán bộ thôn gọi lúc nào là tôi đi lúc ấy. Mình còn sức ngày nào thì làm việc hết mình ngày ấy”, ông cởi mở chia sẻ.

“Điểm tựa” cho bà con Cốc Mặn

Bên cạnh việc “giữ nếp làng”, ông Hoàng Văn Sang còn là người nhiệt tình trong mọi công việc với người dân trong thôn. Những việc ông làm thể hiện không chỉ trong lời nói, mà cả trong cách ông tiếp cận tri thức mới để truyền đạt lại cho bà con.

Nhiều năm qua, ông đều đặn được cấp Báo Dân tộc và Phát triển (nay là Báo in Dân tộc và Phát triển - ấn phẩm của Báo VietNamNet) hằng tháng. Mỗi khi đọc những bài viết sát thực tế, ông lại tổ chức họp thôn, đọc cho mọi người nghe, phân tích và giải thích để ai cũng nắm được. “Báo viết đúng với đời sống người vùng cao thì bà con đọc dễ hiểu lắm. Người có uy tín mà không nắm thông tin đúng thì vận động bà con sao được”, ông nói.

Cả đời gắn bó với mảnh đất Cốc Mặn, ông Sang thấu hiểu cuộc sống của người dân nơi đây vốn phụ thuộc nhiều vào rừng. Với mong muốn cải thiện đời sống cho bà con, ông cùng các đoàn thể trong thôn tích cực vận động người dân phát triển kinh tế rừng.

Gia đình ông hiện có gần 10 ha rừng trồng hồi, mỡ, xoan, quế; trong đó 4 ha cây mỡ đã được khai thác hai lần, mỗi lần mang lại thu nhập cả trăm triệu đồng. Nhìn thấy mô hình kinh tế rừng hiệu quả từ gia đình ông Sang, nhiều hộ trong thôn đã mạnh dạn học tập và làm theo.

Ông Sang cho biết, trước đây đời sống người dân Cốc Mặn còn nhiều khó khăn, chủ yếu do đường sá đi lại cách trở khiến nông sản làm ra bán rất chậm, giá trị thấp. Vài năm trở lại đây, khi hạ tầng giao thông được cải thiện, việc giao thương thuận lợi hơn, đời sống bà con bớt vất vả, tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh, hiện thôn chỉ còn 4 hộ nghèo và cận nghèo. Thu nhập bình quân đầu người đạt khoảng 30 - 50 triệu đồng/năm.

Song hành với sự đổi thay ấy, Cốc Mặn cũng manh nha những hướng phát triển mới. Du lịch cộng đồng bắt đầu hình thành, với 5 hộ dân trong điểm Mông Ân - Cốc Mặn đầu tư sửa sang nhà sàn để đón khách. Ông Sang rất kỳ vọng: “Phát triển du lịch, bà con có thêm thu nhập, lại giữ được nhà sàn, phong tục của đồng bào dân tộc”.

Trong câu chuyện của ông Sang, từ cách ông nói năng, hành xử, đến từng làm âm thầm của ông, đã góp phần giữ bình yên bản làng, cuộc sống đổi thay và những giá trị tốt đẹp được truyền lại qua nhiều thế hệ.